فناوری DSL و نقش آن در ارتباطات صوتی و داده ای همزمان

به دنبال پیشرفت دانش و فناوری اطلاعات و ارتباطات وگسترش شبكه‌های اطلاع رسانی واینترنت با پهنای باند وسیع ودرنتیجه ی آن بروز وظهور نیازهای ارتباطی وخدمات مخابراتی در جوامع مختلف نیاز به ارسال اخبار، گزارش، ,پیام‌، منابع اطلاعاتی و....... هر چه بیشتر افزایش یافت. به‌طوری كه قرن بیست ویكم قرن اطلاعات نامگذاری شده وفناوری اطلاعات در همه زمینه‌ها‌ی پژوهشی‌ تحقیقاتی و حتی زندگی روزمره انسان‌ها رخنه كرده است بنابر این با ظهور اینترنت واتصال رایانه‌ها به یكدیگر به‌صورت یك شبكه جهانی بحث انتقال داده‌ها بین نقاط مختلف جهان در كمترین زمان ممكن مطرح گردید. از آنجا كه عموم كار‌بران خانگی وتجاری بوده واز طرفی توانایی پرداخت هزینه‌های سنگین توسط این گروه ازكاربران وجود نداردشركت‌های بزرگ طراح وسازنده تجهیزات رایانه‌ای و ارتباطی جهت جذب این گروه از كاربران همواره به دنبال راه حل های اساسی در جهت طراحی ساخت و تأمین تجهیزات و ابزار‌های مناسب و ارزان قیمت بدون ساخت‌های ارتباطی قبلی (سیم‌ مسی) بوده و هستند. لذا این‌گونه شركت‌ها غالیاً به دنبال روش‌هایی بوده‌اند تا بتوان با استفاده از تجهیزات وامكانات موجود و قدیمی خدمات جدید ارتباطی را فراهم ساخت.
بنابراین با توجه به انجام و گسترش كابل كشی تلفن (وجود سیم مسی) از اوایل قرن بیستم تا به‌حال كه تقریباً تمامی منازل، ادارات، سازمان‌ها، مراكز اجتماعی دارای آن‌ هستندتحقیقات زیادی به منظور استفاده از زوج سیم كابل مسی جهت رسیدن به سرعت‌های بالاتر انتقال اطلاعات صورت گرفت كه نتیجه آن تحت عنوان فناوری DSL و ADSL مطرح شد. فناوری DSL علاوه بر دسترسی به سرعت‌‌های بالاتر (بالاتر از سرعت ۳۲KbPS و ۵۶KbPS ) در سیستم‌های تلفن فعلی و استفاده از كابل‌های تلفنی معمولی، كاربران را قادر می‌سازد تا به طور همزمان در هنگام انتقال داده‌ها همزمان از ارتباطی تلفن خود استفاده نمایند.
●فناوری DSL،ADSL :
امروزه اینترنت رفته رفته جزء لاینفكی از زندگی انسان‌ها در این عصر می شود. بدون شك هر فردی به نقش وسیع اینترنت و شبكه‌های اطلاع رسانی داده ها و اهمیت آن در تجارت الكترونیكی،آموزش الكترونیكی ، دولت الكترونیكی ، پول الكترونیكی ودیگر نیازهای روز پی‌خواهد برد. اما در این بین نحوه اتصال وكیفیت این نوع ارتباط اهمیت ویژه ملاحظه‌ای دارد. فناوری ADSL امكان ارتباط پر سرعت كاربر را با شبكه جهانی اینترنت فراهم می‌سازد به طوری كه كاربر با استفاده از خط تلفن موجود درمحل كار و یا منزل بدون این‌كه خط اشتغال گردد می‌تواند ارتباطی پرسرعت ودایمی را با بهترین كیفیت با شبكه اینترنت و شبكه‌های اطلاع رسانی را داشته باشد.
●آشنایی با خطوط معمولی ومشخصات آن‌ها:
بی شك اولین سئوالی كه در مورد DSL مطرح می‌شود این است كه چگونه از خط تلفن می‌توانید به‌طور همزمان برای مكالمات تلفنی و ارتباط برخط با اینترنت استفاده كنید؟ همان‌طور‌ی كه همگی می‌دانید سامانه ی تلفن استاندارد مبتنی بر یك زوج سیم مسی است كه مخابرات منطقه آن‌ را در خانه كاربران برقرار می‌كند. سیم‌های مسی دارای مقدار زیادی فضا برای حمل اطلاعاتی بیش از مكالمات تلفنی هستند، استفاده از بخش بسیار كوچكی از كل عرض باند سیم مسی جنبه تاریخی دارد. همچنین محدود شدن بسامد‌ها از طرف دیگر به سوئیچ‌ها، تلفن‌ها و سایر تجهیزات‌ بستگی دارد كه مسئولیت انتقال صوت را بر عهده دارد. اما در سامانه ی DSL مبنای كار كرد بر اساس انتقال دیجیتال اطلاعات و صوت پایه گذاری شده به همین دلیل بر محدودیت‌های موجود در سامانه آنالوگ كنونی غلبه كرده است.
۲-تجزیه سیگنال:
اغلب منازل وكاربران تجاری كوچك به یك خط DSL نا‌متقارن (ADSL) متصل می‌شوند ADSL بسامد‌های موجود در یك خط را بر اساس این فرض كه اغلب كاربران اینترنت اطلاعات بسیار بیشتری را نسبت به آنچه كه ارسال می‌كنند از اینترنت دریافت می‌نمایند، تقسیم می‌كنند. دو استاندارد تقریباً ناسازگار در مورد فناوری ADSL وجوددارد، استاندارد رسمی ANSI كه روش DMT را برای فناوری DSL پایه‌گذاری كرده كه البته اغلب تجهیزات ADSL امروزی از این روش استفاده می‌كنند و استاندارد قدیمی‌تر یا سامانه ی SCAP كه از ان استفاده می‌گردید.
در سامانه ADSL به منظوراستفاده بهینه از پهنای باند ، برای انتقال صوت (تلفنی) تنها ۴ كیلوهرتز پهنای باند كافی است. لذا كانال آخر را برای انتقال دورنگار وتلفن (صوت) استفاده می‌نمایند و ۲۵۶ كانال دیگر را به‌صورت ۶۴ كانال برای ارسال اطلاعات و ۱۲۸ كانال برای دریافت اطلاعات (ومابقی ۶۴ كانال دیگر را برای اطلاعات كنترلی) تقسیم بندی می‌نمایند، به‌طوری كه در بهترین صورت وضعیت (با در نظر گرفتن ۱۹۲ كانال ۴Khz ) به سرعتی معادل ۹mbps(مگا بیت بر ثانیه) می‌رسیم كه البته حداكثر سرعت استفاده در ADSL ها معادل ۲/۳mbpsاست.
●تجهیزات DSL
۱ – مودم DSL
اغلب مشتركین خانگی به منظور دریافت اطلاعات از اینترنت از این مودم بهره می‌گیرند.شركتی كه خدمات را ارائه می‌دهد معمولاً مودم را به‌عنوان بخشی از نیازها‌‌ی نصب سامانه عرضه می‌نماید
Splitter-۲
همان‌طور‌ی كه ذكر شد صوت و داده به طور همزمان روی خط مسی در فناوری xdsl فرستاده می‌شود به منظور جدا كردن صوت و داده در هر طرف مشترك از splitter بهره می‌گیرد تا داده را بسمت رایانه وصوت (تلفن وفاكس)را به سمت تجهیزات مربوطه هدایت كند
DSLAM-۳
DSLAMخطوط ارتباطی جهت یافته از سوی تعداد زیادی از مشتركین را دریافت نموده و آن‌ها را روی یك خط ارتباطی با ظرفیت بالا به اینترنت منتقل می‌كند. DSLAMقادر به پشتیبانی چند‌ین نوع DSL یك مركز تلفن واحد وتعداد گوناگونی از پروتكل‌ها وروش‌ها‌ی مدوله سازی است. به‌علاوه DSLAMمی‌تواند امكا‌ناتی همچون مسیر یابی یا تخصیص آدرس دینامیكی IPنیز برای مشتركین فراهم كند. در واقع DSLAM را می‌توان دلیل اصلی تفاوت بین سرویس‌دهی از طریق ADSL وازطریق مودم كابلی به حساب آورد
●معایب : DSL
عیب اصلی سامانه DSL در این است كه میزان بهره‌گیری از DSL مبتنی بر فاصله ای است كه از خدمات ADSL داریم . ADSL خدماتی حساس به فاصله است. طول ارتباط افزایش كه می‌یابد كیفیت سیگنال كاهش یافته وسرعت ارتباط كم می‌شود .حداكثر فاصله جهت سرویس‌دهی توسط سامانه ADSL می‌تواند به ۵۴۶۰ متر برسد فناوری ADSL می‌تواند حداكثر سرعت ۸Mbps پایین سو در فاصله حدود ۱۸۲۰ متر و سرعت تا ۶۴۰ Kbps بالاسورا در اختیار كاربران قرار دهد. البته در عمل حداكثر سرعت مورد استفاده در ADSL ‌ها Mbps ۲/۳ است. اما چرا فاصله یك محدودیت برای سامانه DSL به شمار می‌رود در حالی كه این محدودیت برای مكا‌لمات تلفنی وجود ندارد؟ جواب این پرسش درتقویت كننده‌های كوچكی به نام سیم پیچ بارگذاری است كه شركت تلفن برای تقویت سیگنال‌های صوتی استفاده می‌كند كه این تقویت كننده‌ها با سیگنال‌های ADSL سازگاری ندارند . البته پارامترهای دیگرهمچون پل ها وكابل‌های فیبر نوری نیز می‌توانند تأثیر منفی روی تكنولوژی ADSL بگذرند
●آینده DSL در جهان
همان‌طور‌‌ی كه در مقدمه ذكر شد روزانه ۲۰۰۰۰ نفر به علاقه‌مندان ارتباط از طریق DSL در سطح جهان افزوده می‌شود واین به نوبه خود رقابت بین فناوری های همچون مودم های كابلی واینترنت ماهواره‌ای را به خوبی نشان می‌دهد .طبق تحقیقات انجام گرفته از طرف شركت IDC تا سال ۲۰۰۳ تعداد مشتركین خانگی استفاده كنند از مودم كابلی فراتر از ۸۹۸۰۰۰ بود درحالی‌كه DSL در سال ۲۰۰۳ بیش از ۹۳۰۰۰۰۰ مشترك خانگی داشت.
