تکامل انرژی: انرژی‌های تجدید‌پذیر در جزایر گالاپاگوس (اکوادور)

جزایر گالاپاگوس با الهام از نظریه تكامل بار دیگر ثابت كرد كه چگونه یك جزء می‌تواند تكامل پیدا كند. حالا این جزایر تنها به خاطر سهره‌ها یا لاك‌پشت‌های عظیم‌الجثه‌اش شناخته نمی‌شود بلكه مظهری از تكامل اندیشه انسانی است. این مجمع‌الجزایر در حال تجربه فرایند تبدیل تولید انرژی برق و گذار از وابستگی صددرصد به سوخت‌های فسیلی به استفاده از منابع تجدید‌پذیر انرژی و منابع كم‌آلاینده یا بدون آلایندگی است.جزایر گالاپاگوس از سال ۱۸۳۲ در قلمرو كشور اكوادور قرار گرفته‌اند. این جزایر در غرب اكوادور قرار داشته مجموع مساحت آن به ۶۰۰ مایل می‌رسد. آب و هوای این جزایر به گونه‌ای است كه محل زندگی نمونه‌های جانوری و گیاهی بسیاری است. «یونسكو» در سال ۱۹۷۷ این جزایر را به عنوان «میراث جهانی» به رسمیت شناخت زیرا یكی از مناطق طبیعی عمده دنیاست و بایستی آن را به عنوان بخش منحصر به فردی از میراث بشری حفظ كرد. تقریباً ۹۷ درصد مساحت جزیره نزدیك به ۰۰۰/۸۰۰ هكتار به عنوان پارك ملی شناخته می‌شود. هفت‌میلیون هكتار دیگر حاشیه‌ اقیانوس تحت حفاظت سازمان منابع دریایی گالاپاگوس است.موسسه خدمات پارك ملی گالاپاگوس مسئول اداره و حفاظت پارك است. پروژه‌های حفظ این مجموعه شامل حفظ جمعیت حیات جانوری به خطر افتاده و كنترل آنها و مدیریت گردشگری این جزایر است. با پروژه‌های حفاظتی و مدیریت مناسب، این جزایر از خطر زوال و انحطاط عمده زیست‌محیطی آسوده شده‌اند. به هر صورت در سال‌های اخیر افزایش جمعیت انسانی و فشارهای اقتصاد مدرن بر این جزایر اثر گذاشته كه بخش مهمی از آن به مصرف انرژی ربط پیدا می‌كند.
توزیع و مصرف انرژی
بیشتر برق تولیدی این جزایر از تاسیسات دیزلی تامین می شد. در سال ۲۰۰۲ شش میلیون گالن سوخت به گالاپاگوس حمل شد كه شیوه حمل آن سبب شده بود كه انرژی تحویلی به ساكنان جزیره گران باشد. شركت «پتروكومرشیال» تنها شركت عرضه‌كننده این سوخت در منطقه است و سه نوع سوخت – دیزلی، بنزین با اكتان بالا و گاز نفتی مایع شده – عرضه می‌كند. فروش سالانه سوخت دیزلی و بنزین در گالاپاگوس از ۱۹۹۷ به طور میانگین ۱۸ درصد در سال برای بنزین و ۲۰ درصد در سال برای دیزل افزایش یافته است. مهم‌تر از این نكته، حمل و نقل سوخت دیزلی برای منطقه آسیب‌پذیری مثل گالاپاگوس هزینه‌های زیست‌محیطی بالایی ایجاد كرد. در ژوئن ۱۹۸۸ شركت قایق موتوری «ایگوانا» به اصطلاح در جزیره سانتاكروز به گل نشست و سبب شد كه ۵۰ هزار گالن نفت دیزلی در خلیج آكادمی رها شود. در ژانویه ۲۰۰۱ موسسه حمل و نقل «جسیكا» ۷۵۰ هزار گالن سوخت نفت میانه و ۷۵ هزار گالن را در «پوئرتو باكریزو موره نو» «درسان كریستوبال» رها كرد. این نفت به محیط‌زیست این مجمع‌الجزایر لطمه زد و بر محیط‌زیست گونه‌های گیاهی و جانوری اثر گذاشت و در درازمدت باعث عدم تعادل در اكوسیستم دریایی و زمینی این مجمع‌الجزایر شد.
