جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

سید نورالله قاضی نورالله شوشتری


جنسیت: مرد
نام پدر: شریف‌الدین عبدالله بن نورالله بن محمد حسی
تخلص: نوری
تولد و وفات: (۹۵۶ -۱۰۱۹) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: عالم امامی ، فقیه اصولی ، محدث ، رجالی ، ادیب ، ریاضیدان ، متکلم و شاعر
موصوف به شهید ثالث. نسبت وی با بیست و یک واسطه به سید علی مرعشی و با بیست و شش واسطه به امام زین‌العابدین (ع) می‌رسد. پدر وی ، سید شریف‌الدین ، نیز از اهل فضل و علم بود. سید نورالله اهل شوشتر و از علماءِ دورۀ صفویه و معاصر با شیخ بهائی بود. تحصیلات خود را نزد ملا وحید شوشتری آغاز کرد. در ۹۷۹ ق به مشهد رفت و از محضر عبدالواحد شوشتری استفاده نمود. در ۹۹۲ ق در زمان اکبرشاه به هند رفت ، و اکبرشاه چون مراتب علم و فضل او را مشاهده کرد از وی خواست تا عهده‌دار منصب قاضی‌القضاتی لاهور شود ، و قاضی نورالله به‌شرط آنکه موافق با اجتهاد خود ، در چهار چوب فتاوای مذاهب چهارگانه اهل سنت ، قضاوت نماید قبول کرد. چون جهانگیرشاه به‌جای پدر نشست سعایت در حق قاضی نورالله شدت گرفت و سرانجام وی به بهانۀ تألیف کتاب "احقاق‌الحق و ازهاق‌الباطل" ، در ردّ کتاب "البطال‌الباطل" فضل‌الله بن روزبهان اصفهانی (که در ردّ کتاب "نهج‌الحق" علاّمه حلّی نوشته بود" توسط نواصب اهل سنت ، به جرم تشیع ، در اکبرآباد هند ، به شهادت رسید و در همان‌جا دفن شد. قبر وی در اکبرآباد مزاری معروف است. قاضی نورالله شهید صاحب نود و هفت کتاب و رساله می‌باشد. او قریحه شعری خوبی داشته و قصاید زیبائی می‌سروده و "دیوان" شعری هم دارد. از دیگر آثار وی: "مجالس‌المؤمنین" ، شرح حال رجال نامدار شیعه ، به فارسی؛ حاشیه بر "شرح مختصر عضدی"؛ حاشیه بر "تفسیر بیضاوی"؛ "الصوارم‌المهرقهٔ" ، در جواب "الصواعق‌المحرقهٔ" ابن حجر هیثمی؛ "مصائب‌النواصب" ، در ردّ "نواقص‌الروافض" میرزا مخدوم شریفی؛ "العشرهٔالکاملهٔ" ، در ده باب از مسائل مشکل؛ "رسالهٔ فی تحقیق آیهٔالغار"؛ "تذهیب‌الاکمام" ، در شرح "تهذیب‌الاحکام"؛ "الحسن و القبح"؛ "العقائدالامامیهٔ"؛ حاشیۀ "تهذیب‌الاصول" و "قواعد" و "مختلف" علامه؛ حاشیۀ "تهذیب‌المنطق" دوانی؛ شرح "تشریح‌الافلاک" بهائی ، در هئیت؛ مجموعه‌ای "کشکول" مانند.
منبع : مطالب ارسالی