وضعیت استفاده از اینترنت توسط اساتید دانشگاه علوم پزشکی سمنان

● مقدمه
اینترنت، به مجموعه‌ای گسترده و جهانی كه بین مردم، اطلاعات و رایانه‌ها ارتباط برقرار می‌نماید، اطلاق می‌شود(۱). سرویس‌های اصلی اینترنت عبارت است از: پست الكترونیكی، پروتكل انتقال فایل (File Transfer Protocol-FTP)، وب جهان‌گستر، گروه‌های بحث، تل‌نت (Tel Net) كه امروزه میلیون‌ها نفر از آنها استفاده نموده و در اكثر مراكز علمی و تحقیقاتی دنیا میزان استفاده از شبكه جهانی اینترنت جهت مقاصد آموزشی و پژوهشی به اوج خود رسیده است(۲). بر اساس آمار آوریل سال ۲۰۰۰, تعداد ۱۴۸ میلیون استفاده‌كننده در سراسر جهان از اینترنت استفاده می‌كنند(۳).
یكی از اهداف اینترنت ایجاد پیوندهایی میان كتابخانه‌ها با استفاده از آخرین فن آوری‌های اطلاعات، برای تسهیل اشتراك منابع، قادر ساختن استادان و بهره‎گیران كتابخانه‌ها به دسترسی به منابع كتابخانه‎ای از نقاط دور دست، ارائه كارگاه‌های آموزشی, گردهمایی‌ها و جلسات گفتگو برای پرداختن به موضوعات خاص می‌باشد(۴). این امر عرضه اطلاعات علمی به منظور ایجاد بستر اطلاعاتی مناسب برای پژوهشگران، استادان، دانشجویان وسایر متقاضیان را تسهیل نموده است. با استفاده از شبكه جهانی اینترنت و دسترسی به سایت‌های علمی پزشكی، دستیابی به انواع بانك‌های اطلاعاتی ملی و بین‌المللی، استفاده از تمام متن نشریات داخلی و خارجی امكان‌پذیر گشته است.
گسترش روزافزون كاربردهای اینترنت در عرصه پژوهش، و دسترسی به‌ این شبكه پویای جهانی باعث شده است سبك و الگوی پژوهش و جستجوی اطلاعات نیز متحوّل گردد. جامعه دانشگاهی امروزه بطور گسترده‌ای به اطلاعات متكی است و هر نوع برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی بدون استفاده از اطلاعات بر مبنای تكنولوژی‌های جدید، امری به دور از واقعیت‌های جامعه جهانی است. از طرفی, پیشرفت‌های چشمگیر دهه پایانی قرن بیستم در زمینه استفاده از تكنولوژی ارتباطات، توزیع و هماهنگی اطلاعات خصوصاً در امر تحقیقات و آموزش، وجود سیستم‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی را امری حیاتی و ضروری ساخته است(۵).
بسیاری از اطلاعات موجود در اینترنت بطور رایگان و برای تمامی افراد قابل دسترسی است. مصرف‌كنندگان اطلاعات بدون واسطه و با جستجو در اینترنت و در پایگاه‌های مورد علاقه خود، بخشی از اطلاعات مورد نیاز خود را تأمین می‌نمایند(۶).امروزه بسیاری از اساتید و پژوهشگران، برای دسترسی به آخرین یافته‌های علمی در حوزه فعالیت تخصصی خود و برای تسریع در انتقال اطلاعات، از شبكه جهانی اینترنت استفاده می‌كنند. در مطالعه‌ای با هدف مقایسه استفاده از شبكه‌ اینترنت در بخش‌های مختلف دانشگاهی برای تعیین معیارهای استفاده از اینترنت چون: علائق تحقیقی و موضوعی دانشگاهیان، آموزش استفاده از شبكه ‌اینترنت، استفاده كلی از شبكه، دانش رایانه‌ای كاربران و نیاز آنها به اطلاعاتی كه از شبكه ‌اینترنت می‌توانند بگیرند نتایج نشان داد كه اكثر كاربران شبكه‌ اینترنت از پست الكترونیكی استفاده می‌كنند و آن را مهمترین خدمت شبكه ‌اینترنت می‌دانند(۷).
در كشور ایران، شاید به دلیل این كه تا قبل از سال ۱۳۷۵ اینترنت ناشناخته بود و تنها چند مؤسسه تحقیقاتی و بخش‌هایی از واحدهای برخی از مراكز دانشگاهی بطور غیر مستقیم و از طریق مركز تحقیقات ریاضیات و فیزیك نظری با این شبكه جهانی ارتباط داشتند، در این زمینه پژوهش‌های محدودی انجام شده است(۲). ولی مطالعات اندك انجام شده حاكی از آن است كه در میان اساتید و محققان دانشگاهی، رایانه و شبكه‌های اطلاع‌رسانی در راستای آموزش و پژوهش بسیار ناشناخته و كم مصرف می‌باشد(۵) در حالی كه نتایج تحقیق وكیلی‌مفرد نشان داد كه ۶/۶۷ درصد افراد مورد بررسی او از تكنولوژی اطلاعات استفاده می‌كنند(۸).
در بررسی نگرش كاربران مركز اینترنت در دانشگاه علوم پزشكی شیراز نتیجه گرفته‌اند كه كاربران از منابع الكترونیكی برای سهیم شدن در نتایج تحقیقات دیگران در سراسر جهان و آشنایی با مجلات الكترونیكی استفاده می‌كنند(۹). كاربران ارتباط منابع الكترونیكی و تدریس و تحقیق را قابل ارزیابی، و گستردگی منابع را برای یادگیری فردی و كلاسی مؤثر دانسته و به ‌این نتیجه رسیده‌اند كه استفاده از ابزار الكترونیكی، پیشرفت‌های سریع در تحقیق، ارتباط علمی همزمان و خلق آثار جدید را میسر می‌سازد(۱۰).
روانشناسان استرالیا از اینترنت بطور گسترده برای فعالیت‌های آكادمیك خود استفاده می‌كنند. اینترنت به آنان كمك می‌كند تا از آخرین تحولات در موضوع مورد علاقه‌شان آگاه باشند. اكثر آنها معتقدند كه از این طریق با همكاران تماس بیشتری داشته و اینترنت باعث هدایت آنها برای انجام تحقیق‌های جدید شده است. همچنین خدمات اینترنت همكاری بین محققان را ترغیب می‌كند و دانشگاهیان را قادر می‌سازد كه بطور گسترده با جهان ارتباط برقرار كنند و به نشر مطالب بپردازند. روانشناسان گفته‌اند كه دسترسی بیشتر به منابع، امكان برقراری ارتباط علمی و سریع با همكاران و جستجوی اطلاعات از این طریق، بر كیفیت تحقیق و همچنین بر كمیت انتشار آنها تأثیر گذاشته است(۱۱).
نظر به اهمیت ویژه و تأثیر اینترنت بر كمیت و كیفیت كارهای علمی دانش‌پژوهان و اساتید دانشگاه، در اكثر مراكز دانشگاهی مراكز اینترنت ایجاد و امكان استفاده از آن برای اساتید و دانشجویان فراهم آورده‌اند تا در راه رسیدن به اهداف پژوهشی و آموزشی خویش از آن استفاده ‌كنند. در دانشگاه علوم پزشكی سمنان سیستم اینترنت در سال ۱۳۸۰ با پهنای باند ۱۲۸ كیلو بیت (Byte)، ۹خط تماس تلفنی و ۱۲ خط شبكه داخلی (Local Area Network-LAN) از مركز پژوهش‌های علمی ایران شروع بكار نمود. هم اكنون این سیستم با پهنای باند ۵۱۲ كیلو بیت، دارای ۱۶ خط تماس تلفنی، ۲۰ خط شبكه داخلی می‌باشد كه به ۱۸۰ كاربر شامل: اساتید، اعضای نظام پزشكی، دانشجویان، بیمارستان‌ها و مراكز آموزشی وابسته در تمام مدت ۲۴ ساعت سرویس دهی می‌نماید. برای ارتباط كتابخانه مركزی و مجتمع آموزشی دانشگاه نیز از سیستم بی‌سیم استفاده شده است. در ضمن برای دستیابی به آخرین اطلاعات علمی نیز در بانك‌های اطلاعاتی Ovid(Daneshyar), Elsevier (Rosenet Medline) مشترك می‌باشد.
