شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

۵ آذر ـ ۲۶ نوامبر ـ به مناسبت سالروز انتشار اثر مهم «رنه دکارت»، نگاهی به عقاید و نظریه های او و فرمول مهم «جامعه»


«Discours de la Methode» مهمترین اثر فیلسوف و ریاضی دان فرانسوی، رنه دكارت (متولد ۳۱ مارس سال ۱۵۹۶ و متوفا در ۱۱ فوریه ۱۶۵۰) ۲۶ نوامبر سال ۱۶۳۷ انتشار یافت.این كتاب روش تازه«یافتن حقیقت» را به دست می دهد.
در همین كتاب است كه وی می گوید : تافكر می كنم (می توانم فكر كنم) زنده هستم، و یك زنده باید به جامعه فایده برساند.
عقاید و نظریه های دكارت كه از مهمترین فلاسفه اروپا قرون جدید بشمار می رود بیش ازهر اندیشمند دیگر در دوران معاصر مورد استفاده بوده است. تعریف او از جامعه كه به صورت یك فرمول ریاضی عرضه شده همیشگی و جاویدان خواهد بود و هر روز به آن استناد و بر پایه اش قانون نوشته می شود.
دكارت نخستین اندیشمندی بود كه روش ارسطو را دنبال نكرد و برای تحقیق و اثبات، یك روش علمی در پیش گرفت كه به انقلاب در فلسفه تعبیر شده است. وی رابطه فلسفه با الهیات را تغییر داد.
دكارت را پدر فلسفه جدید خوانده اند. وی دانش را قطعه به قطعه بر پایه اصول ریاضی نوسازی كرد و گفت چیزی را باید پذیرفت كه غیر قابل تردید باشد مثلا؛ به این كه وجود داریم نمی شود تردید كرد.
دكارت در تعریف «جامعه» یك فرمول همیشگی و بسیار مهم را به دست داده است كه در مدارس سراسرجهان تدریس می شود و كسی كه مفهوم آن را نداند در زندگانی خانوادگی و عمومی موفق نخواهد بود؛ زیرا كه كوچكترین جامعه یا جامعه پایه «خانواده» و بزرگترین آن جامعه جهانی «جامعه بشر» است. اگر در فرمول جامعه كه دكارت آن را به دست داده است تغییری حاصل شود معادله برهم خواهد خورد و دیگر جامعه ای وجود نخواهد داشت. این فرمول بسیار مهم از این قرار است : جمع دو نفر یا بیشتر + هدف مشترك + كمك به هم برای رسیدن به هدف مشترك = جامعه مثال : زن و مرد + با هدف مشترك كه همانا رفع نیاز و تامین سعادت است + همدلی و همیاری برای رسیدن به هدف مشترك = خانواده و به همین ترتیب سایر جوامع، از جمله تحریریه یك روزنامه، همه انان كه در یك مدرسه هستند، یك شهر و یك كشور و....
حال اگر در فرمول یكی از جوامع یك عنصر لنگ بزند معادله به هم می خورد و جامعه تبدیل به اجتماع (جمع شدن چند نفر) می شود و دیگر جامعه ای وجود نخواهد داشت. مثلا اگر زن و شوهر همیار و همدل نباشند، جامعه خانواده وجود نخواهد داشت. فلسفه طلاق همین است.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز