امیدها و نومیدی های فاجعه تسونامی

زلزله دریایی 9 ریشتری در جنوب آسیا و سیل و آبگرفتگی‌های سهمگینی كه خسارات مالی و جانی بی‌شماری به دنبال داشته، بازارهای بورس را تنها ساعاتی تحت الشعاع قرار داد. طبق ارزیابی كارشناسان، خسارات به بارآمده مانع رشد اقتصادی آسیا نخواهد شد. با وجود این، جیانبین یائو معاون اقتصادی بانك توسعه آسیا در مانیل معتقد است كه در پی این فاجعه، لطمه‌های فراوانی به اقتصاد محلی جنوب آسیا وارد آمده است. به گزارش سایت اینترنتی رادیو آلمان وی می‌گوید: این فاجعه به‌طور مستقیم اقتصاد محلی مناطق را تحت تاثیر قرار خواهد داد. استان آچه در اندونزی و همچنین شرق سریلانكا بیش از همه صدمه و خسارت دیده‌اند. از دست رفتن دارایی‌های شخصی و همچنین خسارات مالی هم بطور غیرمستقیم در عرصه خدمات اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود.این كارشناس بانك توسعه آسیا در عین حال خاطرنشان می‌سازد كه هنوز نمی‌توان ارزیابی دقیقی از ابعاد منفی اقتصادی زلزله دریایی جنوب آسیا به دست داد. وی جهت بررسی غیرمستقیم این موضوع و درك بهتر آن به زمین لزره شدیدی اشاره می‌كند كه در سال 2001 در منطقه گجرات هند روی داد و به كشته شدن 20 هزار نفر انجامید.جیانبین یائو در این رابطه به هزینه‌های سنگین بازسازی منطقه گجرات اشاره می‌كند و خاطر نشان می‌سازد: براثر زلزله گجرات در سال 2001 نیز 20 هزار نفر جان خود را از دست دادند. در آن زمان دولت هند متحمل 2 میلیارد دلار خسارات مالی شد و علاوه بر آن 2 میلیارد و 300 میلیون دلار دیگر نیز صرف بازسازی منطقه گردید.سریلانكا یكی از كشورهایی است كه خسارات ناشی از موج‌های زلزله دریایی آسیا آن را از لحاظ اقتصادی سال‌ها به عقب انداخته است. به ویژه صنعت جهانگردی این كشور متحمل زیان‌های شدیدی شده است. سریلانكا پس از تجربه تلخ دو دهه جنگ داخلی توانسته بود در سال‌های گذشته به آرامشی نسبی دست یابد و در رشد تدریجی بخش توریسم، بكوشد.حضور بیش از نیم میلیون جهانگرد در سریلانكا در سال گذشته میلادی شاهدی است بر موفقیت دولت این كشور كه قصد داشت با تقویت و گسترش برنامه‌های خود در این عرصه، شمار مهمانان خارجی سریلانكا را تا سال 2010، به دو برابر تعداد كنونی برساند. اما با توجه به رویدادهای فاجعه آفرین روزهای گذشته، بخش اعظم تلاش‌های دولت سریلانكا در سال‌های آتی، صرف ایجاد دوباره ساختارهای زیربنایی كشور خواهد شد.به گفته جیانبین یائو معاون اقتصادی بانك توسعه آسیا، تایلند نیز یكی دیگر از كشورهایی است كه به صنعت جهانگردی آن زیان‌های شدیدی وارد آمد است. وی متذكر می‌شود: صنعت توریسم برای كشورهایی چون تایلند و سریلانكا اهمیت زیادی دارد. در تایلند، شش درصد از تولید ناخالص داخلی كشور از طریق درآمدهای حاصله در بخش جهانگردی است. این میزان در تولید ناخالص داخلی سریلانكا نیز بر 4 درصد بالغ می‌شود. به همین خاطر شكی نیست كه زمین لرزه و توفان‌های ناشی از آن، تاثیرات منفی متداومی بر بخش جهانگردی این دوكشور خواهد گذارد. خسارات به بارآمده در تایلند كه سالانه 12 میلیون توریست را به خود جذب می‌كند، درواقع بر مناطق جنوب غربی این كشور متمركز است. از این رو كارشناسان و ناظران اقتصادی بر این عقیده اند كه تایلند با توجه به وسعت جغرافیایی بیشترش در مقایسه با سریلانكا، با سرعت بیشتری می‌تواند خسارات به بار آمده را جبران كرده و این بحران را پشت سرگذارد. دولت تایلند احتمال می‌دهد كه پیامدهای زمین لزره مرگبار جنوب آسیا به شدت عواقبی نباشد كه این كشور بر اثر شیوع بیماری سارس در سال گذشته با آن روبه‌رو گشته بود. گسترش بیماری مزبور سبب شده بود كه شمار جهانگردان در تایلند به میزان هفت درصد كاهش یابد. در حالیكه سازمان‌های امدادی بی‌شماری فعالیت‌های خود را برای كمك به قربانیان آغاز كرده‌اند، كشورهای مختلف نیز آمادگی خود را برای كمك به كشورهای سیل زده ابراز داشته‌اند.افزون بر این باید به برنامه‌های بانك توسعه آسیا اشاره كرد كه می‌تواند از طریق اعطای وام‌های مناسب، در میان مدت و درازمدت نقشی كلیدی در بازسازی موفقیت آمیز كشورهای مزبور بازی كند. معاون اقتصادی این بانك یادآور می‌شود: ما چون گذشته، نقش خود را در بازسازی ساختارهای زیربنایی، تامین انرژی و همچنین تامین آب آشامیدنی می‌بینم. بانك توسعه آسیا بعد از مذاكره با دولت‌های كشورهای منطقه و تعیین نیاز آنها، كمك‌های لازم را در اختیار آنان قرار خواهد داد. در همین حال، ایرنا از وین گزارش داد: برآورد می‌شود كه شركت‌های بیمه جهان 5 میلیارد دلار خسارت از زلزله هولناك یكشنبه گذشته جنوب شرق آسیا متحمل شده‌اند. این زلزله تاكنون حدود 130 هزار كشته، پنج میلیون نفر بی خانمان و صدها میلیارد دلار خسارات بر جای گذاشته است. شركت‌های بزرگ بیمه جهان افزوده‌اند، فاجعه زلزله و موج‌های مرگبار ناشی از آن در جنوب شرقی آسیا باعث ورشكستگی آنان نخواهد شد اما خسارات مالی زیادی را به آنان تحمیل كرده است. زلزله 8/9 درجه در مقیاس امواج درونی زمین (ریشتر)ی در بستر اقیانوس هند در آب‌های ساحلی جزیره <سوماترا> اندونزی و موج‌های مرگبار ناشی از آن چندین كشور حاشیه این اقیانوس از جمله اندونزی، مالزی، سریلانكا، مالدیو، هند و تایلند را درنوردیده است. شركت بیمه <سوییس ره> دومین شركت بزرگ بیمه جهان، خسارات ناشی از این فاجعه بزرگ طبیعی برای این شركت را حدود 100 میلیون فرانك سوییس (3/88 میلیون دلار) پیش بینی كرد. شركت <مونیخ ره> بزرگترین شركت بیمه جهان نیز قبلا اعلام كرده بود كه احتمالا خسارات این شركت ناشی از زلزله و امواج مرگبار اقیانوس، كمتر از یكصد میلیون فرانك سوییس خواهد بود. طبق اعلام شركت <سوییس ره> كه مركز آن در زوریخ است، بخش اعظم هزینه‌های این شركت بیمه، ناشی از نابودی املاك و یا اختلال در فعالیت‌های عادی هتل‌ها یا شركت‌ها است.این شركت در عین حال اعلام كرد كه با توجه به عظمت و گستردگی مكان‌های آسیب دیده و نبود اطلاعات مربوط به سوابق فعالیت‌ها در این منطقه، برآورد دقیق خسارات دشوار و برای تعیین دقیق آن چهار تا شش هفته زمان لازم است. با توجه به حجم ویرانی‌های ناشی از این زلزله كه <فاجعه قرن> نامیده شده، حجم خسارات پرداختی از سوی شركت‌های بیمه اندك بوده است. این در حالی است كه شركت‌های بیمه غربی در سال 2004 میلادی به دلیل وقوع گردباد در آمریكا، كاراییب و ژاپن حدود 35 میلیارد دلار خسارت پرداخت كردند.