برای تعیین كاربری اینترنت، در بعضی مراكز دانشگاهی تحقیقاتی درباره كاربردها و نتایج حاصل از آن انجام گرفته و هدف اغلب این تحقیقات بررسی كاربرد و مشكلات ناشی از آن بوده است، كه جوانب مختلف خدمات ارائه شده توسط مراكز اینترنت و همچنین تأثیرات استفاده از این امكانات بر فعالیت‌های مختلف اساتید را مورد بررسی قرار داده‌اند. در دانشگاه علوم پزشكی سمنان نیز، ضرورت انجام مطالعات علمی برای بررسی كاربرد كمی و كیفی آن احساس گردید كه در مرحله اول این مطالعه با هدف تعیین نحوه استفاده اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی سمنان از امكانات اینترنت این دانشگاه و نظرات آنان در این زمینه انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند با لحاظ نمودن نظرات اساتید در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و روند گسترش آتی به مسؤولان یاری نماید. بدیهی است كه در خصوص تأثیر كیفی این رسانه بررسی‌های بیشتر و گسترده تر ضروری به نظر می‌رسد.
● روش‌ها
در یك پژوهش توصیفی, وضعیت استفاده از اینترنت توسط اساتید دانشگاه علوم پزشكی سمنان دز سال ۱۳۸۲ مورد بررسی قرار گرفت. روش نمونه‌گیری سرشماری (۱۰۰ نفر) و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود. این پرسشنامه شامل ۴سئوال دموگرافیك و ۱۴سئوال مربوط به وضعیت استفاده از اینترنت بود كه نظرات اعضای هیأت علمی را نسبت به جوانب مختلف خدمات ارائه شده توسط مركز اینترنت دانشگاه جویا می‌شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری و محتوی تأیید گردید. پرسشنامه‌ها در پاكت‌های دربسته به آدرس كلیه اعضای هیأت علمی در دانشكده‌ها ارسال گردید و از آنها خواسته شد كه پس از تكمیل به آدرس مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكی ارسال نمایند. در مجموع ۱۰۰ پرسشنامه توزیع شد و ۶۲ پرسشنامه تكمیل شده دریافت گردید (Response rate=۶۲%) كه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS به صورت توزیع فراوانی ارائه گردید.
● نتایج
از مجموعه ۶۲ پرسشنامه دریافت شده، ۷۱ درصد اساتید مرد و ۲۹ درصد زن بوده‌اند. و ۶۰ درصد از دانشكده پزشكی، ۶/۲۳ درصد دانشكده پرستاری ، ۱/۹ درصد دانشكده بهداشت و ۳/۷ درصد از دانشكده توانبخشی بوده‌اند، از نظر رتبه علمی ۷/۵۱ درصد استادیار، ۳۵ درصد مربی و ۷/۱ درصد دانشیار بوده‌ و اكثریت (۳۸ درصد) سابقه كار ۵-۰ سال داشته‌اند.
نتایج نشان داد كه اعضای هیأت علمی دانشگاه به توانایی‌های اینترنت واقف بوده و از آن استفاده می‌نمایند بطوری كه ۵۷ نفر (۹/۹۱ درصد) از اساتید در حال حاضر از امكانات اینترنت استفاده و تنها ۱/۸ درصد از آن استفاده نمی‌نمودند.هشتاد و دو و دو دهم درصد اساتید از خدمات اینترنتی دانشگاه علوم پزشكی، ۵/۱۴ درصد از خدمات این دانشگاه و سایر دانشگاه‌ها و ۴۵/۶ درصد از مراكز كافی نت (Coffee-net)، و ۲۲/۳ درصد سایر موارد را به عنوان سرویس‌دهنده (Server) معرفی نموده‌اند.
سایر یافته‌ها نشان داد كه ۳/۶۸ درصد اساتید مكان استفاده از این خدمات در منزل، ۳۰ درصد در محل كار و ۷/۱ درصد در محل سایر واحدهای دانشگاهی بوده است. پنجاه و هشت دهم درصد اساتید كمتر از یك ساعت در روز، ۳/۳۷ درصد ۲-۱ ساعت، ۲/۱۰ درصد بین ۴ تا ۳ ساعت و ۷/۱ درصد بیشتر از ۴ ساعت در روز از اینترنت استفاده ‌نموده بودند. سایر یافته‌ها بیانگر آن بود كه زمینه استفاده اساتید دانشگاه علوم پزشكی سمنان از اینترنت بیشتر برای افزایش كیفیت امور پژوهش (۲/۷۴ درصد)، كسب اطلاعات تخصصی برای تدریس (۶/۷۲ درصد)، پست الكترونیك (۷/۵۹ درصد)، انتشار نتایج تحقیق خود (۶/۲۲ درصد) ، گفتگوی اینترنتی ۱/۸ درصد و سایر موارد (۸/۲۵ درصد) بوده است.
