تخصص شبکه و مدرک ‍‍‍CCNP

● معرفی
CCNP یك مدرك رده بالای مهندسی شبكه است. افرادی كه صاحب مدرك مذكور شوند قادر خواهند بود شبكه‌های بزرگ كامپیوتری كه بین صد تا بیش از پانصد كامپیوتر دارند، را نصب، پیكربندی و عیب‌یابی نمایند. این نوع شبكه‌ها كه عموماً در كارخانجات صنعتی بزرگ مراكز عظیم تجاری و همچنین سازمان‌های بزرگ مستقر هستند، برخلاف شبكه‌های محلی كوچك و شبكه‌های دفتری، به دلیل نوع استفاده، تعداد كاربران زیاد و نقشی كه در پیشبرد اهداف نهایی آن سازمان ایفا می‌كنند، از حساسیت و اهمیت حیاتی برخوردارند.
لذا افرادی كه با كسب مدرك CCNP پا به عرصه پرداختن به این‌گونه شبكه‌ها می‌گذارند نسبت به دارندگان مدارك دیگری چون CCNA، اهداف بزرگتر و به دنبال آن مشكلات و دردسرهای بیشتری را پیش‌رو دارند. در عوض، این افراد از لحاظ موقعیت شغلی در رده‌های بالاتر، از لحاظ حساسیت نقشی كه به عهده دارند دارای مسؤولیت خطیرتر، و از لحاظ درآمد، وضعیتی مطلوبتر از سایر دست‌اندركاران طراحی و نصب شبكه دارند.
به‌طور كلی CCNP مدركی است كه چیزی را جهت دستیابی داوطلب به فناوری روز شبكه‌های بزرگ كم نمی‌گذارد. مباحث متعددی كه در این دوره مطرح می‌شود به صورت همه جانبه، هر نوع فناوری در زمینه شبكه‌های مذكور را مورد بررسی قرار می‌دهد و در این راه هر مسأله مهمی مثل امنیت، كیفیت سرویس (QoS)، شبكه‌های مجازی (VPN) و تكنولوژی باند‌پهن را به تفصیل مطرح می‌نماید.
● پیش‌نیاز
داوطلبان كسب مدرك CCNP باید اولین قاعده هرم تحصیلی شركت سیسكو یعنی مدرك CCNA را كه مربوط به شبكه‌های محلی كوچك می‌شود گذرانده باشند. به طور كلی و بدون در نظر گرفتن هدف كسب مدرك، اشخاصی كه مایلند در دوره‌های آموزشی CCNP شركت نمایند باید با مفاهیم اساسی و مهمی چون موارد زیر آشنایی قبلی داشته باشند:
ISL،Route Redistribution ،IP ،X.۲۵ ،OSPF ،IPX ،DDR ،VLSM ،IGRP ،PSTN ،Frame Relay ،Async Routing ،VLAN ،ISDN ،Apple talk ،Ethernet ،FDDI و ۱۰. ۸۰۲.
● اهداف
شخصی كه به دریافت مدرك CCNP نایل می‌شود از لحاظ رده شغلی در میان تمام شغل‌هایی كه مربوط به مهندسی شبكه و خصوصاً نصب راه‌اندازی شبكه با استفاده از تجهیزات سیسكو می‌شود، در رده دوم یعنی پس از مدرك CCIE كه مربوط به مشاوران حرفه‌ای سیسكو است قرار می‌گیرد. این بدین معنی است كه شخص دارندهCCNP می‌تواند اولاً فاصله مقام خود را با ارشد‌ترین سطح كارشناسی شبكه به یك قدم برساند. كارشناس شبكه با ارتقای مدرك خود از CCNA به CCNP نه تنها تسلط خود بر مباحث مربوط به شبكه‌های LAN و Dial up را افزایش می‌دهد بلكه از محدوده شبكه‌های محلی با كاربرد كوچك خارج شده و توانایی خود را در راه‌اندازی شبكه‌های WAN تثبیت می‌كند.
برای كسب مدرك CCNP شركت در ۴ دوره آموزشی و گذراندن موفقیت‌آمیز آزمون‌های هر كدام از آن‌ها الزامی است. این دوره عبارتند از:
۱) ساخت شبكه‌های عادی سیسكو (BSCI)
در این دوره، نحوه اتصال و استفاده از روترهای سیسكو در شبكه‌های LAN و WAN برای سایت‌های متوسط تا بزرگ آموزش داده می‌شود. در این دوره مباحث جامعی در زمینه پروتكل‌های EIGRP ،BGP ،EGP ،OSPF و ISIS مطرح شده و داوطلبان با دو نوع پروتكل مسیریابی به نام‌های Distance Vector و Link State آشنا شوند. با اتمام این دوره، داوطلب می‌تواند سرویس‌های IOS مناسب یك روتر سیسكو را انتخاب و راه‌اندازی نماید.
