یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

رنگ سفید (آق)، رنگی مقدس در میان ترکمن ها


رنگ سفید (آق)، رنگی مقدس در میان ترکمن ها
همچنان که امروزه یافته های روانشناختی نشان داده است رنگ سفید، آرامش دهنده روح و روان آدمی و مظهر پاکی و صفا و صلح و دوستی بوده و در روایات اسلامی نیز بر استفاده از لباسهایی سفید رنگ تاکید شده است.
نگاهی هر چند گذرا بر فرهنگ زبان، ادبیات فولکلور ترکمنی ، نمایانگر توجه و احترام خاص این قوم به رنگ سفید و تقدیس و ستایش آن است که نیازمند تحقیق و بررسی بیشتر می باشد.
در ادبیات عامیانه و اسامی اشیاء،اشخاص، مکانها و مراسم ها به وفور به رنگ سفید (آق) برخورد می نماییم. مثالهای زیر از آن جمله اند:
▪ اسامی مردان: آق محمد، آق مراد، آق اویلی، آق قلیچ، آق ساقال(( ریش سفید)) ،طایفه آق
▪ اسامی زنان: آق بیکه،آق گل، آقجه، آق منگلی، آق سلطان، آق بی بی ، آق بخت، آق قیز،آق بابک
▪ اسامی مکانها: آق امام، آق قامیش،آق قلا، آق توقای ، آق دفه،آق قایا،آق آلتون (منظور پنبه و نام هتلی در ترکمنستان)
▪ اسامی وسائل: آق اوی،آق بورک، آق سلٌه( عمامه سفید)، آق بایداق(پرچم)
همچنین کلمات: آق یؤرک، آق نیت، آقلیق،آق پاتا(فتوا)، آق مایه،آق کجبه، آق آش که نزد ترکمنها از اهمیت زیادی برخوردارند.
توضیح اینکه ترکمنها به نونهالان خرد سالی که در دوره کودکی فوت می نمایند، لقب ((جنتنگ آق قوشی))یعنی پرندگان سفید رنگ باغ بهشت )) داده و ایشان را مایه شفاعت اعضای خانواده خود بخصوص پدر و مادرشان در نزد باری تعالی می دانند.
▪ در صحبت های معمولی بین مردم کلمه ((آق)) زیاد استفاده می شود. مثلا:
ـ آق سؤید برن انه، احترام زیاد به مادر( به مادری که شیر پاک داده است،احترام بگذار.)
ـ یولونگ آق بولسون( راهت درخشان باد.) در هنگام بدرقه مهمانان و مسافران
ـ یؤزونگ آق بولسون( برای تشکر و قدر دانی)
منبع : پایگاه اطلاع رسانی گمیشان