ریگان و تاچر، الگوهای سارکو

در انتخابات ۶ مه، فرانسه بی قرار، رئیس جمهوری را برگزید كه می توان او را آمریكایی ترین رئیس جمهوری فرانسه در تاریخ این كشور دانست. اما پیروزی ساركوزی به آن معنا نیست كه فرانسه مشتاق به حاشیه رانده شدن و ناپدید شدن سوسیالیست ها باشد. رهبر جدید فرانسه اگر می خواهد این كشور را به شكوه گذشته اش بازگرداند، باید شجاع، زیرك و صادق باشد.
ساركوزی شاید از زمان لافایته به این سو در میان رهبران فرانسه علاقه مندترین فرد به آمریكا باشد.
او قول داده است در زمینه اصلاحات اقتصادی شیوه ای انگلیسی - آمریكایی را در پیش بگیرد و معتقد است كه شایستگی اعمال تغییرات را دارد. ساركوزی در طول مبارزات انتخاباتی فاصله خود از سیاست سنتی فرانسوی را اعلام كرده و گفته است كه سیاستمداران فرانسوی باید توان برابری با «مارگارت تاچر» و «تونی بلر» را داشته باشند.
او اغلب آمریكا را تحسین می كند و می گوید می خواهد فرانسه بیدار شده به رونالد ریگان ارادت داشته باشد. اما نباید اشتباه كرد، فرانسه به ساركوزی نیاز دارد. آن گونه كه اكونومیست نوشته است، میزان رشد این كشور در میان كشورهای بزرگ اروپایی در پائین ترین حد است. در طول ۱۵ سال گذشته رتبه و جایگاه اقتصادی فرانسه از ۷ به ۱۷ در سطح جهان تنزل داشته است. آمار بیكاری ۱۰ درصد را نشان می دهد كه این میزان در میان مهاجران حاشیه نشین به دو برابر نیز می رسد.
اقتصاد فرانسه و مشكلات اجتماعی این كشور نیز كاملاً جدی است. اما با وجود این، اگر ساركوزی به همان بی باكی كه وعده داده است، باشد، آن مشكلات حل شدنی خواهد بود. تاكنون هیچ رهبر فرانسوی از زمان شارل دوگل به بعد تا این حد چهره ای اصلاح گرا را از خود نشان نداده است. اما ساركوزی بزودی متوجه خواهد شد كه چگونه باید خود را آماده رویارویی با كسانی كند كه بر ضد او سنگر گرفته اند.
اما او چه باید بكند؟ نخستین درسی كه او از ریگان و تاچر آموخته این است: «رام كردن اذهان عمومی مردم.» البته او برای اجرای این درس، در گام نخست به مردم وعده داده است كه وضع حمل و نقل عمومی را بهبود بخشد.
زیرا در صورتی كه نتواند ترن ها و اتوبوس ها را در ۲ ساعت اولیه روز درست مدیریت كند، خیلی زود مردمی كه بابت این ساعات اوج ترافیك، ناراضی هستند از رأی داده شده به ساركوزی پشیمان خواهند شد. او می تواند این كار را با شهردار جدید پاریس كه ماه آینده انتخاب خواهد شد به سرانجام برساند. در این راه فرانسوا فیون كه رقیب دیرینه رویال بوده است، می تواند كمك خوبی باشد. مشكل دیگری كه ساركوزی می تواند با حل آن درس اول خود را درست پس بدهد، برطرف كردن معضل بیكاری است.
او می تواند این كار را با احیای بحث موسوم به «پیمان اول بیكاری» (Contrat Premiere Embauche) انجام دهد. این پیمان نخستین بار سال گذشته مطرح اما به فراموشی سپرده شد. این پیمان با سیاست هایی كه در كمپانی ها اعمال می كند، می توانست مشكل بیكاری را به میزان قابل قبول كاهش دهد. اگر ساركوزی بتواند خیلی زود در چالش این دو بخش - بیكاری و حمل و نقل - موفق شود، خواهد توانست اقتصاد این كشور را سامان دهد و در دور بعد نیز رأی دهندگان خود را حفظ كند.
بعد از اینها نیز ساركوزی باید بتواند در خلال پائیز موقعیت خود را حفظ كند. چرا كه مالیات های عمومی در ماه نخست پائیز - سپتامبر - است كه تعیین می شود و ساركوزی به احتمال زیاد در این زمان مجبور خواهد بود بزودی نبردی جدی با بزرگترین حزب كمونیست (CGT) داشته باشد. این حزب سال ۱۹۹۵ برای نخست وزیر وقت فرانسه الن ژوبه و سال ۲۰۰۳ برای فیلیون دردسرهای فراوانی را به وجود آوردند. البته ساركوزی معتقد است كه می تواند بسیار بهتر از آنها عمل كند.
مشكل بعدی ساركوزی مقابله با گروه های مختلف خواهد بود. بزرگترین مخالفان ساركوزی، دانشجویان و حاشیه نشینان (دانشجویان به طور تاریخی همواره مخالف هر رژیمی بوده اند) است. در حال حاضر نیز دانشجویان پاریس علمدار مخالفان ساركوزی هستند. آنها تنها در نخستین شب پیروزی ساركوزی، ۷۳۰ اتومبیل را به آتش كشیدند.
این قشر پیرو كتاب های اقتصاد دانشگاهی هستند. سال گذشته هرالد تریبیون به نقل از یكی از همین دانشجویان سؤالی را چاپ كرد، مبنی بر این كه آیا هنوز هم به اندازه كافی شغل برای همه وجود دارد؟ اگر نه، واقعیت آن است كه كتاب ها می گویند می توان برای همه شغل ایجاد كرد. ساركوزی با این دانشجویان معترض چه می تواند بكند؟
دومین درسی كه ساركوزی باید در همین باره بیاموزد و به اجرا بگذارد این است كه او می تواند در طول تابستان كه دانشجویان در سواحل مشغول آب تنی هستند اصلاحات لازم را در بخش های كارگری ایجاد كند.
گروه مخالف دوم، حاشیه نشینان هستند، اینان كه بسان حلقه ای پاریس و دیگر شهرهای بزرگ فرانسه را دربرگرفته اند، می توانند موجب اغتشاش های فراوانی شوند. اكتبر ۲۰۰۵ مرگ ۲ نوجوان حاشیه نشین موجب ۳ هفته اغتشاش بی امان در فرانسه شد. در این مدت ۸ هزار و ۹۷۳ اتومبیل در آتش سوخت و ۲ هزار و ۸۸۸ نفر دستگیر شدند.
در آن زمان ساركوزی وزیر كشور فرانسه بود. از همین جا بذر دشمنی میان حاشیه نشینان با ساركوزی شروع به رویش كرد. اما ساركوزی اكنون برای جلب رضایت گروه و حاشیه نشینان و مهاجران گفته است كه می خواهد سخنگوی ستاد تبلیغاتی خود، «رشیده داتی» كه آفریقایی تبار است، را به وزارت مهاجران منصوب كند.
افزون بر این، او وعده ایجاد كار و حل معضل بیكاری را به آنان داده است.ساركوزی در نخستین روز پیروزی خود مدعی شد كه رئیس جمهوری همه فرانسه است. او قول داد تا غرور از دست رفته فرانسه را به آن بازگرداند. اگر او بتواند این كار را بكند، «تاچر» فرانسه خواهد بود و در غیر این صورت باید چشم انتظار اتومبیل های بیشتری باشیم كه در آتش خواهند سوخت.

منبع : روزنامه ایران