۲) ساخت شبكه‌های چند لایه سیسكو (BCMSN)
در این دوره، نحوه ایجاد یك فضای شبكه براساس فناوری سوئیچینگ چند‌لایه در سرعت‌های بالای اترنت به مدیران شبكه‌ها آموزش داده می‌شود. این دوره شامل مفاهیم مسیریابی و سوئیچینگ و فناوری‌های لایه دو و سه است. داوطلبان پس از طی این دوره قادر خواهند بود یك فضای سوئیچینگ چند لایه را برپا ساخته و به كنترل ترافیك شبكه با استفاده از سیستم‌های احراز هویت لایه‌های مختلف بپردازند.
۳) ساخت شبكه‌های راه‌دور (BCRAN)
در این دوره، داوطلب چگونگی پیكربندی و عیب‌یابی شبكه‌هایی كه در جاهای دیگر ایجاد شده و از طریق تكنولوژی راه‌دور (Remote) به سایت مركزی دسترسی دارند را فرا می‌گیرد. همچنین حالت عكس این عمل یعنی دسترسی راه‌دور به سایت مركزی با مصرف كمترین پهنای‌باند نیز در این دوره مورد بحث قرار می‌گیرد. به طور كلی در BCRAN توجه ویژه‌ای به شبكه‌های WAN به عمل آمده و نحوه پیكربندی تجهیزات سیسكو و برقراری ارتباط بهینه بین سایت مركزی و سایر شعبات و مسایل مربوط به كیفیت سرویس (QOS) در یك شبكه WAN تشریح می‌شود.
این دوره به خصوص برای مدیران شبكه‌ها كه مسؤول اجرا و عیب‌یابی Backbone یك شبكه WAN هستند از اهمیت خاصی برخوردار است.
۴) پشتیبانی و رفع عیب شبكه (CIT)
در این دوره، داوطلب چگونگی عیب‌یابی كامپیوترهای‌ سرویس‌ گیرنده یا سرویس‌دهنده كه تحت پروتكل‌های مختلف به هم متصل گشته‌اند و از سوئیچ‌ها و روترهای سیسكو استفاده می‌كنند را فرا می‌گیرد. بنابراین با گذراندن دوره مذكور، می‌توان به تحلیل و شناسایی مشكلات در محیط‌های Fast Ethrnet ،VLAN ،Frame Relay ،ISDN BRI و ... پرداخت و مشكلات پیچیده مربوط به سوئیچ‌ها و روترهای سیسكو را حل كرد.
● وضعیت درآمد
طبق آمار مجله Certification، میانگین درآمد دارندگان مدرك CCNP در سال ۲۰۰۳ برابر ۶۴ هزار دلار در سال بوده است كه در مقایسه با مدرك بنیادین و سطح مبتدی شبكه یعنی +Network با ۳۸ هزار دلار در سال و مدرك سیسكو سطح متوسط شبكه یعنی CCNA با ۴۸ هزاردلار در سال، از فاصله جالب توجهی برخوردار است. در این آمار، مدرك مهندسی شبكه مایكروسافت درآمدی در حدود ۴۳ هزاردلار در سال را از آن خود كرده است كه این مسأله به نوعی بیانگر دشواری مراحل یادگیری و سطح بالای مدرك CCNP است.
همچنین طبق آمار دیگری كه از طرف موسسه آموزشی Cert City صورت گرفته است، دارندگان مدرك CCNP با حداقل ۱۲ درصد افزایش حقوق یعنی بیش از ۶ هزار دلار نسبت به وضعیت قبلی خود با مدرك CCNA مواجه گشته‌اند.
همچنین آماری كه مجله TCPMag ارایه می‌دهد حاكی از كاهش ۷ درصدی تعداد دارندگان این مدرك نسبت به سال قبل ۲۰۰۲ است. اما در همین مورد سایت Cert Mag اعلام كرده است كه میانگین درآمد دارندگان مدرك CCNP برابر ۶۹ هزاردلار در سال بوده است كه نسبت به مدرك CCNA از یك افزایش ۱۰ هزاردلاری در سال حكایت می‌كند.

مهیار داعی‌الحق

منبع : ماهنامه شبکه