بیماری موزائیک خیار به هندوانه هم آسیب می رساند

عامل بیماری موزائیك خیار، نوعی ویروس است كه نخستین بار در سال ۱۹۱۶ در دنیا گزارش شد و براساس بررسیهای انجام شده توسط پژوهشگران این بیماری در سال ۱۳۴۳ در ایران نیز دیده شد.
عامل این بیماری زمستان را روی میزبان های واسط یا ریشه های علفهای هرز می گذارند و در اوایل بهار كه علفهای هرز میزبان ویروس در اطراف مزارع جالیزی می رویند به تدریج به برگهای گیاهان منتقل می شوند و گاهی نیز بر اثر عملیات زراعی در جالیز و حتی به وسیله لباس كارگران و حشرات ناقل از بوته های بیمار به بوته های سالم منتقل می شود.بیماری موزائیك خیار دارای نام علمی Cucumber mosaic virus یا CMN است.علایم موزائیك با رنگ سبز روشن و سبز تیره یا زرد مایل به سبز در برگ قابل رویت هستند و با توسعه بیماری برگها بد شكل و تاولی شكل شده و گاهی لوله ای می شوند، در سطح میوه های آلوده نیز تاولهای سفید یا سبز تیره ای ظاهر می شود كه این تاولها خشن و زگیل مانند هستند و میوه را بدقواره می كنند، اینگونه خیارها غالبا تلخ بوده و اگر به مصرف تهیه خیارشور برسند نرم و آبكی می شوند.
كنترل ویروس موزائیك خیار به علت داشتن میزبانهای مختلف بسیار دشوار است اما با كنترل حشرات ناقل، كنترل علفهای هرز و استفاده از بذور عاری از ویروس و سالم می توان تا حدی از خسارت این بیماری جلوگیری كرد.
از اقدامات زراعی كه می توان استفاده كرد می توان به از بین بردن علفهای هرز جالیز، استفاده از مالچ آلومینیوم كه منعكس كننده نور است و شته های ناقل را دفع می كند و كاشت گندم اطراف جالیز از نقل و انتقال شته ها و سایر ناقلین جلوگیری می كند اشاره كرد.
همچنین بهترین راه مبارزه با این ویروس استفاده از ارقام مقاوم ذكر شده است.