اصول تغذیه در بیماری عروق کرونر (CAD) و بیماری‌های قلبی ـ عروقی (CVD)

بیماری عروق کرونر (CAD) و بیماری‌های قلبی ـ عروقی (CVD) از علل مهم مرگ و میر در ایالات متحده آمریکا و در کل جهان به شمار می‌روند.
ریسک فاکتورهای مربوط به این بیماری‌ها، که با رژیم غذائی و شیوه زندگی ارتباط دارند، عبارتند از:
ـ فشار خون بالا
ـ چاقی
ـ افزایش سطوح چربی
ـ عدم فعالیت
● تغذیهٔ پیشگیری
برای پیشگیری از CVD/CAD باید به موارد تغذیه‌ای زیر توجه شود:
ـ یک سطح کلسترول خون کمتر از ۲۰۰mg/dl را حفظ کنید.
ـ BMI (اندکس تودهٔ بدن)، کمتر از ۳۰ را حفظ کنید.
ـ یک نسبت وزن به قد کمتر از ۱ برای مردان و کمتر از ۸/۰ برای زنان حفظ شود.
ـ چربی دریافتی مجموع را به کمتر از ۳۰% کالری مجموع کاهش دهید.
ـ چربی اشباع مونو را در ۱۰% کالری مجموع حفظ کنید.
ـ دریافت میوه و سبزی را ۲۵ تا ۳۵ گرم روزانه افزایش دهید.
ـ از یک رژیم غذائی غنی از موادمغذی آنتی‌اکسیدان که سطوح LDL اکسید شده را کاهش می‌دهند، استفاده کنید.
ـ مصرف روزانه ۲۵۰ میلی‌گرم ویتامین (C) و ۲۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین توصیه می‌شوند.
ـ روزانه ۳۰ دقیقه ورزش توصیه می‌شود.
● تغذیه درمانی
تغذیه درمانی در بیماری‌های CVD/CAD باید بر موضوعات زیر متمرکز باشد:
ـ ارزیابی وزن که بر روی نسبت وزن به قد تأکید دارد.
ـ دریافت کلسترول را به کمتر از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز کاهش دهید.
ـ چربی مجموع را به کمتر از ۳۰ درصد کالری مجموع کاهش دهید.
ـ چربی اشباع دریافتی را به کمتر از ۱۰ درصد کالری مجموع کاهش دهید.
ـ میوه و سبزی دریافتی را به بیش از ۵ سهم در روز افزایش دهید.
ـ فیبر دریافتی را به ۲۵ تا ۳۵ گرم در روز افزایش دهید.
ـ ماهی دریافتی، مخصوصاً انواع غنی از اسیدهای چرب امگا ـ ۳ را به حداقل دوبار در هفته افزایش دهید.
ـ رژیم درمانی، باید درمان اصلی برای CAD باشد.
● دستورالعمل‌های تغذیه‌ای
ـ مصرف میوه و سبزی را افزایش دهید. سعی کنید آنها را در اتومبیل یا کشوی میزتان نگه‌داری کنید.
ـ به ساندویچ‌ها، کاهو، گوجه‌فرنگی، خیار و سایر سبزیجات را اضافه کنید.
ـ هر هفته یک‌نوع میوه یا سبزی تازه را آزمایش کنید.
ـ هر روز، یک سریال پرفیبر (بیش از ۶ گرم در هر سهم) مصرف کنید.
ـ یک‌روز در هفته را روز ماهی قرار دهید. یک ماهی غنی از اسیدهای چرب امگا ـ ۳ را برگزینید.
ـ پیش از پخت انواع گوشت، چربی و پوست را از گوشت و مرغ جدا کنید.
ـ از چربی‌های غیراشباع مونو، مانند روغن کانولا و روغن زیتون استفاده کنید.
ـ به‌جای خامه ترش، از ماست بدون چربی استفاده کنید.
ـ به‌جای بستنی، از ماست بدون چربی استفاده کنید.
ـ از جایگزین‌های کم‌چربی به‌جای سس سالاد، سس مایونز یا از کراکرهای بدون چربی استفاده کنید.
ـ به‌جای مارگارین، چاشنی‌هائی نظیر پودرسیر، فلفل و گیاهان معطر را به سبزی‌ها اضافه کنید.
ـ برای ورزش کردن از پله و پیاده‌روی استفاده کرده و اتومبیلتان را در مسافتی دورتر پارک کنید.
رژیم درمانی در برابر دارو درمانی در درمان CVD/CAD
رژیم درمانی، وسیله اصلی در درمان CVD/CAD است. اهداف اصلی رژیم درمانی عبارتند از:
۱) برای خط مرزی کلسترول LDL
ـ برای کاستن سطح به کمتر از ۱۱۰mg/dl
۲) برای کلسترول LDL بالا
ـ برای کاستن سطح به زیر ۱۳۰mg/dl به‌عنوان یک هدف minimum
ـ برای کاستن سطح به زیر ۱۱۰ mg/dl به‌عنوان یک هدف optimal
● دارودرمانی
در صورت مشاهده موارد زیر پس از یک آزمایش صحیح رژیم‌درمانی (۶ ماهه تا یک ساله)، به دارودرمانی توجه کنید:
۱) کلسترول LDL، ۱۹۰mg/dl باقی‌بماند و یا
۲) کلسترول LDL بیشتر از ۱۶۰mg/dl باقی‌بماند.
ـ یک تاریخچه خانوادگی مثبت زودرس CVD/CAD (بیش از ۵۵ سال سن) موجود باشد.
ـ دو یا بیش از دو ریسک فاکتور CVD/CAD موجود باشد.
توجه: شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که موادمغذی آنتی‌اکسیدان (ویتامین‌های C ،A و E، بتاکاروتینوئیدها، ریبوفلاوین، سلنیم، منگنز، روی و مس)، نقش مهمی در کاهش خطر بیماری‌های قلبی ـ عروقی دارند. به‌طور معمول باید به بیماران توصیه شود که برای جوابگوئی به احتیاجات ماده‌مغذی آنتی‌اکسیدان، از دانه‌های کامل، میوه‌ها و سبزیجات استفاده کنند.

دکتر سارا آرین‌مهر

منبع : مجله درد