جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

نانوسرامیک ها و کاربردهای تجاری فعلی آنها در دنیا


نانوسرامیک ها و کاربردهای تجاری فعلی آنها در دنیا
نانو مواد، ‌دسته‌ای از مواد ‌هستند که از طریق کنار هم قرار‌دادن اتم‌ها، ملکول‌ها یا مجموعه‌هایی از آنها و به طور مصنوعی‌ تولید می‌شوند. نانوسرامیک‌ها ‌به دلیل داشتن خواص ویژه در بین مواد دیگر ‌از مهم‌ترین‌ و کاربردی‌ ترین شاخه های نانومواد محسوب می شوند. متن زیر برگرفته از مقاله سید‌محسن‌ محمودی سپهر‌ از دانشگاه علم و صنعت ایران است که تحت عنوان "مقدمه‌ای‌ بر نانوسرامیک‌" در همایش "نانوتکنولوژی، انقلاب صنعتی آینده" ارایه شده بود و به بیان ‌پتانسیل‌ها و کاربرد‌های‌ فعلی نانوسرامیک‌ها در دنیا اشاره دارد:
‌ظهور نانوسرامیک‌‌ها را می توان از دهه ۹۰ میلادی‌ دانست. در این زمان بود که کشف خواص پودر‌های نانوسرامیک بسیار مناسب‌ به نظر می‌رسید ولی روش‌های آن از لحاظ فناوری، آسان و مقرون‌به‌صرفه نبود.
به‌وجود آمدن نانو‌تکنولوژی‌ اهمیت‌ ‌نانوسرامیک‌ها را بیش از پیش‌ آشکار کرد ‌و نانوتکنولوژی ‌باعث تحلیل‌ بهتر از پدیده‌ها و یافتن ‌روش‌های بهتری برای تولید مواد شد. ‌شکل گرفتن مهندسی‌ نانو، منجر به درک‌ بی‌سابقه‌ اجزای‌ اولیهٔ پایه‌ای‌ تمام اجسام‌ فیزیکی‌ و کنترل بر این اجزا شده است و این پدیده‌ به زودی روشی‌ ‌را که اغلب‌ اجسام‌ توسط آنها طراحی و ساخته می‌شده‌اند، دگرگون‌ می‌کند.
● ویژگی‌های نانوسرامیک‌ها
‌‌الف) استحکام‌ مکانیکی‌:
پوشش‌ دادن سطح اجسام با نانوسرامیک ها، باعث‌ افزایش استحکام‌ و سختی جسم می‌شود که استحکام آنها بسیار بیشتر‌ از پوشش هایی از نوع سرامیک‌های معمولی‌ است.
ب) ابررسانایی‌:
نانوسرامیک‌ها به علت داشتن خواص نوری و الکتریکی‌‌ به عنوان‌ ابررسانا نیز به کار می‌روند.
‌‌‌‌ج) قدرت پوشش:
در ساختار نانو، تعداد مکان‌های فعال افزایش‌ می‌یابد، این افزایش در سطح منجر به کاهش‌ مقدار مواد مصرفی می¬شود و قیمت نهایی محصول کاهش‌ می‌یابد.
د) قابلیت‌ رقابت‌ ‌‌با مواد دیگر:
نانوسرامیک ها ارزش افزوده فوق العاده ای را ایجاد می کنند و این مواد همانند‌ رنگدانه‌ها و پوشش ها گرانقیمت‌‌ هستند.
ه) سازگار‌ با محیط زیست:
این پوشش‌‌ها با محیط‌ زیست سازگار می‌باشند‌ و آلودگی های‌ مواد قبلی‌ را ایجاد نمی‌کنند.
و) انعطاف‌پذیری:
در سرامیک‌های معمولی‌ انعطاف‌پذیری وجود ندارد ولی در نانوسرامیک ها به دلیل داشتن خاصیت منحصر‌ به فرد در قابلیت‌ حرکت ‌مرز‌دانه‌ها بر روی هم، انعطاف‌ پذیری‌ خوبی وجود دارد.
ز) سطح ویژه بالا:
نانوسرامیک‌ها سطح‌ ‌ویژهٔ بالایی دارند و در انجام واکنش‌های شیمیایی در کاتالیست‌ها، سنسور‌های گازی، جداسازی‌ و جذب‌ مواد بر روی‌ سطح ‌آن و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند.
● کاربرد‌های‌ نانوسرامیک‌
‌به علت خواص فو‌ق‌ العاده‌‌ای که نانو‌سرامیک‌‌ها دارند، طراحان‌ محصولات‌ می‌توانند از آنها به طور‌ ماهرانه، به عنوان ‌مواد مخصوص‌ استفاده نمایند. این مواد مخصوص، مواد اولیه ‌‌‌مورد نیاز برای‌ ساخت‌ محصولی مستحکم‌تر که در محدود‌هٔ دمایی بیشتر عمل می کند را تامین می‌کنند.‌ از طرفی‌ ‌تولید نانوسرامیک‌ها در دما‌های پایین‌تر، موفقیت بزرگی‌ است که منجر به تولید اقتصادی‌ محصولات‌ بی‌عیب و با دقت بالا می‌شود.
‌نانوسرامیک‌ها در حال ‌توسعه و به کار‌گیری‌ برای‌ ‌کار‌برد‌های‌ گوناگون‌ هستند که از خواص ‌مغناطیسی، نوری، الکتریکی،‌ کاتالیتیکی‌ و دیگر خواص آنها استفاده می شود. خواص‌ منحصر به فرد نانوسرامیک‌ها، محدوده‌ وسیعی از کاربرد از جمله قطعات‌ سرامیکی‌ بادوام‌ ‌برای موتو‌ر‌های‌ خودکار، سیم‌ها‌‌ی ابر‌رسانای ‌انعطاف‌پذیر‌ و اجزای متصل کننده فایر‌استیکی‌ را به همراه دارد.

مسعود رضایی
منبع : واکنش


همچنین مشاهده کنید