آرایش تیم جدید «ک.گ.ب» در کرملین

ترکیب دولت جدید روسیه به ریاست ولادیمیر پوتین کماکان نشانگر حضور گسترده افسران ارشد «ک.گ.ب» (سازمان امنیتی شوروی سابق) و یا همان «اف اس بی» (سازمان امنیتی جدید روسیه است) ولادیمیر پوتین در تشکیل کابینه وزرا نشان داد که وی حاضر است به وزرای خود اختیارات گسترده ای بدهد. در مجموع دولت روسیه شکل کلی خود را حفظ کرد، هر چند تغییرات جزئی در آن صورت گرفته است.
به عقیده ناظران سیاسی اکنون دیگر می توان گفت که ساختار جدید راس هرم قدرت در روسیه شکل گرفته است، چرا که در ماه دسامبر روسیه دارای پارلمان جدید، در ماه مارس رییس جمهوری جدید و در ماه مه نیز دارای نخست وزیر و دولت جدید شد.
وزرا کلیدی دوره ریاست جمهوری پوتین نیز درکابینه سمت های خویش را حفظ کرده اند.
در دولت جدید افراد زیادی از دفتر ریاست جمهوری پوتین قرار دارند که نشانگر اعتماد شدید پوتین به دستیاران و دفتر شخصی خویش است.
● سرگئی ایوانف رییس سابق« اف اس بی »در مقام معاون نخست وزیر
سرگئی ایوانف نزدیک ترین فرد به پوتین در ساختار قدرت دوره ریاست جمهوری وی اکنون به عنوان معاون نخست وزیر تعیین شده است. ایوانف در دوره ریاست جمهوری پوتین، وزیر دفاع و معاون اول نخست وزیر بود.
● نخست وزیر سابق در مقام معاون اول نخست وزیر
ویکتور زوبکوف، نخست وزیر سابق روسیه نیز به عنوان یکی از دو معاون اول ولادیمیر پوتین تعیین شده است. وی به عنوان فردی در راستای اهداف نظام، نه تنها تحقق سیاست دولت در عرصه کشاورزی را دنبال خواهد کرد، با توجه به سمت ریاست خویش بر شورای کارگزاران شرکت «گازپروم» حمایت سازماندهی شده از نقطه نظرات نخست وزیر در این عرصه را نیز بر عهده دارد.
ایگور شووالوف نیز دیگر معاون دست راست نخست وزیر است که دارای اختیارات گسترده است و پاسخگوی تجارت خارجی و مذاکرات مربوط به عضویت روسیه در سازمان تجارت جهانی، تهیه سیاست دولت در رابطه با تعرفه های گمرکی، سیاست اجتماعی، امنیت جاده ها و تجارت خرد خواهد بود.
ایگور سچین، سرگئی سابیانین، آلکسی کودرین و الکساندر ژوکوف نیز چهار معاون دیگر نخست وزیر هستند.
● ابقای وزرای کلیدی
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه، رشید نورقلی اف، وزیر کشور، آناتولی سردیوکوف، وزیر دفاع، آلکسی کودرین، وزیر اقتصاد و دارایی، سرگئی شایگو، وزیر حوادث غیرمترقبه، دیمیتری کوزاک، وزیر توسعه مناطق، الویرا نبیولینا، وزیر توسعه اقتصادی و ویکتور خریستینکو، وزیر صنایع و بازرگانی و سرگئی اشماتکو، وزیر انرژی هستند.
در حوزه امنیتی نیز با توصیه پوتین و با حکم رییس جمهوری جدید روسیه، نیکلای پاتروشف، رییس سرویس امنیت فدرال این کشور« اف.اس.ب» به عنوان دبیر جدید شورای امنیت روسیه منصوب شده است. پاتروشف جایگزین والنتین سوبولوف کفیل دبیر شورای امنیت روسیه شده است همچنین آلکساندر بورتنیکوف معاون سابق پاتروشف و رییس «اف.اس.ب» در سنت پترزبورگ نیز به عنوان رییس جدید سرویس امنیت فدرال روسیه منصوب شده است.
دیمیتری مدودف همچنین با تعیین سرگئی ناریشکین به عنوان عضو جدید شورای امنیت کشور، اعضای پیشین آن را در مسوولیت های خود ابقا کرده است شورای امنیت روسیه بلافاصله پس از تغییرات جدید با حضور مدودیف تشکیل جلسه داده و مسایل داخلی و خارجی را مورد بررسی قرار داده است.
سرگئی میرونف و بوریس گریزلف روسای شورای فدراسیون روسیه و دوما، وزیران امور خارجه، کشور و دفاع و رییس سرویس اطلاعات خارجی روسیه دیگر اعضای شورای امنیت این کشور هستند.
در واقع ولادیمیر پوتین با احراز پست نخست وزیری شعبده بازی سیاسی را انجام داد که از سوی بسیاری از ناظران سیاسی از مدت ها پیش غیرممکن تصور می شد.
به عقیده این ناظران سیاسی پوتین اگرچه پست خود را به عنوان رییس جمهور روسیه واگذار کرد اما بدون تغییر قانون اساسی، به عنوان نخست وزیر روسیه آن هم در کنار پسر رضاعی خود، مدودف و شاید به جای وی به عنوان مرکزی ترین شخصیت روسیه، مشغول ادامه فعالیت خواهد شد، به عبارت دیگر و به طور خلاصه می توان گفت که پوتین رفت، برای آن که باقی بماند.
پوتین برای آن که ادعای خود را برای باقی ماندن در قدرت، آشکار و تثبیت کند طی چند هفته گذشته تلاش کرد به عنوان نماینده حزب «روسیه واحد» انتخاب شود. علاوه بر آن پوتین به عنوان نخست وزیر نسبت به میخاییل فرادکف و ویکتور زوبکف دارای درک و مفهومی متفاوت از نخست وزیری است که این هم زنگ خطری آشکار برای ثبات روابط پوتین و مدودف به شمار می رود.
پوتین بیش تر سعی دارد نقش یک تغییردهنده فعال سیاسی را به عنوان نخست وزیر بازی کند که این خود می تواند تا حدی ثبات روسیه را به خطر اندازد.
در حالی ناظران از پیدایش بی ثباتی در روسیه با بروز حاکمیت مضاعف بیم دارند که پیغام و پیام مرکزی و مهم پوتین و مدودف در ماه های اخیر این بوده است که با این سلطنت مضاعف بر روسیه یعنی وجود مدودف به عنوان رییس جمهور و پوتین به عنوان نخست وزیر، ثبات سیاسی و اقتصادی لازم برای روسیه تضمین خواهد شد.
هر دو پیوسته تکرار می کنند که تلاش برای ادامه روند مدرنیزاسیون در روسیه در گرو این رهبری مضاعف است اما دقیقا همین نظریه می تواند به عنوان شک و تردیدی قوی برای ثبات این کشور به حساب آید، چرا که با نگاهی به تاریخ روسیه درخواهیم یافت که سلطنت یا فرمانروایی مضاعف در روسیه بیش تر با بی ثباتی همراه بوده است. علاوه بر آن سلطنت مضاعف، مترادف وجود دو تزار در روسیه است که آن هم با فرهنگ سیاسی روسیه همخوانی ندارد.
هنگامی که به خروشچف و مالنکوف بعد از مرگ استالین و یا گورباچف و لیگاچف فکر می کنیم، متوجه می شویم که نه تنها بروز مناقشه بین دو مرکز قدرت در روسیه اجتناب ناپذیر است که احساس سیاسی مردم روسیه نیز همیشه به دنبال آشکار شدن این واقعیت است که تزار واقعی کشورشان چه کسی است.
چیزی که اکنون در مورد این سلطنت دو گانه و مضاعف در روسیه تعیین کننده و مورد سوال است این است که چه کسی قرار است شخصیت سیاسی شماره یک در روسیه شود و مهم تر آن که آیا این دو نفر نسبت به قول و قرارهای ابتدایی خود پایبند خواهد بود و یا نه؛ چرا که اگر مدودف و پوتین بعد از قرار گرفتن در جایگاه های واقعی خود و شروع به کارشان به قول و قرارهایشان پایبند نمانند، در آن صورت به جای ثبات و پیوستگی در این کشور، نزاع، مناقشه و بی ثباتی بر روسیه حاکم خواهد شد.

علی شریف زاده

منبع : روزنامه سرمایه