تقسیم شادیها در نوروز

یکی از کارهای بسیار خوب که قرآن کریم و ائمه معصومین (ع) روی آن تاکید فراوان نموده اند ، احسان به فقرا است که خوشبختانه این سنت الهی و محمدی (ص) به برکت انقلاب اسلامی دو هفته قبل از ایام نوروز توسط مردم مومن و مسلمان صورت می گیرد. و این عمل اسلامی موجب رضایت خداوند سبحان و نزول برکات و رحمتهای حق تعالی و زنده کردن روش پیامبر اکرم (ص) می باشد . آثار این عمل خداپسندانه و ثواب آن را فقط خدای بزرگ می داند.‌
از عادات پسندیده در ایام نوروز، دادن صدقه است. صدقه دهنده از خداوند انتظار پاداش دارد. اگر چه صدقه ها برای رفع نیاز مستمندان و نیازمندان و برای خشنودی خداوند پرداخت می شود، دریافت کننده واقعی صدقات بنا به فرموده قرآن ، خداوند است.‌
الم یعلموا ان الله هو یقبل التوبه عن عباده و یاخذ الصدقت ۱
آیا ندانسته اند که تنها خداست که از بندگانش توبه را می پذیرد و صدقات خود را می گیرد.‌
امام صادق (ع) هم در این زمینه می فرماید: ‌
خدای تبارک و تعالی می فرماید: هیچ چیزی نیست مگر اینکه کسی را مامور گرفتن آن کرده باشم، به جز صدقه که آن را با دست خود می گیرم.‌
صدقه فقط بخشش مال نیست . بنابر فرمایش رسول اکرم (ص) صدقه هر کار نیکی را شامل می شود: ‌
یاد کردن خداوند متعال، انتشار علم، سلام کردن، سخن نیکو و به حق گفتن ، لبخند زدن، امر به معروف و نهی از منکر کردن، راهنمایی راه گم کردگان، برداشتن مانع از سر راه مردم، نگه داری زبان، آشتی دادن میان مردم، شفاعت کردن برای آزادی اسیران، مدارا کردن با مردم، کاشت درخت ، قرض دادن، اطعام خود ، همسر ، فرزند و خدمت کار خانه و به جا نهادن فرزند نیک و پارسا و ....‌
اهمیت صدقه دادن در نوروز برای آن است که در سال نو ، بیشتر و بهتر می توان دل مستمندان و نیازمندان را همراه با شادی و خرسندی دیگران شاد و خرسند کرد و سبب خشنودی خداوند شد. از سوی دیگر، چون در نوروز، مسافرت های نوروزی فراوان صورت می گیرد و هر آن امکان خطر وجود دارد، می توان با دادن صدقه، خود و خانواده را در برابر خطرهای احتمالی بیمه کرد.‌
در فرهنگ‌ و مذهب‌ ما همواره‌ بر اهمیت‌ روابط‌ دوستانه‌ مردم‌ جامعه‌ با یکدیگر تاکید شده‌ است. رسم‌ کهن‌ عیدی ‌دادن‌ نیز یکی‌ از سنت های‌ اصیلی‌ است‌ که‌ در همین‌ راستا میان‌ مردم‌ جای‌ گرفته‌ و در میان مردم معمول بوده است.. در گذشته ‌های‌ دور، ایرانیان‌ در نوروز به‌ یکدیگر شکر هدیه‌ می‌ دادند و برای‌ هم‌ آرزوی‌ شادکامی‌ همیشگی‌ می‌ کردند. این‌ رسم‌ در طول‌ زمان‌ رفته‌ رفته‌ تغییر شکل‌ داد اما هرگز از بین‌ نرفت.‌‌
‌چه زیباست آن گاه که با نثار هدیه ای کوچک چهره غمگین کودکی محروم، دوباره لبخند می زند، قلب کوچک فرزند، لبریز از عشق و امید می گردد و پیوند دیرینه دوستان دوباره تجدید می شود و قهر و کینه، آشتی و محبت را جایگزین خویش می سازد.‌
یکی از خدمت کاران امام صادق (ع) روایت می کند: یکی از خادمان حضرت مریض شده بود و ما جمعی از خادمان به عیادت او می رفتیم. به امام جعفر صادق (ع) برخورد کردیم. حضرت پرسید: کجا می روید؟ گفتیم: عیادت فلانی . فرمود: آیا سیب یا گلابی یا مقداری عطر یا عود ( به رسم هدیه) به همراه دارید؟ گفتیم : نه.‌
فرمود مگر نمی دانید ، آنچه برای مریض برده می شود، او را شاد می کند.‌
امام صادق (ع) در جای دیگر سفارش می کند: ‌
به یکدیگر هدیه دهید تا محبتتان در قلب هم جای گیرد، چرا که هدیه کدورت ها و کینه ها را می زداید.‌
ارزش اخروی و معنوی هدیه تا آنجاست که پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمود: ‌
ثواب مردی که به بازار می رود تا برای خانواده اش هدیه ای فراهم کند و به آنان بدهد، همچون ثواب کسی است که به نیازمندی صدق می دهد و نیکوست که تقسیم هدیه از دختران آغاز شود.‌
روز عید حضرت امام خمینی(ره) با نشاط‌تر از روزهای گذشته و متبسم و با قبای نو وارد می شدند و به افراد حاضر چندبار “مبارک باشد.” می گفتند. سپس خودشان سراغ سکه های یک ریالی را می گرفتند و در کف دست قرار می دادند. افراد حاضر نیز بعد از دست بوسی هر کدام چند عدد می برداشتند. مشابه این برنامه در نوروز سالهای دیگر نیز تکرار می شد(۲. )‌‌
هدیه دادن از عادات پسنده و امتیازهای ویژه ای است که نورو ایرانیان را رنگی دیگر می بخشد و کانون های دوستانه را تقویت می نماید.

‌پی نوشت ها:‌
‌۱ -( توبه :۱۰۴)‌
‌-۲ درسایه آفتاب، حسن رحیمیان، ص ۲۲۸‌‌‌.
زینب میری

منبع : روزنامه رسالت