ویولن زن روی بام - Fiddler On The Roof

سال تولید : ۱۹۷۱
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : میریش
کارگردان : نورمن جویسن
فیلمنامه‌نویس : جوزف استاین، برمبنای نمایش‌نامه‌ای موزیکال کار استاین (کتاب) و شلدون هارنیک (اشعار)، اقتباس از نمایش‌نامه تویه و دخترانش نوشته شولوم آلایخم
فیلمبردار : آزوالد موریس
آهنگساز(موسیقی متن) : جری بوک
هنرپیشگان : توپول، نورما کرین، لنرد فری، مالی پیکن، پل مان، رُزالیند هریس، میشل مارش، نِوا اسمال، پل مایکل گلیزر، ریموند لاولاک و الین ادواردز.
نوع فیلم : رنگی، ۱۸۱ دقیقه.


دهکده اوکراینی آناتوکا، پیش از انقلاب اکتبر. «تویه» (توپول)، شیرفروش دهکده مصمم است به کمک پیرزن دلال ازدواج و - اگر لازم باشد - خود پروردگار که اغلب با او حرف می‌زند، برای پنج دخترش شوهران خوبی پیدا کند. اما دو دختر بزرگ‌ترش از سنت ازدواج سرباز می‌زنند و خودشان شوهران‌شان را انتخاب می‌کنند: اولی، «زایتل» (هریس) به‌رغم این که قول ازدواج را با قصاب پولدار دهکده داده بودند، با یک خیاط فقیر ازدواج می‌کند؛ و دومی «هودل» (مارش)، با «پرچیک» (گلیزر)، دانشجوئی که به‌عنوان معلم سرخانه دعوت شده است. «تویه» خوشبختی دخترانش را بر پیروی از سنت‌ها ترجیح می‌دهد و در جشن عروسی «زایتل»، برای نخستین بار مردان و زنان با هم می‌رقصند و سنت دیگری می‌شکند. قزاق‌ها به تحریک حکومت تزاری، به خانه یهودی‌ها حمله می‌کنند و جشن را به هم می‌زنند. «پرچیک» را به جرم شرکت در یک تظاهرات انقلابی به سیبری تبعید می‌کنند و «هودل» هم به‌دنبال او می‌رود، و «چاوا» (اسمال) - دختر سوم خانواده - بدون آنکه حتی از «تویه» اجازه بگیرد، با پسری مسیحی ازدواح می‌کند. «تویه» دیگر این را تاب نمی‌آورد و از اعضای خانواده می‌خواهد که «چاوا» را فراموش کنند. یهودی‌ها را از آناتوکا بیرون می‌کنند و آنان دستی جمعی کوچ می‌کنند. و پشت سرشان ویولن‌زن تنها می‌آید...
* فیلمی کمدی موزیکال که با داستانی سرراست و شیرین آغاز می‌شود، ولی کم‌کم با غلیظ‌تر شدن پیام «صهیونیستی»اش که روی تمام صحنه‌ها سایه می‌اندازد (توجیه اینکه یهودی‌ها به‌دلیل ظلم‌هائی که در طول تاریخ متحمل شده‌اند، مجبورند برای خود کشوری جدا و مستقل داشته باشند) - تقریباً هم زمان با ماجرای ازدواج دختر سوم قهرمان فیلم با مردی مسیحی - لحنی تراژیک به خود می‌گیرد، که هرچند در جهت اهداف سازندگان فیلم است، اما به حس تماشاگر لطمه می‌زند. بازی خوب توپول (به‌خصوص در صحنه‌های حرف‌زدنش با پروردگار و خطاب‌های مستقیمش به دوربین)، سروده‌های هارنیک و موسیقی بوک (در صحنه آواز «اگر پولدار بودمِ» توپول در اصطبل و فصل عروسی دختر بزرگ‌تر)، طراحی رقص اولیه جروم رابینز - برای نمایش‌نامه استاین - و معادل سینمائی آن توسط تام آبوت (در صحنه خواب دروغین توپول) و نوای ویولن آیساک اشترن به یاد ماندنی است.