با مراقبت تعادلی از بالا و پایین صحنه‌های زندگی خود را مستند کنید

تقریبا بین همه علاقه مندان به شناخت دنیای آینده یک تفاهم ضمنی یا صریح وجود دارد مبنی بر اینکه فنآوری‌های پیشرفته تر، ارزان تر و ریزتر مفهوم حریم خصوصی را به شدت تهدید خواهند کرد. البته تکنولوژی‌های مرتبط با این موضوع خاص از جمله رایانه‌های پوشیدنی، برچسب‌های رادیوئی و دسترسی بی سیم و چالاک به منابع اطلاعاتی به نوعی توان افراد برای مراقبت و نظارت بر محیط اطراف و نیز شفافیت را افزایش می دهد.
در سال ۱۹۹۳ تهیه دیسک‌های مغناطیسی لازم برای ذخیره کردن۸۰ ساعت فیلم (‌تقریبا ۱۰۰۰ گیگابایت)‌ بیش از یک میلیون دلار هزینه داشت، اما در اواسط دهه آینده برای تهیه همین مقدار فضای ذخیره اطلاعات فقط کافی است دو سه دلار خرج کنید. بر همین اساس می توان دریافت که در دهه‌های آتی اشخاص برای فیلم برداری کل زندگی خود حداقل از لحاظ خرج و زحمت این فیلم برداری مشکلی نخواهند داشت.
استیو مان، فارغ التحصیل ام آی تی و از اساتید برجسته دانشگاه تورنتو، از جمله کسانی است که در این حوزه جزو پیشروان و آینده نگران تلقی می شود. وی در برابر واژه surveillance که در ریشه فرانسوی به معنی تماشا از بالاست و معمولا در فارسی مراقبت ترجمه می شود اصطلاح جدید sousveillance را مطرح کرده است به معنی مراقبت از بالا و پایین. ایده اصلی او به این صورت است که یک فعالیت خاص از دیدگاه یا چشم انداز همان شخصی که در فعالیت مشارکت دارد ضبط و ذخیره شود. مثلا یک وب کم بی سیم که به گردن شخص آویزان شده و همان تصاویری را که شخص می بیند لحظه به لحظه روی اینترنت پخش کرده یا در جایی ذخیره می کند.
تردیدی نیست که چنین فنآوری هایی ابعاد و پیامدهای مختلف آموزشی، حقوقی، سیاسی، امنیتی، اخلاقی و اجتماعی متنوع و ناشناخته‌ای دارند. مثلا همانطور که شما می توانید مکالمات تلفنی خود را ضبط کرده و به عنوان سند نگه دارید به زودی قادر می شوید کل صحنه‌های زندگی خود را مستند کنید. در این صورت دیگر کسانی که به هر طریقی یا به هر دلیلی و برای هر کاری با شما ارتباط داشته‌اند نمی توانند به اصطلاح بعدا زیرش بزنند، چون شما از آنها بی هیچ زحمتی فیلم گرفته‌اید. موارد متعدد دیگری نیز را می توان نام برد که در صورت همگانی شدن این فنآوری شرایط زیست انسان اساسا تغییر خواهد کرد.
استیو مان علاوه بر مفاهیم بالا روی فنآوری‌های مراقبت معکوس نیز کار می کند. بر اساس این مفهوم شهروندان هر جامعه ای باید بتوانند هر کسی را که قصد دارد آنها را تحت مراقبت یا نظارت بگیرد متقابلا تحت مراقبت یا نظارت بگیرند. البته احتمالا کسانی که مراقبت یا نظارت بر دیگران را جزو وظایف یا حقوق خود می دانند در برابر مراقبت معکوس مقاومت خواهند کرد، اگرچه در درازمدت چاره‌ای جز تسلیم نخواهند داشت.
برخی از نظریه پردازان بر این باورند که در طی زمان و همزمان با رشد و همگرائی فنآوری‌های مورد نیاز و همچنین همگانی شدن آنها بالاخره این دو روند متقابل یعنی مراقبت کردن در برابر مراقبت شدن به یک حالت تعادلی می رسد.
آنچه که روشن است اینکه با توجه به پیشرفت سریع فنآوری‌ها، امکان‌هایی متنوع و نوین در اختیار انسان‌ها قرار می گیرد که از بعضی جهات زندگی آنها را کاملا دگرگون خواهد ساخت.

منبع : خبرگزاری ایسنا