کرسنت در ابهام- بخش ۶

قرارداد انتقال گاز ایران به امارات متحده عربی موسوم به قرارداد کرسنت در حالی با ابهامات مختلف روبه‌رو شده است که مساله «قیمت» در آن همچنان به عنوان مناقشه‌برانگیزترین بند قرارداد مطرح است. مذاکرات قرارداد کرسنت در شرایطی آغاز شد که در پی بحران شرق آسیا کشورهای عربی با چراغ سبز ایالات متحده شروع به افزایش تولید نفت کرده و قیمت‌ها در شیب کاهش قرار داشت. به این ترتیب مذاکرات با نفت ۱۸ دلاری آغاز شد. بدون تردید خوشبین‌ترین تحلیلگران هم نمی‌توانستند پیش‌بینی کنند که ظرف ۱۰ سال قیمت ۱۸ دلاری نفت به رکورد ۱۴۷ دلار خواهد رسید.
اما به موازات پیشرفت مذاکرات کرسنت روند افزایش تدریجی قیمت نفت نیز آغاز شد. یکی از کسانی که در مراحلی به عنوان نماینده مجلس مسوولیت پیگیری پرونده کرسنت را بر عهده داشته حسین آفریده است. آن‌گونه که او می‌گوید بهای هر هزار مترمکعب گاز در قرارداد کرسنت ۱۸ دلار تعیین شده است. همچنین یکی از ابهامات دیگر ثبات قیمت در این قرارداد است. آن‌گونه که شنیده می‌شود صادرات گاز تحت قرارداد کرسنت برای مدت هفت سال با قیمت ثابت انجام می‌گیرد. اما شنیده دیگری نیز وجود دارد که عنوان می‌کند افزایش قیمت در شرایط نوسان قیمت‌ها در قرارداد دیده شده است. متن قرارداد محرمانه است و همین مساله اجازه تحلیل روشن را از تحلیل‌گران سلب کرده است.
اما حتی اگر نوسان قیمت هم در قرارداد دیده شده باشد باز هم جای اما و اگر بسیاری باقی می‌ماند. اولین سوال این است که به چه دامنه حرکت قیمتی نوسان می‌گویند و تعریف قرارداد از نوسان‌های شدید بازار چیست؟ و اینکه آیا قرارداد کرسنت تنها پرش‌های مثلا ۱۰ دلاری یا ۲۰ دلاری را که بسیار نادر هستند، نوسان تعریف می‌کند یا اینکه در شرایط افزایش تدریجی قیمت (آنگونه که در چند سال اخیر رخ داد) باز هم به افزایش قیمت گاز صادراتی به امارات قائل است؟ اما در آن سوی میدان طرف اماراتی چندان قیمت پایین را قبول ندارد و عقیده دارد که قرارداد کرسنت بالاترین قیمت را در حوزه منطقه‌ای خلیج‌فارس دارد.
مجید جعفر، مدیرعامل شرکت کرسنت در گفت‌وگو با رسانه‌های عربی اگرچه به قیمت ذکر شده در قرارداد اشاره نکرد اما به این نکته اشاره کرد که قیمت گاز وارداتی از ایران چهار برابر قیمت قرارداد قطر و امارات است. حمید ظاهری، مدیرعامل دفتر تهران شرکت کرسنت نیز این ضریب را تایید کرد و گفت: با چهار برابر کردن قیمت قرارداد گاز وارداتی امارات از قطر، قیمت گاز ایران به دست می‌آید. با توجه به اینکه قیمت گاز قطر هم‌اکنون در هر هزار مترمکعب ۴۵ دلار است، یک حساب سرانگشتی رقم ۱۸۰ دلار را برای قیمت گاز ایران نشان می‌دهد.
اما مجید جعفر گمانه ۱۷۰ و ۱۸۰ دلار را به ازای هر هزار مترمکعب یک گمانه‌زنی رسانه‌ای دانسته و آن را نادرست عنوان کرد. در اینجا آشکارا با یک تناقض در گفته‌های مدیران کرسنت روبه‌رو هستیم. مدیرعامل کرسنت در شرایطی قیمت قرارداد خود را بالاترین قیمت منطقه خلیج‌فارس عنوان می‌کند که غلامحسین نوذری، وزیر نفت ایران مبلغ گاز مورد اشاره در قرارداد کرسنت را مورد پذیرش وزارت نفت ندانسته و عنوان می‌کند که این مبلغ برای صادرات گاز ایران مناسب نیست. به عقیده وزیر نفت اگر این قرارداد از نظر قیمت در راستای منافع ملی اصلاح شود، اجرایی خواهد شد

منبع : شهروند امروز