نگاهی به شرکت توشیبا از بنگاه های برتر جهانی

توشیبا، آنگونه که از نامش نیز برمی آید، شرکتی است که از ادغام دو شرکت مکانیکی و برقی پدید آمده است. نابغه مکانیکی ژاپن، هیساشی تاناکا با بنیانگذاری شرکت تولیدکننده تجهیزات تلگراف در ۱۳۲ سال پیش این بنا را آغاز کرد و نابغه برقی ژاپن، ایشی سوکی فوجیوکا با بنیانگذاری شرکت برق توکیو در ۱۱۷ سال پیش، بنا را تکمیل کرد و بدینسان در ۱۹۳۹ با ادغام این دو شرکت، شرکت توشیبا متولد شد. سیر اختراعات و مصنوعات مکانیکی و الکتریکی آن دو اعجوبه ژاپنی، درقالب شرکت جدید نیز ادامه یافت، با این ویژگی که عنصر الکترونیک نیز بدان افزوده شد و توشیبا با پانهادن در عرصه تولید محصولات مختلف دیجیتالی و الکترونیکی و رایانه ای، در کنار تولید لوازم خانگی و تجهیزات پزشکی و تراشه ها و نیمه‌هادیها در صف مقدم شرکتهای برتر ژاپنی و جهانی جای گرفت. اما با داشتن چنین سابقه کهن و درخشان از لحاظ تاریخی و حرکت مستمر در عرصه فناوریهای نوین و اختراعات و ابداعات در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، آتسوتوشی نیشیتا مدیرعامل کنونی شرکت، راه سختی را درپیش رو می‌بیند. او اگر بخواهد توشیبا را درصدر صنایع الکترونیکی دنیا بنشاند، باید غولهایی همچون زیمنس، سامسونگ، هیتاچی، ماتسوشیتا، سونی و LG را کنار بزند.
● تاریخچه
گرچه شرکتی که امروزه به نام توشیبا شناخته می شود، رسما ۶۸ سال پیش تأسیس شد، اما سابقه اصلی این شرکت به ۱۳۲ سال پیش، یعنی سال ۱۸۷۵ برمی گردد. در این سال، هیساشی تاناکا یکی از بزرگترین مخترعان ژاپن که علاقه و مهارت خاصی در مکانیک داشت، کارخانه تجهیزات تلگراف را در توکیو راه‌اندازی کرد. این حرکت را می توان سنگ‌بنای تأسیس شرکت توشیبا دانست. در سال ۱۹۰۴، این کارخانه به نام کارخانه مهندسی شیبارا تغییر نام داد. ازسوی دیگر، نابغه صنعت برق ژاپن، ایشی سوکی فوجیوکا در سال ۱۸۹۰، اولین کارخانه تولید لامپ فلورسنت را در ژاپن تأسیس کرد و آن را شرکت برق توکیو نام نهاد. در سال ۱۹۳۹ با ادغام این دو شرکت، شرکت TOKYO SHIBAURA تأسیس شد که به نام TOSHIBA مشهور گشت و در سال ۱۹۸۴ رسما به همین نام تغییر یافت. در سال ۱۹۳۰ اولین ماشین لباسشویی برقی و نیز یخچال توسط شرکت ساخته شد. سال بعد، اولین جاروبرقی ژاپنی به بازار عرضه شد. سال ۱۹۴۲ اولین رادار توسط توشیبا تکمیل و عرضه شد. در سال ۱۹۵۵ پلوپزبرقی و چهار سال بعد اولین تلویزیون ترانزیستوری و اجاق مایکروویو ساخته شد.
این درحالی است که شرکت برق توکیو، پیش از ادغام و تشکیل رسمی توشیبا، اولین موتور القایی و نیز ژنراتور برق چرخ آبی ۶۰ کیلووات را ساخته بود و در دهه های ۱۹۱۰ و ۱۹۲۰ موفق به تولید لوله پرتو X و پرتو کاتدیک شده بود. در سال ۱۹۶۳ اولین توربین نیروگاه هسته ای به قدرت ۱۲۵۰۰ کیلووات توسط توشیبا تکمیل و به کار گرفته شد. در فاصله این دودهه، آزمایشگاههای تحقیقاتی بسیاری توسط شرکت راه اندازی شد. تا سال ۱۹۷۸ که اولین واژه‌پرداز ژاپنی توسط توشیبا به بازار آمد، کارخانه های نورد، توربین‌سازی، سیلیکون، لوازم خانگی و تجهیزات الکتریکی و تولید لامپ، توسط شرکت فعال شده و به کار مشغول بودند. اولین سیستم پزشکی MRI در سال ۱۹۸۲ توسط توشیبا عرضه شد. دو سال بعد، بزرگترین نیروگاه سلول‌های خورشیدی ۵۰ کیلوواتی در ژاپن راه اندازی شد. اولین رایانه شخصی کیفی (LAPTOP) در سال ۱۹۸۵ توسط توشیبا به جهان ارائه شد.
در ۱۹۹۵ دیسک‌های DVD با چگالی بالا توسط شرکت توسعه یافت و سال بعد دستگاه DVD و DVDخوان عرضه شد. توشیبا اولین تلویزیون تخت را نیز در سال ۱۹۹۸ به بازار ارائه کرد. با ورود به هزاره جدیدن تولید تلویزیون دیجیتالی در دستور کار شرکت قرار گرفت. در سال ۲۰۰۵، توشیبا در عرضه HD - DVD سرآمد گشت. امروزه شرکت توشیبا در حوزه صنعت الکترونیک و تجهیزات برقی پس از زیمنس، سامسونگ، هیتاچی، ماتسوشیتا، سونی و LG در مقام هفتم جهان ایستاده است. در سالهای آغازین هزاره نو، توشیبا همکاری مشارکتی (J.V) با ماتسوشیتا را برای یکپارچه سازی کسب و کار تولید LCD در دستور کار قرار داد. تولید حافظه های کوچک FLASH با ظرفیتهای مختلف از فعالیتهای شرکت بود. ظرفیت ۸ گیگابایتی این نوع حافظه‌ها در سال ۲۰۰۵ توسط شرکت به بازار آمد. در سال ۲۰۰۴ کوچکترین سلول سوختی متانول با خروجی انرژی ۱۰۰ مگاوات تکمیل و توسعه یافت. توشیبا در سال ۲۰۰۶، کسب و کار نیروگاه هسته‌ای وستینگهاوس را خرید.
● حوزه‌های فعالیت
عمده‌ترین حوزه‌های فعالیت توشیبا عبارت است از:
۱) دستگاهها و اجزای الکترونیکی: حافظه‌های جانبی، کارت‌های حافظه، صفحات نمایشگر LCD، سلول سوختی برای تجهیزات تلفن همراه، نیمه هادیها.
۲) سیستم‌های زیرساخت اجتماعی: سیستم‌های قدرت، صنعتی، آسانسور، پزشکی، توربین‌های نیروگاههای برق حرارتی، اسکنرهای دقیق پزشکی، کارت‌های IC ورودی درها.
۳) محصولات دیجیتالی: شبکه‌های دیجیتالی و رایانه‌ای، ارتباطات تلفن همراه، DVD خوان، رایانه‌های کیفی، تلفن همراه.
●فناوریهای DVD
DVDخوان، تلویزیون تخت و چندین فناوری دیگر اولین بار توسط توشیبا به بازار ارائه شده است.
۴) لوازم خانگی: پلوپز با فشار خلاء، ماشین لباسشویی با مصرف کم انرژی، یخچال، تهویه مطبوع.
در زمینه تولید تراشه، کارخانه‌های تراشه توشیبا پس از اینتل، سامسونگ و تگزاس، چهارمین تولیدکننده بزرگ و برتر دنیاست.
● فلسفه مدیریت توشیبا
چارچوب فلسفه مدیریت توشیبا در تدوین چشم‌انداز و ماموریت و نیز استانداردهای اخلاقی دیده شده است، که هر کس در توشیبا باید بدان عمل کند. شعار توشیبا، عمل متعهدانه برای مردم و برای آینده است. در چشم‌انداز مدیریت توشیبا آمده است: شرکتها از انسانهایی تشکیل شده است که با هم کار می‌کنند. در توشیبا، هر یک از ما تمام توان و استعداد خود را بروز می‌دهیم و در راه موفقیت بلندمدت شرکت به کار می‌گیریم. ما به عنوان کارکنان شرکت، به دنبال افکار و ایده‌های نوین هستیم تا آن را در خدمت شرکت درآوریم. مسئولیت‌پذیر باشیم و تصمیم بگیریم. مدیران، الهام می‌دهند و رهبری می‌کنند، جهت استراتژیک شرکت را مشخص می‌سازند و استعدادهای افراد را پرورش می‌دهند و از رسیدن به اهداف اطمینان می‌یابند. این مشارکت جمعی، مشتریان ما را به وجد می‌آورد. ما با کار کردن با یکدیگر، رویاها را محقق می‌سازیم تا با بالا بردن سطح زندگی مردم، دنیای بهتری داشته باشیم. توشیبا، از راه نوآوری فناوری و محصولاتی عرضه می‌کند که زندگی ایمن‌تر، راحت‌تر و بهره‌ورتری را فراهم آورد. ما روح نوآوری را با اشتیاق خود برای شکل دادن به آینده و کمک به حفظ محیط زیست در سطح جهان تلفیق کرده‌ایم.
ما بر بنیان اعتماد و احترام، روابط نزدیکی با مشتریان و شرکای کسب و کار خود در سراسر دنیا ایجاد کرده‌ایم.
● تحقیق و توسعه
اساس حرکت تحقیق و توسعه در توشیبا، «فناوری انسان محور» است. آنها به آینده‌نگری، راحتی، سادگی، ایمنی و به وجد آوردن مشتری تاکید می‌ورزند. اصلی‌ترین حوزه‌های تحقیق و توسعه در توشیبا عبارت است از:
- حوزه شبکه و بی‌سیم؛
- حوزه انسانی؛
- حوزه مواد نو؛
- حوزه سیستمها و محیط؛
- حوزه ذخیره‌سازی اطلاعات.
● منابع انسانی
۱۹۰۷۰۸ نفر کارکنان توشیبا در سال ۲۰۰۷ در بیش از ۵۲۰ کارخانه شرکت و بیش از ۳۰ کشور جهان مشغول به کار هستند. با خرید کسب و کار نیروگاه هسته‌ای از وستینگهاوس، تعداد ۲۰ هزار نفر به این افراد اضافه شدند. بیش از ۴ هزار تامین کننده داخلی در ژاپن و هزار تامین کننده خارج از ژاپن، پشتیبانی تامین شرکت را به عهده دارند.
● فروش
توشیبا با فروش ۸/۶۰ میلیارد دلار و سود ۱۷/۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۷، در جایگاه ۹۱ پانصد شرکت برتر جهانی قرار گرفت. تفکیک فروش منطقه‌ای شرکت چنین است:
۵۱ درصد ژاپن، ۲۰ درصد آسیا (به جز ژاپن)، ۱۵ درصد آمریکای شمالی، ۱۲ درصد اروپا و ۲ درصد سایر نقاط جهان. ترکیب فروش براساس حوزه‌های فعالیت عبارت است از:
محصولات دیجیتالی ۳۶ درصد؛ زیرساختهای اجتماعی ۲۷ درصد؛ دستگاههای الکترونیکی ۲۲ درصد؛ لوازم خانگی ۱۰ درصد و سایر موارد ۵ درصد.
● بنیانگذاران
یکی از بنیانگذاران توشیبا، هیساشی تاناکا از نوابع و اعجوبه‌های مکانیک و از مخترعان بزرگ کشور ژاپن است. او در ۱۷۹۹ متولد شد. تا سال ۱۸۵۴ که تجهیزات تلگراف را اختراع کرد و کارخانه آن را در توکیو بنا نهاد، تعداد بی‌شماری اسباب‌بازیهای مکانیکی و ساعتهای مکانیکی، جاشمعی، فانوس، زمان سنج، پمپ‌های مکانیکی، لوکوموتیو و کشتی بخار ساخت. تلاشهای او در گسترش سیستم تلگراف در ژاپن، همزمان با دوران امپراتور میجی، در توسعه اقتصادی و بهبود زیرساختهای شبکه ارتباطی کشور بسیار موثر بود. او در سال ۱۸۷۲ به توکیو رفت و سنگ بنای اولیه توشیبای امروزی را در منطقه گینزای توکیو بنیان نهاد. کارخانه تولید تجهیزات تلگراف سه سال بعد افتتاح شد. تاناکا در ۱۸۸۱ درگذشت. شاگردش دای کیچی تاناکا راه او را ادامه داد و او که به تاناکای دوم شهره بود در ۱۸۸۲ کارخانه مهندسی تاناکا را راه‌اندازی کرد. در ۱۹۰۴ این کارخانه به نام کارخانه مهندسی شیبارا تغییر نام داد.بنیانگذار دیگر توشیبا، پدر صنعت برق ژاپن، ایشی سوکی فوجیوکا در ۱۸۵۷ متولد شد. او علاقه وافری به رشته برق داشت و در این زمینه تحصیل کرد. در سال ۱۸۸۴ در سفر به آمریکا، با ادیسون ملاقات کرد. پس از بازگشت به ژاپن، در سال ۱۸۸۶ از تدریس در دانشگاه دست کشید و چهار سال بعد، کارخانه ساخت لامپ را راه‌اندازی کرد. او نیروی برق را به ژاپنی‌ها شناساند و ژاپن رابه عصر برق وارد کرد. در سال ۱۹۱۱، موفق به تولید انبوه لامپ تنگستنی به نام «لامپ مزدا» شد. شرکتی که او تاسیس کرد، شرکت برق توکیو نام داشت. در سال ۱۸۹۰ فوجیوکا اولین قطار برقی را در ژاپن راه‌اندازی کرد. او در ساخت نیروگاههای برق در توکیو مشارکت موثر داشت. در همان سال اولین آسانسور برقی را در ساختمانهای مرتفع توکیو به کار انداخت. فوجیوکا در سال ۱۹۱۸ درگذشت.
● مدیرعامل
مدیرعامل کنونی شرکت توشیبا، آتسوتوشی نیشیدا است. او ضمن تاکید مستمر بر تداوم راه و پایبندی به ارزشهایی که بنیانگذاران شرکت بنا نهاده‌اند، بر محور سه موضوع توشیبا را به پیش می‌برد: توجه به رشد پایدار همراه با سود، به حداکثر رساندن تاثیر نوآوری و مدیریت مشتری محور.

مسعود بینش
منابع:
۱.www.toshiba.com
۲.www.fortune.com

منبع : روزنامه تفاهم