مسجد جامع سمنان

مسجد جامع سمنان را می توان در زمره کهن ترین و قدیمی ترین آثار اسلامی شهر سمنان به شمار آورد ولی در طول زمان تغییراتی در آن به وجود آمده است . در حال حاضر در بنای کنونی مسجد، آثاری از دوره مغول و تیموری دیده می شود . در کتاب تاریخی مرآت البلدان نگاشته شده است؛ <گویند در زمان خلافت حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب (ع) آن حضرت امر فرمودند که از کوفه تا بخارا هزار و یک مسجد بنا کنند . در حکومت عبداله بن عمر اعیان سمنان، مسجد حالیه ابن بلد را ساختند . ولی این بنا را عظمتی نبود و به دفعات اشخاص عدیدهبر بنای اول افزودند.> ایوان آجری رفیع و بلند آن به ارتفاع بیش از ۲۱ متر درقسمت غرب صحن قرار دارد که در زمان سلطنت شاهرخ تیموری به وسیله وزیرش خواجه شمس الدین علی بالیچه سمنانی و با استفاده از مال خاص وی و گنبد آن به وسیله خواجه ابوسعید در عهد سلطنت سنجر احداث گردیده است .
در قسمت فوقانی ایوان و بر سه بدنه آن کتیبه ای از کاشی وجود دارد که از ضلع شمالی ایوان شروع شده و پس از گذشتن از ضلع غربی تا انتهای ضلع جنوبی ادامه می یابد . شبستان شرقی که به وسیله در ورودی جنوب شرقی از شبستان جنوبی و به وسیله در شمالی ازشبستان شمالی جدا می‌شود به همت کی قباد بن ملک شرف الدین سمنانی وزیر امیر تیمور گورکانی ساخته شده است . در جلو در ورودی شرقی که به نام جلو خان مشهور است، فضای هشت ضلعی بزرگی با پشت بغلهای کاشیکاری وجود دارد . بر بالای در، ترکیبی از آجر و کاشی های رنگارنگ که کلمات الله، محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین روی آن نوشته شده ، به چشم می خورد .
در گوشه شمال شرقی این شبستان منار سلجوقی به ارتفاع ۳۱/۲۰ متر واقع است که در ورودی آن در این شبستان، باز می شود . شبستان جنوبی مشتمل بر ۱۶ ستون مدور در وسط و ۸/۵ ستون در اطراف دیوار شرقی می باشد که پایه های ۲۷ اتاق شبستان را تشکیل می دهند . این شبستان در زمان ارغون خان و به وسیله وزیرش شیخ علاء الدوله سمنانی احداث شده و در عهد سلطنت فتحعلی شاه قاجار توسط ذوالفقاری خان سمنانی حاکم سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام نسبت به تعمیر آن اقدام گردید . ‌

منبع : روزنامه آفتاب یزد