كمك‌های جهانی به زلزله‌زدگان‌
شركت‌های آلمانی متعهد شدند چندین میلیون یورو به آسیب‌دیدگان تسونامی اخیر در آسیا كمك كنند.به گزارش شبكه تلویزیونی آلمان انجمن اقتصادی و صنعتی آلمان از اعضای خود خواست برای كمك به قربانیان تسونامی اخیر در جنوب آسیا وارد عمل شوند شركت‌های مختلف آلمانی در كشورهایی كه از تسونامی آسیب دیده‌اند جمعا دویست هزار كارمند دارند و میزان سرمایه‌گذاری آنها در این منطقه به حدود 6 میلیارد یورو می‌رسد.شركت‌های مختلف آلمانی هر یك متعهد شده‌اند یك میلیون یورو به آسیب دیدگان تسونامی كمك كنند كه از آن جمله دویچه تلكام، دایملر كرایسلر و بی ای اس اف است.چین در نظر دارد كمك بیشتری به كشورهای آسیب دیده از امواج سهمگین ناشی از زلزل موسوم به تسونامی اختصاص دهد.به گزارش خبرگزاری شین‌هوا از پكن ون جیابائو نخست وزیر چین گفت: چین به كمك 60 میلیون دلاری كه بیش از این به كشورهای قربانی تسونامی اختصاص داده است می‌افزاید و در صورت درخواست این كشورها حاضر است بلافاصله گروه‌های نجات و امداد به مناطق آسیب دیده اعزام كند.نخست وزیر این سخنان را در دیدار با سفرا و نمایندگان كشورهای جنوب و جنوب شرقی آسیا و نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی مستقر در پكن عنوان كرد.همچنین بانك توسعه آسیا روز جمعه اعلام كرد به منظور كمك به حادثه‌دیدگان زمین لرزه و امواج سهمگین تسونامی در جنوب آسیا، 325 میلیون دلار به صورت وام در اختیار سه كشور اندونزی سریلانكا و مالدیو قرار می‌دهد.به گزارش خبرگزاری رویتر از مانیل، این موسسه مالی كه مركز آن در مانیل قرار دارد اعلام كرد حدود 175 میلیون دلار از این كمك مالی را از وام‌های تخصیص یافته برای طرح‌های موجود در این سه كشور تامین و 150 میلیون دلار مابقی را به صورت وام‌های كم‌بهره به آنها اعطا خواهد كرد.تادائو چینو رییس بانك توسعه آسیا گفت: این یك فاجعه بی‌سابقه است و ما به سرعت تلاش می‌كنیم تا به كشورهای حادثه‌دیده كمك كنیم.این بانك با انتشار بیانیه‌ای اعلام كرد: این 325 میلیون دلار مبلغ اولیه برای كمك‌رسانی است و با مشخص شدن اولویت‌های كمك‌‌رسانی و بازسازی، به زودی از منابعی كه به طور چشمگیری افزایش یافته است به این كشورها كمك خواهد كرد. به گزارش شبكه تلویزیونی بی‌بی‌سی مجموع كمك‌هایی كه گروه‌ها و سازمان‌های مختلف برای كمك به آسیب‌دیدگان تسونامی در جنوب آسیا پیشنهاد كرده‌اند تا كنون به 500 میلیون دلار رسیده است. سازمان‌های امدادی اعلام می‌كنند: حجم كمك‌های دریافتی آنها در سراسر جهان بی‌سابقه بوده است.بانك جهانی اعلام كرد: 250 میلیون دلار برای كمك به قربانیان تسونامی ارائه می‌كند.سازمان امداد بین‌الملل نیز اعلام كرد: اولویت كارهای امدادرسانی تامین آب و امكانات بهداشتی و سرپناه برای حدود سه تا پنج میلیون افرادی است كه در این حادثه بی‌خانمان شده‌اند.

جلاس آسه‌آن درباره تسونامی‌
وزیر امور خارجه اندونزی از هند برای شركت در اجلاس ویژه آسه‌آن دعوت كرد.به گزارش واحد مركزی خبر از دهلی نو، سخنگوی وزارت امور خارجه هند اعلام كرد، وزیر امور خارجه اندونزی در تماس تلفنی با ناتوار سینگ وزیر امور خارجه از نخست وزیر هند برای شركت در این نشست كه در ششم ژانویه در جاكارتا برگزار می‌شود دعوت كرده است.وی گفت: موضوع این نشست بررسی وضعیت آسیا پس از حادثه تسونامی خواهد بود. در نشست كشورهای عضو آسه‌آن از 23 كشور از جمله 10 كشور عضو همچنین چین، آمریكا و ژاپن دعوت شده است.

تحلیل امیدوار كننده
به گفته تحلیلگران، فاجعه تسونامی در جنوب آسیا منافع دراز مدتی برای برخی صنایع خواهد داشت. به نوشته روزنامه فایننشال تایمز، تحلیلگران اقتصادی معتقدند زلزله و پدیده تسونامی در جنوب و جنوب شرق آسیا بر خلاف فاجعه انسانی‌ كه به بار آورده است منافع دراز مدتی برای برخی صنایع در پی دارد. به گفته آنها پیش‌بینی می‌شود فقط تعداد معدودی از صنایع از جمله صنعت گردشگری در منطقه آسیا و اقیانوس آرام زیان‌های كوتاه مدتی را بر اثر وقوع این فاجعه متحمل شدند و در مقابل صنایع دیگر مانند صنعت ساخت و ساز از منافع دراز مدتی برخوردار خواهند شد. تحلیلگران اقتصادی می‌گویند: زیان‌های اقتصادی حاصل از این حادثه از زیان‌های اقتصادی‌ كه بحران شیوع سارس در سال گذشته و یا زلزله 1995 در كوبه ژاپن به همراه داشت، كمتر خواهد بود. علت اصلی این امر این است كه پدیده تسونامی عمدتا در نواحی‌ به وقوع پیوست كه به لحاظ اقتصادی، صنعتی و زیرساختی ضعیف‌اند. با توجه به اینكه عمده هزینه‌ها به بازسازی مناطق آسیب‌دیده مربوط می‌شود قیمت سهام شركت‌های مرتبط با ساخت و ساز از زمان وقوع فاجعه تسونامی تاكنون افزایش یافته و اقتصاددانان پیش‌بینی می‌كنند، تقاضا برای فولاد و دیگر تولیدات ساختمانی در خلال سال آینده افزایش یابد.

منبع : خبرگزاری ایلنا