در سال های اخیر كشور كره تنها با داشتن ۵۵ میلیون جمعیت بیشترین مصرف كننده DSL در جهان بوده است به نحوی‌كه سئول به بهشت DSL مبدل شده است و شركت‌های فعال در زمینه شبكه در كره پیشرو این فناوری در جهان هستند
●آینده ADSL در ایران:
با توجه به نهایی شدن آیین نامه نقطه دسترسی انتهایی(( ندا)) (PAP) بر اساس ماده ۱۲۴ قانون بر‌نامه پنج ساله سوم توسعه كشور به شركت‌های خصوصی ارائه دهنده شبكه‌های انتقال داده‌ها اجازه داده شد كه با تنظیم روابط و تعاملات متقابل فی مابین از سال ۱۳۸۲ با نظارت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی فعالیت خود را آغاز نمایند. به‌طوری كه در حال حاضر چندین شركت ارائه دهنده خدمات داده‌ها دارای مجوز از سازمان تنظیم مقررات در حال نصب سامانه ADSL و ارائه خدمات در استان‌ها‌ی كشور هستند. انعطاف‌پذ‌یری این خدمات و مشاركت بخش خصوصی و قیمت‌های شناور وتقاضای روز افزون درشهرهای مختلف آینده خوبی را در گسترش فناوری ADSL در كشور نوید می‌دهد. برخی از مزیت‌های قابل ارائه عبارتند از پشتیبانی از كلیه پروتكل‌ها و خصوصیات چند رسانه‌ای، مدیریت فراگیر از درونی‌ترین نقطه شبكه تا نقاط انتهایی آن، قابلیت كنترل وتنظیم كیفیت خط ارتباطی، پشتیبانی‌های مختلف همچون نگهداری و گزارش‌های مالی و اداری برای مشتركین، ارائه پهنای باند به میزان در خواستی از k ps ۶۴ تا Mbps ۲/۳ ، خدمات صورت حساب گیری برای خدمات اشتراكی، یكپارچگی خدمات صوت وتصویر، داده‌ها,اینترنت، پشتیبانی شبانه روزی در همه روزهای هفته به صورت كارت‌های اعتباری . پیش ‌بینی می‌گردد، در سال‌های آینده تعداد مشتركین ADSL وضریب نقوذ اینترنت در كشور افزایش چشمگیری یابد.
●امتیازات فناوری
▪ارتباط پرسرعت ودائمی (حداقل ۱۵ برابر سرعت اتصال Dial up ) ارتباط دائم بدون نیاز به كابل اختصاصی جدید.
▪ارتباط پر سرعت و دایم حتی در زمان استفاده از خط تلفن به‌صورت عادی ارتباط دائم بدون شماره گیری بدون هزینه پالس تلفن
▪ارتباط پرسرعت جهت استفا ده از امكانات وید‌یو وصو ت در شبكه اینترنت
▪عدم وجود هیچگونه تداخل بین تلفن و اینترنت و اتصال دائم به اینترنت
▪امكان مدیریت پهنای باند وبرخورداری از سیستم نقطه به نقطه
ارائه قابلیت سرویس دهی به:
▪بانك وموسسات دولتی وغیر دولتی
●شركت‌ها وكارخانه‌های بزرگ با تعداد شعب فراوان
▪دانشگاه‌ها وموسسات آموزش عالی
▪ساختمان‌های مسكونی و تجارت

ایرج كی مرام
كارشناس ومسئول نظارت عالیه بررعایت استانداردها

منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات