گزیده‏ای از احادیث اخلاقی امام صادق علیه السلام

غیبت كردن بر هر مسلمانی حرام است و غیبت گناهی است كه مانند آتشی كه هیزم را می‏سوزاند كارهای ثواب و خیر را از میان می‏برد.(۱)
▪ ریشه‏های غیبت ده چیز است:
۱) فرو نشاندن خشم و غضب
۲) كمك و یاری مردم (همرنگ جماعت شدن)
۳) قبول چیزی بدون تحقیق
۴) تهمت و افترا زدن
۵) بدگمانی و سوء ظن
۶) رشك و حسد بردن
۷) مسخره كردن و استهزاء
۸) شگفتی و تعجب
۹) آزردگی و رنجیدگی خاطر
۱۰) خودنمایی و آراسته نشان دادن خود.(۲)
□□□
سئل النبی صلی الله علیه و آله ما كفارهٔ الاغتیاب؟ قال: تستغفر الله لمن اغتبته كلما ذكرته. امام صادق علیه السلام نقل می‏كنند از رسول خدا درباره كفاره غیبت سئوال شد حضرت فرمود: كفاره غیبت این است كه برای كسی كه غیبت او را كردی، هر وقت به یادش افتادی طلب مغفرت كنی.(۳)
□□□
از خودت برای خودت بهره ‏گیر. از تندرستی قبل از بیماری و از قدرت و نیرو قبل از ناتوانی و از زندگی قبل از فرا رسیدن مرگ.(۴)
□□□
الرغبهٔ فی الدنیا تورث الغم و الحزن و الزهد فی الدنیا راحهٔ القلب و البدن؛ توجه به دنیا غم و اندوه و بی توجهی به دنیا راحتی جسم و جان را به دنبال دارد.(۵)
□□□
هر كس كه قبل از سلام شروع به صحبت كرد جواب او را ندهید.(۶)
□□□
ضحك المؤمن تبسم ؛ خنده مؤمن به صورت تبسم است.(۷)
□□□
هر كس خدا را بشناسد از خدا می‏ترسد و هر كه از خدا بترسد نفس او از دنیا دوری می‏كند (دنیا را رها می‏كند).(۸)
□□□
الدنیا سجن المؤمن و الصبر حصنه و الجنهٔ ماواه. و الدنیا جنهٔ الكافر و القبر سجنه و النار ماواه؛ دنیا برای مؤمن زندان است و صبر و بردباری حریم آن است و جایگاه مؤمن در بهشت است. و اما دنیا بهشت كافر است و قبر زندان او و آتش جایگاه او.(۹)
□□□
من ساء خلقه عذب نفسه؛ هر كس بد اخلاقی كند خود را عذاب كرده است.(۱۰)
□□□
از اشعار منسوب به آن حضرت:
تعصی الاله و انت تظهر حبه هذا لعمری فی الفعال بدیع؛ در حالی كه اظهار محبت نسبت به خدا داری، گناه می‏كنی؟ به جان خودم قسم كه این، كار عجیبی است.
لو كان حبك صادقا لاطعته ان المحب لمن یحب مطیع؛ اگر محبت تو واقعی بود، باید خدا را اطاعت می‏كردی زیرا كه عاشق، مطیع كسی است كه به او علاقه دارد.(۱۱)


پی‌نوشت‌ها:
۱- مستدرك الوسائل، ج ۹، ص ۱۱۷ .
۲- مرآهٔ العقول ج ۱۰ ص ۴۱۴/ بحار الانوار ج ۷۵ ص ۲۵۷ .
۳- مرآهٔ العقول، ج ۱۰ ص ۴۳۱ .
۴- اصول كافی، ج ۲، ص ۴۵۵.
۵- تحف العقول، ص ۳۵۸ .
۶- تحف العقول، ص ۳۶۰ .
۷- تحف العقول، ص ۳۶۶ .
۸- تحف العقول، ص ۳۶۲ .
۹- تحف العقول، ص ۲۶۳ .
۱۰- تحف العقول ص ۲۶۳
۱۱- بحار الانوار، ج ۴۷، ص ۲۴.

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان