مدیریت اصلاح رفتار و پرورش حشرات

از سال ۱۹۶۰ به بعد بیشتر فعالیت محققین روی اثر بخشی و ایمنی حشره كشها متمركز شده است و هدف كشف و اصلاح تركیباتی بود كه روی نمونه های انتخابی ما بدون به مخاطره انداختن و تصادفی كردن نتایج حاصله آسیبی به ارگانیسم هدف در محیط نزند .در این كاوش تركیبات جدید حشره كشها، محققین را با راههای جدید بر هم زدن زندگی عادی و معمولی حشرات به شدت درگیر می كند .به طور قراردادی و عرفاً اكثر حشره كشها روی سیستم عصبی حشرات تاثیر می گذارد كه عملكرد مشابهی روی ما و سایر حیوانات دارد.
مهمترین پیشرفت در تكنولوژی شیمیایی در سه دهه گذشته كشف و شناسایی تركیبات مواد شیمیایی است كه رشد و پرورش ورفتار حشرات را اصلاح می كند این تركیبات نه قبلاً شناسایی ونه تشخیص داده شده بودند با اینكه عوامل شیمیایی روی سیستم حشرات خون گرم متفاوتند،آنهامعتقدند كه این روش سالم ترین شیوه می باشد .
● تجزیه و تحلیل عادی توسعه :
این مواد شیمیایی كه گفته شد در رشد طبیعی و پرورش حشرات كما بیش امیدوار كننده بود كه آنها را IGRS یا تنظیم كنندگان رشد حشرات یا PGRS تنظیم كنندگان رشد گیاهان نام دارند كه اولین مرحله اثر آنها روی قدرت تحمل و دومین مرحله اثرآنها به هم زدن توازن ثبات می باشد.GRSها زمانی موثر ند كه حشرات نارس و نابالغ در دسترس باشند .
IGRS عمدتاً با به هم زدن فعالیت های حشرات و سیستم غدد درون ریز روی آنها اثر می گذارند.
عملكرد اساسی هورمونهای رشد: ترشح هورمونها از غدد درون ریز شامل پیله تنیدن و دگر دیسی می شود
هورمونهای اصلی و بنیادی جهت جریان دگردیسی: هورمون مغز، پوست اندازی وجوانی می باشد. كه سلولهای عصبی ترشحی مغز Neurose Secretory در عقب مغز حشرات ترشحات مغزی را شامل كه دیگر سیستم هورمونی را تحریك می كند.
وقتی هورمون مغز در خون ایجاد شد غدد پیش قفسه سینه را تحریك به هورمون پوست اندازی می كند، در نتیجه پیله تولید می شود. شكل بدن حشرات پس از بیرون آمدن از پیله به هورمون جوانی و تركیبات آن در حشرات بستگی دارد . همراه با دگرگیسی تدریجی حشرات ، ترشح هورمون جوانی كاهش می یابد كه نتیجتاًحشره كامل می شود .
در دگردیسی و عملكرد اندام تناسلی هورمونهای جوانی می توانند تاثیر بسیار مهمی روی دیاپوز، رفتار و ارتباطات داشته باشند و در این خاطر همان ترشح فرمون است.
تغییرو تبدیلهای آزمایشی از هورمون رشد تغییر در میزان هورمونهای اساسی در حشرات باعث انحراف و عدم انطباق و همچنین ناهنجاری و بد شكلی ساختار بدنی آنها می شود .
● دیگر پتانسیل های IGRS:
در تلاش برای متعادل ساختن به هم خوردگی میزان هورمون امكانات مختلفی وجود دارد و به طور بالقوه تجمع هورمون در خون حشرات هم می تواند كاهش یا افزایش یابد كه باعث اختلال می گردد. در سطح افزایش هورمون مشاهده شد كه تجزیه در بین سطوح بسیار آسانتر از تلاش برای تجزیه كردن سطوح كاهش یافته آن می باشد .
● كرم بلغور زرد رنگ با نام علمی Teneberio molitor
اگر تحت تاثیر دوزهای پایین هورمون جوانی قرار بگیرد حشره غیر طبیعی و دارای ویژگی های حالت شفیرگی در بعضی قسمت های بدن می باشد پوسته شفیرگی در غیر طبیعی به راحتی قابل برداشتن است در حالی كه در حشره طبیعی اینطور نیست.
IGR های قابل استفاده وسیله ایده آل برای مدیریت آفات می باشد .
● به دو دسته تقسیم می شود .
۱) آنهایی كه باعث اختلال در دگردیسی شده
۲) آنهایی كه در جلد اندازی اختلال ایجاد می كنند .
IGR هایی كه در دگرگیسی اختلال ایجاد می كنند آنالوگهای هورمون جوانی و تقلیدی هستند كه نحوه فعالیت آنها عقیم كردن یا از بین بردن حشره می باشد . به عبارت دیگر باعث می شود كه حشرات در مرحله نابالغی باقی بمانند.
IGR هایی كه در جلد اندازی اختلال ایجاد می كنند شیمیایی هستند كه یا مانع ساختن كتین شده یا اینكه باعث جلد اندازی بیش از موقع می گردد كه باعث مرگ حشره می شود.
● انواع IGR
Pyriproxy fen - Kinoprene - Hydroprene –Methoprene-DioflubenZURon - Diofenolan- Buprofezin - Halofenozid-Methoxyfenozid – Hexaflumuron -Lufenuron
مثلا حشره غیر طبیعی تحت تاثیر دیفلوبنزورون در طول مرحله لاروی قرار گرفته است . در شفیره غیر طبیعی در قسمت شكم حا لت شفیرگی دارد اما در قسمت سر و سینه دارای حالت لاروی می باشد .
● یا در لارو آرامی درم چغندر Spodoptera exigua
كه در اثر تماس با تمام دیفلو بنزورون ایجاد شده است . تولیدكتین برای حشرات یك غریزه می باشد در نتیجه فرایند جلد اندازی در این حالت دچار اختلال شده و حشره نمی تواند از پوسته قبلی خود رها شود همچنین این ماده شیمیایی توسعه كوتیكول، در مراحل عینی تخم اختلال ایجاد می كند و باعث تفریح نشدن تخم می گردد.
● پراكندگی :
اینگونه تنهاعضوی از خانواده بومبی سیده می باشد این حشره به عنوان تولید كننده ابریشم در تمامی كشورها می باشد كه یكی از این كشورها ایالات متحده آمریكا می باشد .
● اهمیت:
فرایند تولید ابریشم توسط كرم ابریشم را سری كالچر می گویند كه بیش از ۳۰ قرن می باشد كه روی آن كار می شود. اولین بار چینی ها دانستند كه چگونه ابریشم را تولید كنند. ابریشم زمانی فرم می گیرد كه لاروكامل، به دور خود پیله ای برای تبدیل به شفیرگی می تنند در این فرایند حداكثر ۹۱۴ متراز ابریشم توسط یك لارو تولید می شود.
برای فرایند های تجاری شفیرها از بین می روند چون اگر شفیرگی كامل شود باعث شكستن ارزش فیبری ابریشم می گردد . حداكثر سه هزار پیله برای تولید یك پوند ابریشم تجاری مورد نیاز است.
● ظاهر حشره :
شب پره سفید مایل به كرم دارای خطهای قهوهای كم رنگ در طول بال جلو می باشد. در بال آنها یك قوس حدود mm۵۰ می باشد. بدن پرمویی دارد. لارو لخت است، دارای یك شاخك مقعدی است. شفیره بزرگ، تخمها سفید مایل به زرد و نیمه كروی.
● چرخه زندگی:
شفیره ها اگراجازه داده شوند كه به شب پره تبدیل شوند تغذیه نمی كنند، در طی ۲ - ۳ روز تبدیل به حشره كامل می شوند. در طی این دوره شب پره ۳۰۰- ۵۰۰ تخم
می گذارد. كلونی ها در دمای ۲۵ درجه باشند، لاروها در سن ۶ ، ۱۲ ، ۱۸ روزگی جلداندازی كرده در طول دوره لاروی برگ های درخت توت به عنوان تغذیه برای آنها در نظر گرفته می شود، كه هر لارو حدود gr ۹۰ از برگ مصرف می كنند.
● استفاده از فرمونها در جذب:
صد سال قبل این فرمونها توسط آقایbutenandt و همكارانش برای اولین بار شناسایی شد.
● طبقه بندی فرمونهای حشرات به ترتیب زیر است:
۱) فرمون جنسی Sex pheromones: این ماده اغلب توسط حشرات ماده برای جلب نرها به جفت گیری تولید می شود، اما گاهی هم ممكن است توسط نرها تولید گردد، كه در lep بسیار پیشرفته است. فرمونهایی كه توسط ماده ها ترشح می شوند، توسط شاخك حساس حشرات نر دریافت می شوند.
۲) فرمون هشدار pheromones Alarm : برای حشرات اجتماعی مثل مورچه، زنبورها به كار می روند، باعث هشدار به حشرات در صورت خطر می شود. به عنوان مثال شكستن نیش در بدن قربانی زنبور عسل باعث كاهش alarm ph شده و منجر به جلب دیگر زنبورها برای نیش زدن می گردد.
۳) فرمون marking - pheromones - Trail: توسط مورچه ها و موریانه ها برای نشان دادن منابع به اعضای دیگر كلونی می باشد.
۴) فرمون تجمعی Aggregation pheromones : در جمعی از سوسكها دیده می شود و باعث می شود كه حشرات به دور مكان غذایی تجمع پیدا كنند. عادت های تولید مثلی و مكان های زمستان گردانی جزء این مكانها محسوب می شوند. جمله سوسك سبوس در حمله به درختان معروف است.
۵) Epideictic pheromones: كه به آنها spacing ph هم گفته می شوند. جزء معدود فرمونهایی هستند كه حالت دفع كنندگی دارد تا جلب كنندگی. در سوسك سبوس lepidopter ، Dipter ، hymenopter hemipter و orthoptera دیده می شود.
● فرمونهایی كه در نمونه برداری قرار می گیرند:
استفاده از فرمونهای جنسی یكی از قدیمی ترین روشهای نیمه شیمیایی به عنوان جلب كننده ها در مدیریت آفات می باشد. در حال حاضر هم فرمون جنسی و هم تجمعی برای پیش آگاهی فعالیتهای حشرات مورد استفاده قرار می گیرند.
تله های فرمونی مخصوصاً بسیار ارزشمند هستند، زیرا وقتی كه تعدادی از گونه های آفت پایین می آید از این طریق می توان به عدم حضور و وجود آنها پی برد. مثلاً یك نوع تله ، تله بالی است كه در پیش آگاهی lep و دیگر حشرات استفاده می شود. حشرات توسط طعمه فرمونی جلب می شود، به قسمت پایین تله كه چسبناك می باشد می چسبند كه بعداً شمارش به صورت منظم انجام می گیرد.
در پروانه ی برگ خوار نوار قرمزی Argyrotaenia velvtinana ، درشفیره و حشره كامل ولارو دیده می شود، كه تله های فرمونی به طور منظم برای پیش آگاهی این گونه ها و دیگر Lep های آفت برای میوه ها استفاده می گردد.
در سوسك ژاپنی Popillia japolica بوسیله تله طعمه ای فنیتیل پروپنونات ایوگنول به دام افتاده است. تله های فرمونی و دیگر جلب كننده ها هزینه ی زیادی برای پیش آگاهی نیاز ندارند. اگر چه شرح این تله ها گاهی مشكل می باشند .
● برخی عوامل در تله های فرمون و بازدارندگی آنها در گرفتن حشرات دخالت دارند شامل:
۱) فرمونی كه جلب كننده نباشد.
۲) فرمونی كه در طول زمان مقدارش كم می شود.
۳) طرح تله (مثلاً رنگ)
۴) مكان تله
۵ دوام تله
● نتیجه:
بنابراین مهم است كه ما طبیعت و امكانات ممكنه آن و استفاده از مواد شیمیایی را بهتر بشناسیم.
استفاده شیمیایی بر گسترش شناسایی حشرات و رفتار آنها: به انسان كمك می كند این مواد شیمیایی اغلب چند ویژگی دارد كه از برجسته ترین آنها محیط و ایمنی انسان است كه بیشتر تركیبات در اثر تحقیقات شناخته شده اند و بعضی از آنها هنوز توسعه نیافته اند.

فرشته امین

منبع : بزرگترین وب سایت فارسی گیاه‌پزشکی