از نظر ۸/۹ درصد اساتید این دانشگاه سرعت دستیابی به اطلاعات، سرعتی قابل قبول، ۵/۲۵ درصد تا حدودی قابل قبول, و ۷/۶۴ درصد آن را قابل قبول ندانسته‌اند و از نظر ۳/۳۷ درصد اساتید, اینترنت در تمام ساعت شبانه‌روز قابل دسترسی، ۵/۲۳ درصد تا حدودی قابل دسترسی و ۲/۳۹ درصد به‌این سؤال پاسخ خیر داده, ولی مناسب بودن هزینه‌این خدمات را ۲/۴۴ درصد با پاسخ بله، ۳/۲۳ درصد تا حدودی و ۶/۳۲ درصد خیر ذكر نموده بودند. اكثریت نمونه‌ها با فیلتركردن پایگاه‌های غیراخلاقی موافق بودند (۹/۶۴ درصد), در حالی كه ۳/۲۶ درصد نظری ندارم و ۸/۸ درصد مخالفت كرده بودند.در خصوص ضرورت استفاده از بانك‌های اطلاعاتی طرف قرارداد دانشگاه، یافته‌ها نشان داد كه اكثریت نمونه استفاده از بانك‌های اطلاعاتی را ضروری دانسته‌اند (پاسخ‌های موافقم ۷/۸۰ درصد, نظری ندارم ۸/۱۵ درصد و مخالفم ۵/۳ درصد). در زمینه استفاده و مفید بودن بانك‌های اطلاعاتی، یافته‌ها نشان داد كه ۸/۴۱ درصد از نمونه‌ها از بانك اطلاعاتی Medline استفاده ننموده و ۸/۴۱ درصد استفاده نموده و مفید دانسته و ۴/۱۶ درصد از آن استفاده نموده و آن را مفید ندانسته‌اند. در مورد بانك اطلاعاتی اوید
(Ovid), یافته‌ها نشان داد كه ۵۰ درصد از نمونه‌ها تا كنون استفاده ننموده و ۸/۴۴ درصد استفاده نموده و مفید دانسته و ۲/۵ درصد از آن استفاده نموده و آن را مفید ندانسته‌اند. بانك اطلاعاتی السویر (Elsevier) كمتر مورد استفاده قرار گرفته است. در این خصوص یافته‌ها بیانگر آن است كه ۶۳ درصد از نمونه‌ها تاكنون از این بانك استفاده ننموده و ۲/۳۵ درصد كه استفاده نموده‌اند آن را مفید دانسته و ۹/۱ درصد از آن استفاده نموده و آن را مفید ندانسته‌اند.
اغلب پاسخ‌دهندگان (۵۰ درصد) ابراز داشته‌اند كه نیاز به برگزاری كلاس‌های آموزش اینترنت دارند. ۶/۳۰ درصد آموزش نرم‌افزارهای اختصاصی، ۱/۱۶ درصد آموزش ویندوز، ۴/۱۹ درصد آموزش همه موارد فوق را ضروری احساس نموده‌اند.
● بحث
نیمی از اساتید این دانشگاه كمتر از یك ساعت در روز از اینترنت استفاده می‌نمودند. نتایج مطالعه‌ای نشان داد ۳/۳۷ درصد از اعضای هیأت علمی روزانه بیشتر از یك ساعت از اینترنت استفاده می‌كنند و ۹/۲۷ درصد یك ساعت در روز, ۳/۱۰ درصد هفته‌ای یك بار و ۵/۱ درصد ماهی یك بار را ذكر كرده‌اند(۲). این یافته‌ها با مطالعه كنونی همخوانی دارد و نشان از آن دارد كه یا سرعت دسترسی به اطلاعات كم است، یا وقت كافی برای كار با اینترنت ندارند، و یا اینكه نیاز به آموزش بیشتر برای تسلط دارند. بدیهی است كه آگاهی اعضای هیأت علمی دانشگاه به توانایی‌های اینترنت و استفاده روزافزون از آن، افزایش سرعت دستیابی به اطلاعات را می‌طلبد. استفاده كم از بانك‌های اطلاعاتی و سایر توانمندی‌های اینترنت نیز می‌تواند به دلیل ناآشنایی اساتید با این نوع سرویس‌ها و فواید آنها باشد.
برگزاری كلاس‌های آموزشی مورد درخواست اساتید در زمینه‌های فوق مهارت و توانایی آنها را در استفاده از اینترنت و بانك‌های اطلاعاتی افزایش داده و شوق و انگیزه بكارگیری را در آنها بالا می‌برد. در تحقیقی نشان داده شده است كه ۹۵ درصد پاسخگویان از شبكه اینترنت استفاده می‌كرده‌اند و هدف آنها به دست آوردن اطلاعات روزآمد بوده و ابزاری كه مورد استفاده قرار می‌داده‌اند، گروه مباحثه (Listserv) اطلاعاتی و پروتكل انتقال فایل (FTP) بوده است(۱۲). مطالعه‌ای, شیوه استفاده اساتید و دانشجویان دوره تحصیلات تكمیلی دانشگاه‌های انگلیس و عربستان سعودی از تكنولوژی اطلاعات را مقایسه كرده و دریافته است كه در هر دو كشور از واژه‌پردازها و برنامه‌های كامپیوتری تحلیل داده‌ها استفاده می‌شود. در این بررسی میزان استفاده از تكنولوژی نوین در دانشگاه‌های انگلیس بیشتر از دانشگاه‌های عربستان بوده است. پاسخگویان ابراز نموده بودند كه از تكنولوژی اطلاعات برای دستیابی به اطلاعات روزآمد و ارتباط علمی و تحقیق با سایر محققان استفاده می‌كرده‌اند(۱۳). اساتید این دانشگاه نیز از سرویس‌های اینترنت برای امور آموزشی و پژوهشی استفاده نمودند.
توانمندسازی اساتید و آموزش آنان برای استفاده بیشتر از خدمات ارائه شده توسط اینترنت، و بانك‌های اطلاعاتی منجر به افزایش كیفیت نتایج پژوهشی، افزایش اطلاعات تخصصی برای تدریس، تسهیل مكاتبات به وسیله پست الكترونیكی و انتشار نتایج تحقیقات اساتید خواهد شد. نتایج پژوهشی بیانگر آنست كه بیشتر اعضا «دسترسی به اطلاعات روزآمد» را اولویت اول دانسته، «تفنن و سرگرمی» را به عنوان اولویت دوم و علاقه به «بكارگیری تكنولوژی نوین» را به عنوان اولویت سوم انتخاب كرده‌اند. «حجم وسیع اطلاعات» نیز انتخاب چهارم بوده است(۲). نتایج تحقیق دیگری نیز نشان داد كه از انواع خدمات ارائه شده توسط مركز اینترنت، پست الكترونیكی دارای بیشترین مصرف، و شبكه جهانی رده دوم را به خود اختصاص داده‌اند(۱۴). این امر با یافته‌های مطالعه ما همخوانی دارد ولی با توجه به سرمایه‌گذاری دانشگاه و هزینه‌های صرف شده به نظر می‌رسد كه باید اساتید از آن استفاده بیشتری بنمایند كه این امر با آموزش و ترغیب آنان امكان‌پذیر خواهد بود. تحقیقات بیشتر در این زمینه، بویژه در زمینه كاربرد اینترنت برای آموزش دانشجویان و تأثیر كیفی آن پیشنهاد می‌گردد.

معصومه صابریان، سعید حاجی‌آقاجانی، راهب قربانی، مجید كسائی, لیدا فتاحی‌زاده
قدردانی
پژوهشگران ضروری می‌دانند كه از ریاست محترم دانشگاه، معاونت آموزشی، اساتید ارجمند، مركز كامپیوتر دانشگاه، مركز توسعه آموزش پزشكی و جناب آقای غفاری تشكر و سپاسگزاری نمایند.
منابع
۱. شموسی ن. استناد به منابع الكترونیك در مقالات علمی. فصلنامه اطلاع‌رسانی ۱۳۸۱. برگرفته از: www.irandoc.ac.ir/journals/jr۱۷.htm.
۲. محقق‌زاده م‌ص, عبدالهی م. بررسی نظرات و نحوه استفاده مشتركین عضو مركز اینترنت دانشگاه علوم پزشكی شیراز از امكانات مركز و تأثیر آن بر كارهای پژوهشی اعضا. فصلنامه اطلاع‌رسانی ۱۳۸۱. برگرفته از: www.irandoc.ac.ir/journals/jr۱۸.htm.
۳. بشیری ج. پست الكترونیكی و اشاعه اطلاعات. فصلنامه اطلاع‌رسانی ۱۳۷۹. برگرفته از: www.irandoc.ac.ir/journals/jr۱۵.htm.
۴. Hardesty L. Faculty culture and bibliographic instruction: an exploratory analysis. Library Trends ۱۹۹۵; ۴۴(۲): ۳۳۹-۶۷.
۵. تقوا م‌ر. بررسی میزان استفاده اعضای هیأت علمی دانشگاهی از شبكه‌های اطلاع‌رسانی در ایران. فصلنامه مطالعات مدیریت ۱۳۸۰؛ (۲۹و۳۰): ۷۱-۸۸.
۶. مهراد ج. پژوهشی در باره نشریات هسته لاتین دانشكده علوم دانشگاه شیراز بر اساس قانون برادفورد و دیدگاه استادان و محققان آن دانشكده (سال‌های ۱۹۹۵-۲۰۰۰). فصلنامه اطلاع‌رسانی ۱۳۸۰. برگرفته از: www.irandoc.ac.ir/journals/jr۱۶.htm.
۷. Lazinger S, Ballan J, Perits B. Internet use by faculty members in various disciplines: a comparative case study. Journal of American Society for Information Science ۱۹۹۷ ۴۸(۶): ۵۰۸-۱۸.
۸. وكیلی‌مفرد ح. بررسی وضعیت استفاده متخصصان قلب و عروق دانشگاه‌های علوم پزشكی و خدمات بهداشتی- درمانی ایران، تهران و شهید بهشتی از تكنولوژی اطلاعات. پایان‌نامه كارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی- درمانی ایران. ۱۳۷۸. برگرفته از: www.database.irandoc.ac.ir/seripts/wxis.exe?a=۱۰;۲۲:ss.
۹. سلاجقه م. بررسی نگرش كاربران مركز اینترنت دانشگاه علوم پزشكی شیراز در مورد شبكه‌اینترنت و دستیابی به اطلاعات از طریق آن. پایان‌نامه كارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز. ۱۳۷۷.
۱۰. ستوده هـ . ارزیابی استفاده از اطلاعات الكترونیكی با تأكید بر دیسك‌های نوری و شبكه‌ اینترنت در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه شیراز و علوم پزشكی شیراز. پایان‌نامه كارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز. ۱۳۷۷.
۱۱. Rezaei Sharifabadi S. Information seeking communication behavior: effects of the internet on research activities. Ph.D dissertation. The University of New South Wales. Australia. ۱۹۹۶.
۱۲. محسنی ح. اینترنت و انتخاب منابع. فصلنامه اطلاع‌رسانی ۱۳۷۸. برگرفته از: www.irandoc.ac.ir/journals/jr۱۵.htm.
۱۲. Perry C. Travelers on the internet: a survey of internet users. Online ۱۹۹۵; ۱۹(۲): ۲۹-۳۴.
۱۳. Meadows AJ, Bukhari AA. The use of information technology by scientists in british and Arabian universities. Journal of Information Science ۱۹۹۲; ۱۸(۵): ۴۰۹-۱۵.
۱۴. اخوتی م, اسدی ف, علی‌بیك م. بررسی وضعیت استفاده از شبكه‌اینترنت توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی ایران. تهران و شهید بهشتی. مجله دانشكده پزشكی ۱۳۷۹؛ (ویژه‌نامه چهارمین همایش آموزش پزشكی): ۷۸.
معصومه صابریان, مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكی, دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی- درمانی استان سمنان, سمنان.
E-mail: [e-mail]

منبع : مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی