باغ شاهزاده ماهان، تفرجگاهی قاجاری

باغ شاهزاده ماهان در فاصله ۳۵ كیلومتری جنوب شرقی شهر كرمان و در فاصله شش كیلومتری شهر ماهان، در مسیر جاده كرمان ـ بم بنا شده است. واقع شدن منطقه در مسیر عبوری این جاده و در مسیر جاده كهن ابریشم از عواملی اند كه این محل را برای احداث یك باغ اشرافی مناسب می ساختند.
باغ شاهزاده ماهان در عصر قاجاردردوران ۱۱ ساله فرمانروایی عبدالحمید ناصرالدوله احداث شده است و با مرگ او، ساخت باغ ناتمام ماند. محل استقرار این باغ در نزدیكی مقبره شاه نعمت الله ولی در دامنه ارتفاعات جوپار است.
وجود خاك حاصل خیز، آفتاب لازم، وزش باد ملایم و دسترسی به آب، امكان ایجاد باغی را در آن مقیاس در گستره ای خشك و بی آب و علف معجزه گونه فراهم ساخته است.باغ شاهزاده ماهان در اوج والایی و شادابی كیفیت های طبیعی و مصنوعی خود به خاطر دگرگونی شرایط سیاسی و اجتماعی، برای مدت طولانی خالی از سكنه و متروك ماند و آسیب های فراوانی دید كه در سال ۱۳۵۷ مرمت شد. همچنین در زلزله ۱۳۶۰ آسیب هایی بر آن وارد شدند كه بار دیگر مرمت شد.
این باغ به دلیل ویژگی هاوجذابیت های تاریخی و ارزش های فضایی كه دارد، به عنوان یكی از نمونه باغ تخت های ایرانی مورد توجه دوستداران باغ ایرانی است. علاوه بر این، باغ شاهزاده به عنوان فضای تفرجگاهی، پذیرای عده زیادی است كه برای گذراندن اوقات فراغت از مناطق مختلف به آنجا می روند و ساعت هایی را در آن می گذرانند.
باغ شاهزاده ماهان در مقایسه با انواع باغ ها شامل باغ، شكارگاه ها، بستان ها، باغ قلعه ها و باغ سكونتگاه ها در زمان ساخت خود یعنی دوره قاجار به عنوان فضای سكونتگاه و تفرجگاه شكل گرفته است.منبع حیاتی باغ جریان آبی است كه از كوه های اطراف سرچشمه می گیرد و قنات های سهمی آباد، گوركان، باغ حصار، خواجوییه و آقایی نیز در تامین آب آن سهم به سزایی داشته اند.
نظام آبیاری باغ تابع دو اصل است؛ نخست آبیاری گیاهان باغ و دوم بهره برداری از موجودیت و كیفیت هایی كه آب می تواند در باغ ایجاد كند.دو استخر اصلی باغ در قسمت بالا و در ورودی دارای فواره هایی اند كه آب را به ارتفاع قابل ملاحظه ای پرش می دهند. این راه حل كمتر در باغ های ایرانی دیده شده و متاثر از شناخت باغ ها و چشمه های اروپایی است.
درختانی كه در بستر منطقه باغ دیده می شوند، شامل درختان همیشه سبز و بادشكن شامل درختان برگ سوزنی مانند كاج ها و سروها، درختان برگ پهن مانند نارون وحشی و چتری، زبان گنجشك، چنار و سپیدار، گیاهان زینتی مانند سروهای زینتی راكانتا و شیرخشت كه در زمستان گل های ریز می دهد، درختان میوه مانند انار، گیلاس، زردآلو و هلو، دیگر درختان مانند انواع بید، ون، شنگ، كاج و. .. است.

منبع : روزنامه ابرار