آن تعجیل و این تاخیر!

هنوز خانم آنگلا‌ مرکل رای اعتمادش را از بوندستاگ (پارلمان آلمان) نگرفته و بر مسند صدراعظمی تکیه نزده بود که نامه‌ای از سوی محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور تازه برگزیده ایران روانه شد که انتخابش را تبریک می‌گفت؛ حال آنکه مرکل نامزد ائتلا‌ف ‌شکننده احزاب آلمانی بود و نه صدراعظم منتخب پارلمان.
گذشته از توجیهی که اصولگرایان بر این تعجیل آوردند و یکی‌شان گفت: مرکل به عنوان صدراعظم کشور آلمان برگزیده شده است و در خصوص اینکه می‌‌گویند ایشان هنوز از مجلس آلمان رای نگرفته و صدراعظم نشده است، باید گفت مراحل بعدی تماما نمایشی است! ارسال آن نامه تبریک زودهنگام نشان داد که متفکران سیاست خارجی دولت نهم نه تنها روال تشریفات دیپلماتیک صرف را رعایت نمی‌کنند که نسبت به نحوه تحولا‌ت انتخاباتی و سیاسی کشورهای مخاطب هم اعتنایی ندارند. در همسایگی آلمان‌ها، فرانسه‌ای هست که بعد از گذشت ۹ ماه پس از انتخاب رئیس‌جمهورش هنوز مقامات تهران می‌پندارند تازه کار است و در مقام یک نامزد انتخاباتی سخن می‌گوید. در شهریورماه و در هفته دولت، احمدی‌نژاد طی کنفرانس خبری در واکنش به اظهارات سارکوزی مبنی بر احتمال حمله نظامی به ایران گفت: <ارزیابی ما این است که ایشان تازه آمده‌‌اند و هنوز سرد و گرم را نچشیده‌‌اند و متوجه این مفاهیم نیستند، این حرف‌ها برای ما فاقد ارزش سیاسی‌اند که ما حتی نمی‌‌خواهیم به آن فکر کنیم.> نامه‌ای که احمدی‌نژاد آبان‌ماه به سارکوزی نوشت؛ چنانکه سخنگوی الیزه گفت رئیس‌جمهور فرانسه را فردی جوان و بی‌تجربه معرفی کرده و لوموند نوشت که لحن آن بسیار زننده بوده است. مصاحبه‌ای که لوموند با احمدی‌نژاد در روز سه‌شنبه منتشر کرده هم احمدی‌نژاد را همچنان در همان موضع نشان می‌دهد: <مواضع سارکوزی را جدی نگرفتیم چون نظر مردم فرانسه نیست. مواضع وی با توجه به شرایط و ابتدای کار دولت است. باید بگذرد تا مواضع خودمان را در قبال دولت سارکوزی تنظیم کنیم.> ظاهرا مشاوران دیپلماتیک دولت در نظر ندارند ۹ ماهی از انتخاب سارکوزی گذشته و وی چه امروز بر مسند نشسته باشد چه دیروز، مواضعش رسمی و متعلق به ملت فرانسه است.> اینکه پس از گذشت ۹ ماه از انتخاب سارکوزی، هنوز رئیس‌جمهور زمان می‌خواهد تا مواضع خودمان را در قبال دولت سارکوزی تنظیم کنیم، نشان‌دهنده چیست؟اتفاقا و متاسفانه و برخلا‌ف موضع اعلا‌م شده باید گفت نظر سارکوزی اگر نگوییم نظر ملت فرانسه است که مشابه مواضع دیگر احزاب فرانسوی است. موضع سارکوزی موضع رسمی فرانسه است چون سارکوزی منتخب ملت است. از بین ۱۲ کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه، سارکوزی حائز ۳۱ درصد آرا در دور اول و ۵۲ درصد آرا در دور دوم شد.
اگر در سطح بین‌الملل رسم بر این بود که موضع روسای‌جمهور، شخصی و از سر بی‌تجربگی شروع کار تلقی می‌شد، دلیلی نداشت ۳ ماه بعد از انتخاب احمدی‌نژاد، دولت‌ها و مجامع بین‌المللی به اظهارات رئیس‌جمهور مبنی بر محو اسرائیل از صحنه روزگار واکنش نشان داده و از موضع ایران و نه احمدی‌نژاد انتقاد کنند. حال آنکه اگر نگوییم کشورها این موضع را نظر تمام جناح‌های سیاسی در ایران، بلکه موضع رسمی دولت ایران خوانده و نگفتند چون احمدی‌نژاد در ابتدای کار است باید از کنار مواضعش همچون نفی هولوکاست و محو اسرائیل گذشت. ‌ این آئینه روی دیگری نیز دارد. برخلا‌ف ادعای برخی افراد و اکثرا ناراضیان سیاسی که می‌گویند مواضع احمدی‌نژاد مختص اوست و ربطی به ملت ایران ندارد، باید گفت احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور قانونی و حقوقی جمهوری اسلا‌می ایران است و موضعش موضعی رسمی تلقی می‌شود و نوع انتخابش چه در خواب رقیب و چه امداد غیبی تعبیر شود ملا‌کی برای ارزیابی رسمیت اظهاراتش نیست.
این همان اشتباهی است که برخی مخالفان سیاسی می‌کنند و بی‌اعتنا از برخی نظرهای دولت نهم می‌گذرند چراکه آن را موضعی ظاهرا هیاتی و نه رسمی تلقی می‌کنند. مهم است که رئیس‌جمهور ایران به کاربرد واژه خلیج عربی واکنش نشان نمی‌دهد، از بی‌ادبی رئیس دانشگاه کلمبیا به سادگی می‌گذرد و وزیر خارجه همین دولت سهم مشترک ایران و شوروی سابق از دریای خزر را که می‌گویند ۵۰ درصد است، کار دشمنان می‌داند. خواسته یا ناخواسته مواضع رئیس دولت و وزرایش موضع رسمی جمهوری اسلا‌می تلقی می‌گردد که نظام حقوقی حاکم بر ایران و قانونی شناخته شده در جهان است. برخی در همین اشتباه استوارند که از کنار توهین رئیس دانشگاه کلمبیا به احمدی‌نژاد گذشتند وگاه از اهانت به احمدی‌نژاد دلشاد شدند، اما آنان که تاملی تالم برانگیز کردند، آن اظهارات را اهانت به رئیس‌جمهور دیدند و از احمدی‌نژاد هم انتقاد کردند که خود وی نباید اجازه چنین توهینی را می‌داد؛ چون وی از انبان شخصیت حقوقی‌اش خرج می‌کند و نه شخصیت حقیقی‌اش.دیگر اینکه در صف کاندیداهای ریاست‌جمهوری فرانسه، سارکوزی نامزد حزب راستگرای اوام‌پ از مواضع نسبتا معتدلا‌نه‌تری برخوردار بود و نشان می‌دهد که گفته‌های سارکوزی اگر نه قابلیت اجماع جمیع نظرات ملت که نشان‌دهنده نظری است که پیش‌تر نیمی از فرانسویان پذیرفته‌اند و حال همه آنها نظر دولت قانونی‌شان را به رسمیت شناخته‌اند. سارکوزیاز اینکه ایران بتواند از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز طبق معاهده ان‌پی‌تی و تحت نظارت شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی استفاده کند، مخالفت نکرده و آن را حق ایران دانسته و تنها خواستار نظارت شدید برای جلوگیری از انحراف برنامه‌های هسته‌ای ایران به سمت برنامه‌های نظامی است. خانم سگولن رویال نامزد سوسیالیست‌ها برخلا‌ف دیگر کاندیداها موضع بدیعی اتخاذ کرده و گفته بود با هرگونه برنامه هسته‌ای ایران مخالفت دارد و معتقد است که ایران حتی در زمینه صلح‌آمیز نباید فعالیت هسته‌ای داشته باشد. تنها ژان ماری لوپن نامزد راستگرایان افراطی بود که گفت: دست از سر ایران بردارید. بر اساس کدام اصول، ایران نباید از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای برخوردار باشد؟ و سرانجام اینکه اگر رئیس‌جمهور کشوری دیگر، چنین موضعی می‌گرفت و در کوران اختلا‌فات دیپلماتیک - مشابه آنچه بین تهران و پاریس در جریان است - اظهارات احمدی‌نژاد نظر مردم ایران دانسته نمی‌شد، از سوی دستگاه دیپلماتیک تهران چیزی جز دخالت در امور داخلی و تضعیف‌کننده حاکمیت ملی تلقی می‌شد؟

سرگه بارسقیان

منبع : روزنامه اعتماد ملی