یکشنبه, ۲۲ مهر, ۱۴۰۳ / 13 October, 2024
مجله ویستا

آپاندیسیت‌


آپاندیسیت‌
● اطلاعات‌ اولیه‌
آپاندیسیت‌ عبارت‌ است‌ از التهاب‌ زایده‌ كرمی‌ شكل‌ آپاندیس‌ كه‌ از اولین‌ قسمت‌ روده‌ بزرگ‌ به‌ نام‌ سكوم‌ منشاء می‌گیرد. آپاندیس‌ هیچ‌ كار شناخته‌شده‌ای‌ ندارد، ولی‌ باعث‌ بیماری‌ می‌شود. هر ساله‌ از هر ۵۰۰ نفر جمعیت‌ یك‌ نفر دچار آپاندیسیت‌ می‌شود.
علایم‌ آپاندیسیت‌ بسیار متغیر هستند. در مورد هر فردی‌ كه‌ درد شكمی‌ تشخیص‌ داده‌ نشده‌ دارد، آپاندیسیت‌ حتماً باید مدنظر باشد. این‌ بیماری‌ در هر سنی‌ می‌تواند رخ‌ دهد (در مردان‌ بیشتر از زنان‌)، اما در كودكان‌ زیر ۲ سال‌ نادر است‌. حداكثر بروز بیماری‌ در سنین‌ ۲۴-۱۵ سالگی‌ است‌.
● علایم‌ شایع‌
▪ دردی‌ كه‌ از نزدیك‌ ناف‌ شروع‌ می‌شود و تدریجاً به‌ قسمت‌ تحتانی‌ شكم‌ در سمت‌ راست‌ نقل‌ مكان‌ می‌كند. درد كم‌كم‌ مداوم‌ می‌شود و از حالت‌ مبهم‌ به‌ صورت‌ كاملاً مشخص‌ در می‌آید به‌ طوری‌ كه‌ مكان‌ آن‌ دقیق‌تر توسط‌ بیمار نشان‌ داده‌ می‌شود. درد با حركت‌، تنفس‌ عمیق‌، سرفه‌، عطسه‌، راه‌ رفتن‌، یا لمس‌، بدتر می‌شود.
▪ تهوع‌ و گاهی‌ استفراغ‌
▪ یبوست‌ و ناتوانی‌ در دفع‌ گاز
▪ اسهال‌ (گاهی‌)
▪ تب‌ كم‌ شدت‌، كه‌ پس‌ از سایر علایم‌ آغاز می‌گردد.
▪ تشدید درد به‌ هنگام‌ لمس‌ ناحیه‌ تحتانی‌ شكم‌ در سمت‌ راست‌، معمولاً در نقطه‌ای‌ حدود یك‌ سوم‌ مسیر ناف‌ به‌ برجستگی‌ بالایی‌ استخوان‌ لگن‌. (توجه‌ داشته‌ باشید كه‌ این‌ توصیف‌ فقط‌ زمانی‌ صدق‌ می‌كند كه‌ آپاندیس‌ در جای‌ طبیعی‌ خود باشد. در بعضی‌ موارد، نوك‌ آپاندیس‌ در جای‌ دیگر واقع‌ شده‌ است‌، كه‌ این‌ باعث‌ مشكل‌ شدن‌ تشخیص‌ می‌شود)
▪ تورم‌ شكم‌ (در مراحل‌ انتهایی‌)
▪ افزایش‌ تعداد گلبول‌های‌ سفید خون‌
● علل‌
▪ عفونت‌ به‌ دلیل‌ نامشخص‌، معمولاً توسط‌ باكتری‌های‌ موجود در لوله‌ گوارش‌. آپاندیس‌ ممكن‌ است‌ توسط‌ محتویات‌ در حال‌ عبور در لوله‌ گوارشی‌ یا یك‌ رشته‌ بافتی‌ غیرطبیعی‌ كه‌ از بیرون‌ به‌ آن‌ فشار وارد می‌آورد، مسدود شود. زمانی‌ كه‌ آپاندیس‌ عفونی‌ می‌شود، متورم‌ و ملتهب‌ گشته‌ و از چرك‌ پر می‌شود.
‌● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
▪ یك‌ بیماری‌ اخیر، به‌ خصوص‌ آلودگی‌ با كرم‌های‌ حلقوی‌، یا عفونت‌ ویروسی‌ دستگاه‌ گوارش‌.
‌● پیشگیری‌
▪ هیچ‌ روش‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ وجود ندارد
● عواقب‌ مورد انتظار
▪ معمولاً با جراحی‌ قابل‌ درمان‌ است‌. اگر درمان‌ نشود، پاره‌ شدن‌ آپاندیس‌ مرگبار خواهد بود.
‌● عوارض‌ احتمالی‌
▪ پاره‌ شدن‌ آپاندیس‌، تشكیل‌ آبسه‌، و پریتونیت‌. این‌ عوارض‌ در افراد مسن‌تر بیشتر دیده‌ می‌شود.
▪ عدم‌ تشخیص‌ درست‌، به‌ علت‌ كم‌ بودن‌ یا نامعمول‌ بودن‌ علایم‌، به‌ خصوص‌ در سنین‌ خیلی‌ پایین‌ یا خیلی‌ بالا
▪ تشكیل‌ آبسه‌
● درمان‌
▪ امكان‌ دارد آزمایش‌ خون‌ (افزایش‌ تعداد گلبول‌های‌ سفید خون‌) و آزمایش‌ ادرار (برای‌ رد عفونت‌ ادراری‌) انجام‌ شوند. عفونت‌ ادراری‌ ممكن‌ است‌ علایمی‌ شبیه‌ آپاندیسیت‌ داشته‌ باشد.
زمانی‌ كه‌ تشخیص‌ هنوز قطعی‌ نیست‌، هر دو ساعت‌ درجه‌ حرارت‌ بدن‌ را با دماسنج‌ مقعدی‌ اندازه‌گیری‌ و ثبت‌ نمایید.
▪ جراحی‌ برای‌ برداشتن‌ آپاندیس‌ (آپاندكتومی‌). از آنجایی‌ كه‌ تشخیص‌ آپاندیسیت‌ مشكل‌ است‌، اغلب‌ تا زمانی‌ كه‌ تشخیص‌ قطعی‌ داده‌ نشود، دست‌ به‌ جراحی‌ زده‌ نمی‌شود.
▪ اگر آبسه‌ تشكیل‌ شود، امكان‌ دارد جراحی‌ به‌ تعویق‌ افتد تا زمانی‌ كه‌ آبسه‌ تخلیه‌ شود و فرصت‌ برای‌ التیام‌ آن‌ باشد.
● داروها
▪ هرگز از داروی‌ مسهل‌، تنقیه‌، یا داروی‌ ضددرد استفاده‌ نكنید. داروهای‌ مسهل‌ می‌توانند باعث‌ پارگی‌ آپاندیس‌ شوند، و داروهای‌ تخفیف‌ دهنده‌ درد یا تب‌ نیز باعث‌ مشكل‌تر شدن‌ تشخیص‌ می‌شوند.
▪ داروهای‌ ضددرد پس‌ از جراحی‌ تجویز می‌شوند.
▪ اگر عفونت‌ وجود داشته‌ باشد آنتی‌بیوتیك‌ نیز تجویز می‌شود.
▪ امكان‌ دارد نرم‌كننده‌های‌ مدفوع‌ برای‌ جلوگیری‌ از یبوست‌ توصیه‌ شوند.
● فعالیت‌
▪ تا وقت‌ عمل‌ در تخت‌ یا صندلی‌ استراحت‌ كنید.
▪ پس‌ از عمل‌، تدریجاً فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را از سر گیرید.
● رژیم‌ غذایی‌
▪ تا زمانی‌ كه‌ آپاندیسیت‌ تشخیص‌ داده‌ نشده‌ است‌ از خوردن‌ و آشامیدن‌ بپرهیزید. وقتی‌ كه‌ معده‌ خالی‌ باشد، بیهوشی‌ برای‌ عمل‌ جراحی‌ بسیار بی‌خطرتر خواهد بود. اگر خیلی‌ تشنه‌ هستید، دهان‌ خود را با آب‌ بشویید.
▪ پس‌ از عمل‌، ابتدا رژیم‌ مایعات‌ و به‌ تدریج‌ رژیم‌ جامدات‌ آغاز می‌شود.
‌● در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید
▪ اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ آپاندیست‌ را دارید.
● اگر یكی‌ از موارد زیر قبل‌ یا پس‌ از جراحی‌ رخ‌ دهد:
▪ تب‌ مساوی‌ یا بیش‌ از ۹/۳۸ درجه‌ سانتیگراد
▪ استفراغ‌ مداوم‌
▪ افزایش‌ درد شكمی‌
▪ غش‌
▪ وجود خون‌ در مدفوع‌ یا محتویات‌ استفراغ‌ شده‌
▪ منگی‌ یا سردرد
منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان