آثار افزایش قدرت شبه نظامیان

● سرنوشت نامعلوم اتحادیه های کارگری کلمبیا
یکی از کشورهای امریکای جنوبی که اتحادیه های کارگری در آن بدترین شرایط فعالیت را دارند کشور کلمبیا است. به عنوان مثال از زمانی که کارگران یک کارخانه موادغذایی در شمال کلمبیا خواستار تشکیل اتحادیه کارگری شدند ۸ روز نگذشته بود که تهدید علیه رهبران این اتحادیه کارگری آغاز شد. درنامه یی که برای رهبر این اتحادیه کارگری ارسال شد نوشته بود؛«باید فکر ایجاد اتحادیه کارگری را به کلی فراموش کنی وگرنه پاسخ تو را با گلوله می دهیم.» پس از این نامه، تلفن های تهدید آمیز و تیراندازی جلوی در خانه رهبر اتحادیه آغاز شد. در نوشته یی که با اسپری رنگ روی دیوارهای کوچه محل زندگی وی برجا مانده آمده است؛«مرگ بر کسانی که با شبه نظامیان چپ گرا همکاری می کنند.»
رهبر این اتحادیه هنوز زنده است و اتحادیه او همچنان به کار خود ادامه می دهد. ولی بقیه افرادی که اتحادیه های کارگری را در دیگر نقاط کلمبیا تشکیل داده اند زیاد خوش شانس نبودند. سازمان کارگری بین الملل از کلمبیا به عنوان خطرناک ترین کشور جهان برای ایجاد اتحادیه های کارگری یاد می کند. دولت کلمبیا اعلام کرده که در سال ۲۰۰۶ حدود ۶۰ عضو اتحادیه های کارگری به قتل رسیده اند و در پنج ماه نخست سال ۲۰۰۷ نیز ۹ نفر از این اعضا کشته شده اند. این در حالی است که اعضای اتحادیه های کارگری تعداد کشته شدگان در سال ۲۰۰۶ را ۷۲ نفر اعلام کرده اند.
از دید دولت کلمبیا کشته شدن عده یی از اعضای اتحادیه های کارگری به نظر عادی می آید ولی همین قتل ها سبب شده شانس کلمبیا برای ورود به پیمان تجارت آزاد با ایالات متحده امریکا بسیار کم شود. کنگره امریکا اکنون در کنترل اکثریت دموکرات است. این نمایندگان دموکرات در تاریخ ۱۰ مه ۲۰۰۷ با صاحب منصبان دولتی امریکا توافق کرده اند که سازمان تجارت آزاد منطقه امریکا را با همکاری پاناما و پرو ایجاد کنند و کلمبیا به دلیل برخورداری از مشکلات اتحادیه یی از این سازمان کنار گذاشته شد.
خبرهای مربوط به ارتباط میان قتل ها با شبه نظامیان راستگرا و هواداران آلوارو اوریبه رئیس جمهور کلمبیا درست زمانی منتشر شد که بحث بر سر ایجاد سازمان تجارت آزاد در ایالات متحده داغ بود. دولت کلمبیا ادعا می کند که همگی این خبرها ساختگی است و مخالفان اوریبه سعی دارند بهبود اوضاع امنیتی کشور را کم اهمیت جلوه دهند.
اوریبه پس از این ماجرا در ماه مه سال جاری به واشنگتن سفر کرد. او مقام های دموکرات متعددی را ملاقات کرد و سعی داشت به آنان بفهماند که از سال ۲۰۰۲ میلادی تا ۲۰۰۶ و در دور نخست ریاست جمهوری وضع نظام امنیتی برای اعضای اتحادیه های کارگری بهبود چشمگیری یافته است. حقیقت این است که گفته های اوریبه چندان هم غیرواقع نیست زیرا آمارهای موجود حکایت از کاهش ۶۰ درصدی قتل های اتحادیه یی نسبت به سال ۲۰۰۱ دارد.
دو دلیل عمده وجود دارد که می توان ادعای دولت کلمبیا را بر مبنای آن باور کرد. نخست اینکه دولت کلمبیا قدم های مهمی برای حفاظت از جان اعضای اتحادیه های کارگری برداشته وحتی پرونده قتل این عده را تحت پیگرد قانونی قرار داده است. دوم آنکه به گفته صاحب منصبان کلمبیایی در گذشته فعالان اتحادیه کارگری به دلایل کاملاً سیاسی به قتل می رسیدند ولی امروزه انگیزه قاتلان کاملاً با گذشته تفاوت دارد. در حال حاضر کلمبیا از جمله کشورهایی است که در معرض اعمال خشونت آمیز گروه ها و باندهای تبهکاری قرار دارد و آمار قربانیان قتل و جرایم در این کشور نسبت به سایر کشورهای جهان بسیار بالا است. «کارلوس فرانکو» مشاور امور حقوق بشر اوریبه در این رابطه می گوید؛ «دولت ما با فشارهای بین المللی به خاطر موضوع اتحادیه های کارگری مشکلی ندارد. آنچه که ما را در حیرت فرو می برد این است که انتظار داریم فشارهای خارجی معقول و هدف دار باشند.»
بر خلاف اتحادیه های کارگری که در بولیوی وجود دارند، آنچه که باعث نگرانی روز افزون دولت کلمبیا شده همبستگی میان قاچاقچیان مواد مخدر و شبه نظامیان است. به نظر می آید گروه شبه نظامی مائوئیست های «راه درخشان» که در دهه ۱۹۸۰ در پرو فعالیت می کردند اکنون در کلمبیا در حال قدرت گرفتن هستند. در گزارشی که در ۳۰ آوریل ۲۰۰۷ توسط ایالات متحده تهیه شد چنین آمده است که گروه راه درخشان از حمایت صدها جنگجو برخوردار است و ارتباط نزدیکی با قاچاقچیان مواد مخدر دارد. گسترش همکاری میان این گروه ها به تضعیف روز افزون دولت مرکزی انجامیده و بعید به نظر می رسد که دولت های آتی کلمبیا بتوانند این مشکل را از سر راه خود بردارند.

رامین رهبر یعقوبی

منبع : روزنامه اعتماد