یکشنبه, ۳۰ دی, ۱۴۰۳ / 19 January, 2025
مجله ویستا
پرورشگاه صدا و فکر
اما برای اختراع رادیو تنها یک تن کافی و بانی نبوده بلکه برای اختراع نهایی آن افراد مختلفی در مکان‌ها و زمانهای متفاوت، قطعاتی از آن را کشف و ساخته اند تا به شکل امروزی در اختیار مردم قرار گرفته است.
بسیاری ، مخترع رادیو را به حق «مارکونی» می‌دانند که در بولونی ایتالیا متولد شد و با آنکه پدرش تاجری نسبتا موفق بود اما وی خود به امور فنی علاقه مند بود و در خود نسبت به تجارت کششی احساس نمی کرد. مارکونی در ۱۴ سالگی رموز مربوط به تلگراف را آموخته و پس از آن وقت خود را صرف مطالعه و تحقیق درباره امواج صوتی کرد. اما دولتمردان ایتالیایی علاقه‌یی به پژوهش‌ها و تحقیقات او نداشتند و از همین رو، وی زمانی‌که با عدم حمایت دولت خود روبرو شد، به دعوت دولت انگلیس ، به انگلستان رفت و با توجه به امکاناتی که در اختیارش گذاشته شد، موفق به اختراع رادیو شد و با تکمیل بی سیم به دریافت جایزه نوبل نیز مفتخر گردید. مارکونی در ژوییه سال ۱۹۳۷ میلادی درگذشت اما پس از او جایزه رادیویی مارکونی پایه گذاری شد که به افتخار این اختراع به نام او، توسط انجمن ملی پخش رادیویی و تلویزیونی امریکا اهدا می‌شود.
با این حال رادیو تا زمان اختراع قطعی خود، مدت زیادی را پشت سر گذراند و در واقع افراد بسیاری آمدند و هر یک قطعه‌یی را اختراع کردند تا رادیو به شکل امروزی به وجود آمد.
در سال ۱۸۸۸ میلادی، هاینریش هرتس آزمایشاتی انجام داد که امکان ارسال و دریافت امواج رادیویی را ثابت می‌کرد. پس از او، آگوستو ریکی که فیزیکدانی ایتالیایی بود بر پایه این آزمایش، تحقیقات دیگری انجام داد که ثابت می‌کرد، ارتعاشات الکتریکی و نوری هر دو دارای یک ماهیت هستند. در همان سال دانشمند دیگری به نام اونستی، یک لامپ الکترونی ساخت که توسط اولیور لاج در سال ۱۸۹۴ میلادی به نام کوهرر نامیده شد و توانست به وسیله آن میزان قدرت دریافت امواج هرتسی را افزایش دهد. سپس نوبت به الکساندر پوپوف روسی رسید که وسیله‌یی را ساخت که شاید امروزه بتوان آن را آنتن نامید. این وسیله که فلزی قایم و متصل به کوهرر لاج بود، برای دریافت آشفتگی‌های جوی به کار گرفته شد.
با کشف و کمک این ابزار بود که مارکونی توانست اختراع تاریخی خود، رادیو را به انجام رساند. مارکونی دریافت که امواج الکترومغناطیسی توانایی انتقال از دو نقطه که به وسیله مانعی از هم جدا شده اند، به همدیگر را دارند. و با تکمیل این نظریه بود که در سال ۱۸۹۵ میلادی، اولین آزمایش انتقال امواج رادیویی را انجام داد.
با این وجود ، پیش از مارکونی، نیکلا تسلا که فیزیکدانی امریکایی بود به این نتایج رسیده بود و اگر در سال ۱۸۹۵ آتش سوزی آزمایشگاه تسلا روی نمی‌داد، کارش نیمه تمام نمی ماند. تسلا در سال ۱۸۹۷ درخواست ؤبت اختراع خود را به اداره مربوطه تحویل داد که در سال ۱۹۰۰ یعنی سیزده سال بعد مورد بررسی قرار گرفت. تسلا دستگاه‌هایی را برای ساخت نهایی رادیو ابداع کرده بود که مارکونی برای ساختن و تکمیل رادیوی خود از آنها استفاده نمود.
مارکونی در نوامبر سال ۱۹۰۰ درخواست ثبت اختراع خود را به اداره ثبت اختراعات امریکا تحویل داد که پذیرفته نشد. او این کار را سه سال، بطور مداوم انجام داد که با توجه به تقدم اختراعات تسلا و دیگران که مقدم بر کار او بودند، رد می‌شد. ولی در سال ۱۹۰۴، این اداره مخالفت‌های قبلی خود را نادیده گرفت و این اختراع را به نام او ثبت کرد که احتمالا سرمایه‌های بانکی هنگفت شرکت مارکونی در این تصمیم بی تاثیر نبوده است. ثبت این اختراع، شاید به اندازه دریافت جایزه نوبل که در سال ۱۹۱۱میلادی برای این اختراع به مارکونی داده شد، برای تسلا دردناک نبود. چرا که جایزه نوبل، غایت آرزوی هر دانشمند و محققی است که پای در راه علم می‌گذارد و به تحقیق و پژوهش می‌پردازد.
تسلا در سال ۱۹۱۵ میلادی به دلیل استفاده بدون اجازه از امتیاز انحصاری اختراعات خود از شرکت مارکونی شکایت کرد ولی از آنجا که سرمایه این شرکت بسیار بالا بود و امکانات مالی تسلا بسیار پایین، وی نتوانست این شکایت را دنبال کند . اما در سال ۱۹۴۳ میلادی ، دادگاه عالی، امتیاز اختراع رادیو را که به نام تسلا به ثبت رسیده بود، معتبر شمرده و مارکونی را از این حق بری دانست.
و بدین ترتیب بود که تسلا در سایه اختلافات دولت امریکا با شرکت مارکونی در رابطه با استفاده از امتیازات انحصاری این شرکت در جنگ اول جهانی، آن هم بدون مجوز، سالها بعد از مرگ خود به حق قانونی و شرعی خویش رسید ولی هرگز نتوانست به حق خود دررابطه با دریافت جایزه نوبل دست یابد.
و اما در ایران، ابتدا تلگراف بی‌سیم مورد استفاده گرفت که در سال ۱۳۰۳ در زمین‌های قصر قاجار توسط وزارت جنگ راه اندازی شد. در سال ۱۳۰۵ کار بی سیم با پخش تلگرافی که برای دعوت به همکاری به کشورهای مختلف جهان مخابره شد، آغاز گردید. پس از آن با توجه به آنکه ورود دستگاه‌های مخابراتی و استفاده از آنها در انحصار وزارت پست و تلگراف و تلفن بود، با در نظر گرفتن فواید عامه آن ، اجازه وارد کردن و استفاده از دستگاه‌های رادیویی داده شد. و به کمک دو دستگاه موج کوتاه که فعالیت خود را در سال ۱۳۰۷ برای تلگراف بی سیم آغاز و در ۱۳۰۹ به میدان توپخانه منتقل شده بودند، رادیو ایران در ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹ فعالیت خود را با پخش یک سرود و با بودجه یی هشتاد هزارتومانی که توسط سازمانی به نام پرورش افکار تامین می‌شد، بطور رسمی آغاز کرد.
این صدا هرگز قطع نشده است.
بهناز کشاورز بهستانی
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست