جایگاه IT در اقتصاد کره جنوبی

قبل از اینکه جایگاه ITC را در کره مورد بررسی قرار دهیم باید ببینیم متغیرهای اصلی اقتصاد کلان کره در چه وضعیتی قرار دارند؟ یکی از متغیرهایی که همیشه مورد بحث است GDP یا همان تولید ناخالص داخلی است. کره در سال ۲۰۰۷ براساس معیار GDP دارای رتبة ۱۳ در جهان بوده و در آسیا رتبه چهارم را داشته و پیش‌بینی می‌شود با این وضعیت تا سال ۲۰۲۰ یکی از سه کشور اول ثروتمند دنیا خواهد بود.
تولید ناخالص سرانة داخلی کشور در سال ۱۹۶۳ نزدیک به یکصد دلار بود که در سال ۹۵ آن را به ۱۰ هزار دلار می‌ر‌سانند و طی ۱۰ سال اخیر مجدداً آن را به ۵/۲ برابر می‌رسانند یعنی الآن برای سال گذشته GDP سرانه نزدیک به ۲۵ هزار دلار بوده. سهم بخش کشاورزی در GDP ۲/۳ درصد است.
صنعت نزدیک به ۴۰ درصد، خدمات ۵۷ درصد، نرخ تورم ۵/۲ درصد در سال ۲۰۰۷، اگر به نرخ تورم اکثر کشورهای دنیا نگاه کنید عموماً همه تک‌رقمی هستند. جمعیت زیر خط فقر هم ۲ درصد بوده است. توزیع جمعیت شاغل در بخش کشاورزی ۵/۷ درصد،‌ بخش صنعت ۱۷ درصد و خدمات ۷۵ درصد،‌ نرخ بیکاری در سال ۲۰۰۷، ۲/۳ درصد بوده است.
عمدة صنایع در این کشور در این حوزه‌ها مشغول هستند. الکترونیک، اتومبیل، محصولات شیمیایی، کشتی‌سازی، نساجی و صنایع غذایی.
صادرات این کشور در سال گذشته ۳۷۲ میلیارد دلار بوده و شرکای عمده‌اش چین با ۲۲ درصد، آمریکا ۵/۱۲ درصد، ژاپن ۱/۷ درصد و هنگ‌کنگ با ۵ درصد هستند. واردات این کشور نزدیک به ۳۵۷ میلیارد دلار است که در سال ۲۰۰۷ شرکای عمده‌اش عبارتند از: چین ۱۸ درصد، ژاپن ۱۶ درصد، کشورهای عربستان سعودی و امارات بعد از آنها قرار می‌گیرند که عمدة‌ واردات به نفت خام برمی‌گردد. به صورت مشخص شاخص کلان رشد اقتصادی طی سال‌های ۹۵ تا ۲۰۰۷ از ۵.۲ درصد شروع می‌شود و در سال گذشته نزدیک به ۵ درصد رشد اقتصادی دارد. درآمد ناخالص ملی از یکصد دلار در سال ۱۹۶۳ شروع می‌شود تا ۲۰۰۶ به ۱۸ هزار دلار می‌رسد و سال گذشته که ۲۵ هزار دلار رقم درآمد ناخالص ملی سرانه‌اش بوده است.
بالاترین سطح نرخ بیکاری به سال ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ برمی‌گردد به طور مشخص باید گفت بحران مالی سال ۱۹۹۷ مهمترین عامل گسترش بیکاری بوده است به این خاطر نرخ بیکاری به علت نوسانات اقتصادی خیلی بالا بود ولی بعد از سال ۲۰۰۰ آن هم به زیر ۴ درصد می‌رسد. نرخ تورم کشور در تمام سال‌های گذشته زیر ۵ درصد بوده که برای سال ۲۰۰۷، ۵/۲ درصد نرخ تورم داشته است. در تمام سال‌های ۹۸ تا ۲۰۰۷ همیشه صادرات بر واردات فزونی داشته و تفاوت صادرات و واردات مازاد تجاری را می‌سازد که در ۲۰۰۷ نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار می‌شود.
بعد از اینکه تصویری کلی از متغیرهای اقتصادی کره داشتیم حالا می‌خواهیم ببینیم نقش صنعتIT در اقتصاد رو به توسعة کره چیست؟ طبق آمار در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ رشد سالانة این صنعت در کره جنوبی نزدیک ۵/۳۸ درصد بوده که سهم صادرات IT در سال ۲۰۰۵ از کل صادرات ۳۶ درصد بوده است. شما ا گر صادرات ۲۰۰۵ این کشور را که حدود ۳۷۹ میلیارد دلار است در ۳۶ درصد ضرب کنید، می‌بینید نزدیک ۱۰۲ میلیارد دلار فقط سهم صادرات IT این کشور می‌شود که عمدتاً شامل گوشی‌های موبایل، تلویزیون‌های دیجیتال، مانیتورها و غیره می‌شود.
سهم IT از GDP در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ به طور دقیق‌تر نشان داده می‌شود سهمIT از GDP کل در ۲۰۰۰، ۵/۹ درصد بوده که در سال ۲۰۰۵ به ۱۵ درصد می‌رسد و در خود بخش یعنی رشد IT در خود بخش ۳۲ درصد در ۲۰۰۰ تا ۴۶ درصد در ۲۰۰۵ بالا می‌رود. نکتة‌جالب اینکه این صنعت نقش بسیاری در تثبیت قیمت‌ها داشته. طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ توانسته شاخص CPI یعنی شاخص قیمت مصرف‌کننده را به میزان ۲۲/۰ درصد و شاخص قیمت تولیدکننده را به میزان ۱۵/۱ درصد کاهش دهد. در صورتی که اگر به آمارهای همین سال‌ها نگاه کنید نرخ CPI نزدیک به ۲/۳ درصد و شاخص تولیدکننده ۸/۱ درصد بوده است.
کل بودجه‌ای که دولت در این بخش صرف می‌کند در سال ۲۰۰۴ بالغ بر ۳/۲ میلیارد دلار است که از این میزان ۳۰ درصد در خود دولت سرمایه‌گذاری شده است.
یکی از شرکت‌های بسیار قوی و مؤثر در این صنعت سامسونگ است که گفته می‌شود به تنهایی ۲۰ درصد از درآمدهای ارزی ناشی از صادرات فقط مختص اوست.
بخش بعد کل تولیدات فناوری اطلاعات است که طی سال‌های ۹۸ تا ۲۰۰۵ به رقم ۲۳۳ میلیارد دلار رسیده است و صادرات IT برحسب یکصد میلیون دلار در ۲۰۰۵ به ۱۰۲۳ که درواقع ۱۰۲ میلیارد دلار می‌شود افزایش پیدا کرده است.
معمولاً وقتی در صنعت IT صحبت می‌شود شاخص‌های رایج را مورد بررسی قرار می‌د هند. براساس شاخص‌های بین‌المللی ICU (اتحادیه بین‌المللی مخابرات) معمولاً سرانه تلفن، موبایل و غیره را لحاظ می‌کند و میزان توسعه‌یافتگی را در آن بخش‌ها مورد بررسی قرار می‌دهند.
نگاه کنید ۳ شرکت عمده در تلفن ثابت هستند که شرکت KT به تنهایی ۲۱ میلیون نفر را در ۲۰۰۷ پوشش داده، شرکت هانارو حدود ۲ میلیون و شرکت جدید ژاپن حدود ۱۶۶ هزار نفر روی هم ۲۳ میلیون نفر از خدمات تلفن ثابت استفاده می‌شکنند.
در موبایل FKT، ۲۱ میلیون نفر مشترک دارد. KTF، ۱۳ میلیون و LVD، ۷ میلیون که در مجموع ۴۳ میلیون نفر دارای موبایل هستند. در مورد اینترنت،‌کاربران از سال ۱۹۹۹ رقمشان از ۱۰ میلیون نفر به ۳۱ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴ افزایش پیدا می‌کند. نرخ کاربران اینترنتی در یکهزار نفر در سال ۲۰۰۴ به ازای هر یکهزار نفر ۷۰ نفر کاربر اینترنتی هستند. مشترکین اینترنتی که از خدمات استفاده می‌کنند در سال ۲۰۰۳ تقریباً ۱۱ میلیون نفر از یک خدمات استفاده می‌کنند.
کامپیوتر شخصی در ۲۰۰۴ حدود ۱۶ میلیون،‌کامپیوترهایی که در محیط تجاری استفاده می‌شود ۹ میلیون و روی هم ۲۶ میلیون نفر دارای PC هستند. زیرساخت‌های ITC: تلفن در ۲۰۰۴، ۲۲ میلیون نفر، موبایل حدود ۳۱ میلیون نفر و کاربران اینترنت ۲۲ میلیون نفر هستند.
یکی از بحث‌ها مربوط به مقایسة اینترنت پرسرعت در میان چند کشور در سال ۲۰۰۲ است، با وجود اینکه میزان استفاده از اینترنت در کره ۷۰ درصد است هزینة‌ماهانة ADSL اینترنت پرسرعت ۳۰ دلار در ماه است یعنی کمتر از سنگاپور، استرالیا،‌انگلستان،‌آمریکا و هنگ‌کنگ.
تجارت الکترونیکی از ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ از ۵/۴ درصد تا ۵/۱۶ درصد رشد داشته و این مبلغ تقریباً در سال ۲۰۰۳ حدود ۲ میلیارد دلار می‌شود. تعداد کاربران بهره‌مند از بانکداری آنلاین و موبایل. این رقم تا سال ۲۰۰۴ همیشه سیر صعودی داشته و به مرز ۲۴ میلیون نفر در ۲۰۰۴ رسیده است. بانکداری الکترونیکی رو به افزایش است یعنی افرادی که از اینترنت بانکی استفاده می‌کنند روند فزاینده دارد. کاربرانی که دارای امضای الکترونیک هستند نزدیک به ۱۰ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴ است با امضای الکترونیک خرید می‌کردند.
می‌خواهیم ببینیم علل رشد فزایندة IT در سال‌های اخیر در کره چیست؟ در سال ۲۰۰۴ استراتژی که توسط دولت کره دنبال شد و سرمایه‌گذاری بسیار قابل توجهی روی آن کردند استراتژی معروف به IT هشت ضلع بود. این استراتژی در فوریة ۲۰۰۴ با هدف رساندن GDP سرانة این کشور به ۳۰ هزار دلار درآمد سرانه پیش‌بینی شده یعنی تا ۲۰۱۰ بنا دارند به این سهم برسند که رسیده‌اند.
این استراتژی که گفتم دارای ۸ سرویس و ۳ زیرساخت و ۹ محصول یا دستاورد است که از شرح تفصیلی آن صرفنظر می‌کنم. در حوزة MFCGA اولی تکنولوژی است که دیتا و عکس را به صورت پرسرعت در اختیار همه قرار می‌دهند. دولت در سال ۲۰۰۵ حدود ۴ میلیارد دلار در ا ین تکنولوژی خرج کرده بحث wireless که از اینترنت استفاده کرد تازه در ایران شکل می‌گیرد.
نتیجه‌گیری آخری که خدمت دوستان عرض می‌کنم اینکه مطالعه‌ای صورت گرفته توسط ۲ اقتصاددان برجستة توکیو که آمدند بررسی کردند از سال ۱۹۹۷ تاکنون اقتصاد کره و ژاپن را که موتور رشد آنها چیست؟ دقیقاً به این نتیجه رسیدند که از دهة ۹۰ به بعد صنعت IT بسیار تأثیرگذار بوده روی اقتصاد این کشور و عمده‌ترین چیزی که شتاب می‌بخشد به اقتصاد کشور فقط و فقط IT است. امیدوارم در کشور ما نیز هرچه سریع‌تر مقدمات و زیربناهای مورد نیاز در این صورت به شکل عالمانه فراهم گردد.

سید محمدمهدی ارائی
کارشناس ارشد اقتصاد

منبع : موسسه دین و اقتصاد