بررسی و معرفی مکمل‌های غذائی

● پروتئین (سفیده) تخم‌مرغ
تخم‌مرغ برای سال‌های متمادی به‌عنوان بهترین منبع پروتئین در سراسر دنیا مورد مصرف ورزشکاران رشته‌های مختلف و به‌خصوص بدنسازان بوده است. در اصل پروتئین تخم‌مرغ به‌عنوان استاندارد و معیاری برای بیان سطح کیفی دیگر منابع پروتئین مطرح است. تخم‌مرغ هر هشت آمینواسید ضروری (را که بدن توانائی ساخت آنها را ندارد) داراست علاوه بر اینکه شامل سطح بالائی از سایر آمینواسیدها هم می‌باشد، به‌خصوص آمینواسیدهای شامل سولفور. در ضمن تخم‌مرغ قابلیت بسیار بالائی از نظر هضم و جذب پروتئین دارد. سفیده تخم‌مرغ قابلیت بسیار بالائی از نظر هضم و جذب پروتئین. سفیده تخم‌مرغ منبع پروتئین بدون لاکتوز به حساب می‌آید و برای افرادی که در هضم لاکتوز و در نتیجه منابع پروتئین به‌دست آمده از لبنیات دچار مشکل‌اند انتخاب بسیار مناسبی است.
در تمام این سال‌ها بدنسازان تخم‌مرغ را به طرق مختلف از جمله آب‌پز، املت یا روش‌های دیگر در برنامه‌غذائی خود گنجانده‌اند، ولی اغلب بدنسازان پس از مدتی به‌دلایل مختلف از جمله بوی نامطبوع یا طعم سفیده تخم‌مرغ در خوردن آن دچار مشکل می‌شوند که یا از روی اجبار به مصرف ادامه می‌دهند یا اینکه به‌طور کلی مصرف آن‌را کنار می‌گذارند و سراغ سایر منابع پروتئین می‌روند. ولی در سال‌های اخیر مکمل‌های ساخته شده از سفیده تخم‌مرغ توانسته تا حدود زیادی این مشکل را برطرف کند. با وجود اینکه در ابتدای تولید، این مکمل‌ها معایبی داشتند از جمله عدم حلالیت مناسب در مایعات یا طعم نامطبوع ولی اخیراً این مشکلات تا حدود زیادی برطرف شده و تعدادی از شرکت‌ها به ارائه پودرهای سفیده تخم‌مرغ با کیفیت بالا پرداخته‌اند. البته در حال حاضر پودرهای وی‌پروتئین بیشترین رواج را دارند به این دلیل‌که تولید آنها صرفه اقتصادی بیشتری نسبت به سایر پروتئین‌ها دارد و شرکت‌هائی که به تولید سایر پودرهای پروتئین می‌پردازند به گستردگی و تنوع تولیدکنندگان محصولات حاوی وی نیستند.
(ما تنها به‌عنوان نمونه و تنوع تولیدات شرکت Optimum Nutrition در زمینه مکمل‌های پروتئین به بررسی مکمل‌های این شرکت می‌پردازیم.)
مکمل Optimum۱۰۰%EggProtein
این محصول در بسته‌بندی ۱ پوندی (۴۵۲ گرمی) و ۲ پوندی (۹۰۴ گرمی) و طعم‌های شکلات و وانیل عرضه شده است. هر پیمانه معادل ۴/۲۹ گرم از این مکمل است. شامل ۴ گرم کربوهیدرات، ۲۲ گرم پروتئین و فاقد چربی.
هر پیمانه معادل ۷ عدد سفیده تخم‌مرغ است، که می‌توانید متناسب با رژیم‌غذائی‌تان ۱ تا ۳ پیمانه در روز مصرف کنید.
● نوع و مقدار موادموجود در هر پیمانه:
مقدار کالری: ۱۰۰ کیلوکالری
کل کربوهیدرات: ۴ گرم
فیبر: ۱ گرم
پروتئین: ۲۲ گرم
کلسیم: ۲۰ میلی‌گرم
سدیم: ۳۴۰ میلی‌گرم
پتاسیم: ۳۹۰ میلی‌گرم
آهن: ۶۰ میلی‌گرم
فسفر: ۵۰ میلی‌گرم
منیزیم: ۲۳ میلی‌گرم
● کازئین
کازئین یکی از منابع پروتئین با کیفیت و البته دیرهضم (برعکس وی) به حساب می‌آید که برای مدت زمان بسیار طولانی‌تری نسبت به وی، آمینواسیدهای مورد نیاز را در اختیار عضلات قرار می‌دهد. طبق یکی از تحقیقات انجام شده مصرف کازئین باعث ارتقاء سطح آمینواسیدها در جریان خون تا هفت ساعت پس از مصرف می‌شود؛ به همین دلیل دارای خاصیت آنتی‌کاتابولیک قوی است و باعث حفظ تعادل مثبت نیتروژن در بدن می‌شود. هر چند که وی می‌تواند تولید پروتئین در بدن را تا حد زیادی افزایش دهد (بیشتر از کازئین) ولی مطالعات نشان داده که کازئین در ممانعت از تجزیه بافت عضلانی مؤثرتر است. در حقیقت هضم آرام و سطح ثابت آزادسازی آمینواسیدها در نتیجه مصرف کازئین یک روند آرام و ثابت ورود آمینواسیدها به جریان خون را باعث می‌شود که تا ساعت‌ها پس از مصرف آن ادامه می‌یابد.کازئین فراوان‌ترین پروتئین موجود در شیر است و در نوع Micellar Casein و Calcuim Caseinate عرضه می‌شود که نوع مایسلار مرغوب‌تر است و توسط فیلتر نمودن شیر (بدون استفاده از موادشیمیائی) جدا می‌شود و مقدار پپتیدهای شیر که سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند و همچنین در رشد عضلانی مؤثرند در آن بیشتر است.
هضم آهسته کازئین باعث می‌شود افرادی که در رژیم هستند احساس سیری بیشتری کرده و در نتیجه در کنترل اشتهای خود موفق‌تر باشند.
● مکمل Optimum۱۰۰%Caseomprotein
این محصول در بسته‌بندی ۲ پوندی و طعم‌های شکلات و وانیل عرضه شده است. هر پیمانه معادل ۳۱ گرم از این مکمل است. شامل ۴ گرم کربوهیدارت، ۲۳ گرم پروتئین و ۱ گرم چربی.
کازئین استفاده شده در ساخت این مکمل ترکیبی از هر دو نوع ذکر شده یعنی Calcium Caseinate ،Micellar Casein می‌باشد. کازئین بهترین گزینه برای مصرف پیش از خواب شبانه است چون به‌دلیل هضم آرام می‌تواند آمینواسیدهای مورد نیاز عضلات را در طول شب تأمین کند. مقدار مصرف باید متناسب با رژیم غذائی‌تان محاسبه شود.
● نوع و مقدار مواد موجود در هر پیمانه:
مقدار کالری: ۱۲۰ کیلوکالری
کل چربی: ۱ گرم
چربی اشباع‌شده: ۵/۰ گرم
کلسترول: ۱۰ میلی‌گرم
کل کربوهیدرات: ۴ گرم
فیبر: ۱ گرم
شکر: ۱ گرم
پروتئین: ۲۳ گرم
کلسیم: ۴۵۰ میلی‌گرم
سدیم: ۲۵۰ میلی‌گرم
● پروتئین سویا
پروتئین سویا بهترین و کامل‌ترین نوع پروتئین گیاهی به حساب می‌آید. پروتئین سویا برای بدنسازان گیاه‌خوار بهترین گزینه است. در ضمن کسانی‌که در هضم لاکتوز دچار مشکل هستند یا به‌دلیل چربی خون یا کلسترول بالا در مصرف گوشت دچار محدودیت هستند می‌توانند بخشی از پروتئین خود را از سویا تأمین کنند. سویا دارای آثار مثبت بر سلامت است، طعم خوبی دارد و به‌طور طبیعی از لوبیای سویا بدست می‌آید. سویا دارای ترکیبات مفید مختلفی است که از جمله می‌تواند باعث تقویت سلامت سیستم ایمنی، کاهش جذب کلسترول در روده کوچک و کنترل سطوح کلسترول شود.
● مکمل Optimum۱۰۰%SoyProtein
این محصولات در بسته‌بندی ۱ پوندی و ۲ پوندی و طعم‌های شکلات، توت‌فرنگی و وانیل عرضـه شده است. هر پیمانه معادل ۵/۳۱ گرم از این مکمل است. شامل ۲۵ گرم پروتئین، ۲ گرم کربوهیدرات و ۵/۱ گرم چربی بدون کلسترول.
البته لازم به ذکر است که پروتئین سویا در حد کیفیت پروتئین‌هائی که پیش از این ذکر شد نمی‌باشد و به‌دلیل فوایدی که دارد بهتر است در کنار سایر مکمل‌های پروتئینی مصرف شود.
نوع و مقدار مواد موجود در هر پیمانه:
مقدار کالری: ۱۲۰ کیلوکالری
کل چربی: ۵/۱ گرم
چربی اشباع‌شده: ۰ گرم
کلسترول: ۰ میلی‌گرم
کل کربوهیدرات: ۲ گرم
فیبر: ۰ گرم
شکر: ۰ گرم
پروتئین: ۲۵ گرم


سامان صمیمیان‌تهرانی

منبع : مجله دانش ورزش