تبعات احتمالی یک تاخیر

پس از گذشت شش‌ماه از آغاز به كار اپراتور دوم هنوز كنسرسیوم ایرانسل پیمانكاران خود را معرفی نكرده است و با توجه به چهارماه زمان باقی مانده برای واگذاری سیم‌كارت‌های ۱۵۰هزار تومانی نگرانی‌ها با نزدیك شدن به زمان واگذاری‌ به دلیل عدم اطلاع‌رسانی از روند انجام پروژه افزایش یافته است.
با توجه به اینكه مجلس شورای اسلامی معتقد است در صورت عدم اجرای تعهدات، اپراتور دوم طبق قرارداد جریمه خواهد شد اما نگرانی كارشناسان از لغو اپراتور یا جریمه آن نیست بلكه نگرانی‌ها از تبعات منفی گسترده اقتصادی آن است.
اگر چه به نظر می‌رسد هنوز هزینه سنگینی در این راه نشده و طرف‌های این قرارداد زیان بزرگی نخواهند كرد اما مهم اتفاقی است كه در صورت فسخ این قرارداد رخ می‌دهد و آن ادامه وضعیت بلاتكلیف بزرگ‌ترین پروژه تاریخ ارتباطات ایران است.
برخی از كارشناسان بازار معتقدند اگر اپراتور دوم تا شهریور ماه اقدام به واگذاری سیم‌كارت‌های ۱۵۰هزار تومانی نكند و تا پایان سال نتواند طبق وعده خود ۲میلیون سیم‌‌كارت به مردم واگذار كند بازار تلفن‌‌همراه كه اخیرا پس از اعلام اولویت‌های واگذاری سیم‌كارت‌ها توسط اپراتور دوم با كاهش قیمت سیم‌كارت مواجه شده دوباره دچار بی‌ثباتی و افزایش قیمت‌ها می‌شود و علاوه بر سلب اعتماد مردم و زیان‌‌های داخلی، در عرصه بین‌المللی نیز اعتماد برای سرمایه‌گذاری در داخل كشور كاهش می‌یابد.
مجلس: اپراتور دوم نمی‌تواند با حجم بالا سیم‌كارت واگذار كند
از آنجایی كه طبق قرارداد اپراتور دوم هر سه ماه یكبار گزارشی از پیشرفت كار به مجلس باید ارائه شود و نخستین گزارش پس از شش‌ماه در هفته گذشته به مجلس ارسال شده، صادق‌زاده نایب‌رییس كمیسیون صنایع و معادن مجلس در خصوص این گزارش می‌گوید: پیمانكاران ایرانسل در دو مرحله مناقصه یكی NSS و دیگری ESS تعیین می‌شوند كه در قالب گزارش ارسال شده برندگان مرحله اول مناقصه (NSS) حدود سه‌هفته پیش تعیین شده‌اند اما در این گزارش نامی از برندگان مرحله ESS وجود ندارد و گزارشی به مجلس در خصوص پیمانكاران ESS داده نشده است.طبق گفته‌های صادق‌زاده با اشاره به اینكه زیرساخت‌ها برای اپراتور دوم فراهم شده است فقط این اپراتور در حد تعیین پیمانكاران خود در بخش اول (NSS) عمل كرده است و هنوز خرید تجهیزات، سفارش ساخت تجهیزات در داخل كشور، نصب تجهیزات، آزمایش برای بهره‌برداری، راه‌اندازی شبكه و واگذاری سیم‌كارت‌ها باقی مانده است كه تمامی این فعالیت‌ها باید تا شهریور سال‌جاری به انجام رسد.
پیش‌بینی نایب رییس كمیسیون صنایع و معادن مجلس مبنی بر عدم واگذاری سیم‌كارت‌های اپراتور دوم با حجم بالا است و می‌گوید: اپراتور دوم می‌تواند تا شهریور واگذاری خود را شروع كند ولی نمی‌تواند با حجم بالایی سیم‌‌كارت واگذار كند اما به هر جهت مجلس انتظار دارد امسال ۲میلیون سیم‌كارت توسط این اپراتور به مردم عرضه شود.
وی معتقد است: مجلس با توجه به وعده‌هایی كه به مردم داده شده است از وزارت ارتباطات می‌‌خواهد تا از اهرم‌های خود برای به انجام رسیدن تعهدات ایرانسل استفاده كند و اگر به هر دلیلی ایرانسل نتواند به تعهدات خود عمل كند از وزارت ICT به عنوان كارفرمای پروژه‌ می‌‌خواهیم مكانیزم جبرانی و جریمه‌ای را به مرحله اجرا درآورد.
كارشناسان: مدیریت دولتی اعتقادی به توانمندی بخش خصوصی ندارد
با گذشت ۱۰‌سال از ورود تلفن‌همراه در كشور به‌رغم وجود مشكلات فراوانی كه در سرویس‌دهی این شبكه و هزینه‌‌های آن وجود دارد انتظار می‌رود با ورود اپراتور دوم و ایجاد رقابت با اپراتور اول وضعیت تلفن‌همراه در كشور بهبود یابد اما در این میان برخی از كارشناسان معتقدند وجود رقیبی از مجموعه دولتی برای ارائه سرویس در كنار اپراتور اول مساله‌ای بوده كه از ابتدا این پروژه را با مشكل مواجه كرده است.
مصطفی محمدی كارشناس مخابرات معتقد است: اگر قرار باشد برای شركت مخابرات ایران و شركت ارتباطات سیار رقیبی به وجود آید بهتر است این رقیب برای ارائه سرویس خوب و رفع نیازهای مردم، مورد اتكا مردم و مخابرات باشد و تحت هیچ شرایطی نیز نباید از مجموعه دولتی انتخاب شود.
وی در ادامه می‌گوید: ما شاهد هستیم كه مسوولان وزارت ICT می‌گویند بخش‌خصوصی در ایران توانمند نیست در حالی كه بخش‌خصوصی توانمند است اما مدیریت دولتی اعتقادی به توانایی و دانایی بخش خصوصی ندارد.
به گفته وی كنسرسیوم ایرانسل دولتی و شركت‌های صاایران و بنیاد نیز از مجموعه‌های دولتی هستند كه انتصابی بودن هیات‌مدیره و مدیر عامل آنها توسط دولت نیز نشانگر این مساله است.
بزرگ‌ترین نگرانی در این زمینه بی‌تجربگی رقیب اول اپراتور اول ایران است و این نگرانی با توجه به دولتی بودن این مجموعه و تجربیات گذشته دولت در زمینه توسعه تلفن‌همراه قابل توجه‌است.
تبعات عدم اجرای تعهدات اپراتور دوم بر بازار تلفن‌همراه
پس از اعلام اولویت‌های واگذاری سیم‌كارت‌های تلفن‌همراه توسط اپراتور اول پس از سال‌‌ها قیمت سیم‌كارت در بازار با ۴۰‌درصد كاهش به ۴۹۰‌هزار تومان رسید.
اما نگرانی فعالان بازار و مردم كه در انتظار سیم‌كارت‌های ارزان قیمت اپراتور‌ دوم از ثبت‌نام برای سیم‌‌كارت‌های اپراتور اول هم خو‌د‌داری كرده‌اند از این جهت است كه با عدم اجرای تعهدات ایرانسل قیمت سیم‌كارت‌ها افزایش یابد و بازار از ثبات خارج شود.
در این میان مسوولان پروژه اپراتور دوم تلفن‌همراه معتقدند كه تعهدات به انجام می‌رسد اما در این خصوص تمایلی به ارائه اطلاعات و تشریح وضعیت كنونی این پروژه و نحوه پیشرفت آن ندارند چنانچه تاكنون مسوولان پروژه اپراتور دوم فقط اقدام به برپایی یك نشست مطبوعاتی كرده‌اند.
عدم پاسخگویی از مسائلی است كه خبرنگاران با آن روبه‌رو هستند.
همچنین تلاش‌های خبرنگار دنیای اقتصاد نیز برای دریافت اطلاعات بیشتر از روند پیشرفت‌ این پروژه و پاسخ به مسوولان به نگرانی‌های مردم و كارشناسان متاسفانه با عدم پاسخگویی مواجه شد.

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی ITanalyze