چرخش به سوی انرژی تجدیدپذیر
پس از حادثه «جسیكا» تلاش‌های عمده‌ای به عمل آمد تا تحقیقات مربوط به استفاده از منابع تا آلاینده‌ تجدید‌پذیر انرژی در جزایر گالاپاگوس با وسعت بیشتری دنبال شود. شهر كوچك «پوئرتو ولاسكو ایبه‌را» در جزیره «فلورینا» در حال حاضر در جریان تبدیل سیستم انرژی به خورشیدی است. این كار توسط سازمانی اسپانیایی به نام «تكنوآمبین‌تال» دنبال می‌شود. دو شهرك دیگر یعنی «پوئرتو باكه‌ریز و مونرو» در جزیره سانتاكروز و «پوئرتو دیلامیل» در جزیره «ایزابلا» در فرایند جستجوی تبدیل منبع انرژی به تجدید‌پذیر قرار دارند این حركت‌ها را سازمان‌های ملی و بین‌المللی بسیاری ترویج می‌دهند. از جمله صندوق جهانی حمایت حیات‌وحش WWF طرحی ده ساله را دنبال می‌كنند و گام‌هایی را برای پیاده‌سازی طرح‌های انرژی ۱۰۰ درصد تجدیدپذیر یا با آلایندگی كم برای جزایر گالاپاگوس برمی‌دارد.پارك ملی گالاپاگوس با قدرت از ابتكارهای تبدیل انرژی حمایت كرده و می‌كوشد رهبری این گذار را در دست گیرد. این موسسه نه تنها با مقامات رسمی ملی و بین‌المللی در زمینه طراحی و پیاده‌سازی طرح‌ها برای شهرك‌ها همكاری می‌كند. بلكه می‌كوشد این همیاری را پایدار سازد. موسسه پارك ملی گالاپاگوس همچنین هدایت آموزش زیست‌محیطی سكنه و گردشگران در جزایر گالاپاگوس را به عهده دارد.
پروژه گالاپاگه‌را
پارك ملی گالاپاگوس با همكاری «فونداسیون ناتورا» یك سازمان غیردولتی و غیر‌انتفاعی زیست‌محیطی اكوادور هدف‌های حفظ محیط‌ را دنبال كرده و می‌كوشند كارخانه‌ای فیزیكی با رفتار توسعه پایداری را ایجاد كنند و مباشرت طرح‌های حفظ گالاپاگوس را ادامه دهند. برای انجام این كار دو پانل خورشیدی در «گالاپاگه‌را» نصب و به سیستم شبكه در جزیره سانتاكروز و ایزابلا وصل شده است. طرح «گالاپاگه‌را» دو هدف را دنبال می‌كند: یكی به عنوان مركز جلب گردشگر كه آنان را قادر به دیدن لاك‌پشت‌های عظیم‌الجثه مشهور گالاپاگوس در محیط‌ طبیعی‌شان كنند و در ضمن آنها یك ایستگاه پژوهشی و باز تولید و حفظ این لاك‌پشت‌ها برپا ساخته‌اند.هر دو پروژه گالاپاگه‌را مركز اطلاعاتی/ تفسیری و آزمایشگاه دارند. این آزمایشگاهها و فرایند‌های آن میزان گرمایش زیادی برای پرورش تخم لاك‌پشت‌ها مصرف می‌كنند كه از طریق خشك‌كن‌های ۱۵۰۰ واتی تولید می‌شود. هدف پروژه گالاپاگه‌را تكمیل عرضه انرژی «گالاپاگه‌را» با پانل‌های خورشیدی متصل به شبكه برای تولید انرژی تجدید‌پذیر و همچنین بهره‌گیری به عنوان ابزار آموزشی است.
سیستم اندازه‌گیری
سیستم جزایر سانتاكروز و ایزابلا نمونه است. هر سیستم شامل پنج پانل ۲۴ ولت ۱۱۰ وات BP خورشیدی است كه به شكل سری به هم متصل شده‌اند. این پنج پانل به یك اینورتر ۱۱۰۰ SMA Sonny Boy متصل‌اند. یك دستگاه اندازه‌گیری استاندارد برای مقاصد آموزشی نصب شده و میزان كل انرژی تولیدی را نشان می‌دهد. دستگاههای واقعی اندازه‌گیری هر دو محل میزان مصرف گروه ساختمان‌های پارك ملی گالاپاگوس در پایگاه «گالاپاگه‌را» را نشان می‌دهد. دستگاههای واقعی اندازه‌گیری هر دو محل میزان مصرف گروه ساختمان‌های پارك ملی گالاپاگوس در پایگاه «گالاپاگوس» را نشان می‌دهد.هدف تولید چهاركیلووات انرژی در روز در فصل‌های آفتابی است.اگر چه شبكه‌های جزیره سانتاكروز و ایزابلا دارای نوسان ولتاژ و فركانس هستند اما مشخصات «اینورتر» سانی‌بوی به گونه‌ای تعدیل شده كه با این مساله سازگار باشد. این امر اطمینان خاطر ایجاد می‌كند كه اینورتر همواره به صورت وصل خط (online) می‌ماند و به تولید انرژی درزمان تابش آفتاب ادامه می‌دهد. اندازه e۱۱۰۰ سانی‌بوی سبب شده كه «اینورتر» در تمام زمان‌ها با بالاترین كارایی كار كرده امكان افزایش پانل‌های اضافی برای پارك را میسر می‌كند. اما مساله اندازه‌گیری خالص این سیستم‌ها به شكل رسمی انجام نشده زیرا دستگاه‌های اندازه‌گیری پایگا‌ه‌های «گالاپاگه‌را» به میزان مورد نیاز توسعه یافته نیست. كل مصرف پایگاه‌ها بیش از ۴ كیلووات در روز است. بنابراین مساله فروش انرژی به شبكه هنوز چنان كه باید مورد بررسی قرار نگرفته اما به هر حال موضوعی است كه نیاز دارد هنگام نصب سیستم‌های بزرگ‌تر حل شود.
امور آموزشی
بخش عمده‌ای از پروژه «گالاپاگه‌را» آموزشی است و به این دلیل سیستم‌ها در جاهایی نصب شده كه دید كافی داشته باشد. برآورد شده كه پایگاه سانتاكروز هر سال ۷۰ هزار بازدید‌كننده داشته باشد. نمایشگرهای آموزشی در كنار هر سیستم قرار دارد. دفتر‌چه‌ای كه مقوله انرژی و نصب پانل‌های خورشیدی و طرز كار آن راشرح می‌دهد و اصول و مبانی این انرژی را توصیف می‌كنند، در اختیار جامعه گالاپاگوس از جمله دانش‌آموزان مدارس متوسطه و راهنمایان گردشگران قرار می‌گیرد.
مسایل مالی
پروژه «گالاپاگه‌را» توسط «فونداسیون ناتورا» (FN) اكوادور هماهنگ می‌شود. FN نصاب‌های محلی را از «كیتو» (پایتخت اكوادور) به خدمت می‌گیرد تا خاطرجمع شود امر نگهداری سیستم از سوی سازمانی با ابعاد ملی و كشوری انجام می‌گیرد. FN به الكتریسین‌های پارك درباره اصول انرژی خورشیدی،‌نصب سیستم‌ها و مشاهده اتصال سیستم‌ها به شبكه آموزش‌های لازم را ارایه می‌دهد. FN مواد آموزشی را برای پروژه تولید می‌كند. ارزش كل پروژه به حدود ۴۰ میلیون دلار می‌رسد. تامین مالی این پروژه را «بی‌پی‌سولار لیمتید»، بنیاد انرگرین و اتحادیه عاملان بین‌المللی گردشگری گالاپاگوس برعهده دارند.
آینده انرژی‌های تجدید‌پذیر در گالاپاگوس
برای رسیدن به هدف پیاده‌سازی طرح ۱۰۰ درصدی انرژی‌ تجدیدپذیر و تولید انرژی‌های ناآلاینده یا با آلودگی اندك در جزایر گالاپاگوس كارهای زیادی مانده كه باید انجام شود. مساله انرژی به چار بخش عمده – یعنی برق، حمل و نقل، ماهیگیری و شیلات و گردشگری- تقسیم شده است. پروژه‌ها در این بخش‌ها شامل تدوین مقررات و دستورالعمل برای سیستم‌های انرژی‌، پاكسازی اولیه پایگاه‌ها، معرفی فناوری‌های جدید و ساختن زیربنا برای حفظ و پایداری دگرگونی‌های بخش انرژی است. اطلاعات بیشتر درباره این جزایر و طرح‌های انرژی آنان در این نشانی www.fnatura.org.ec قابل دریافت است.
ریفوكاس: سپتامبر – اكتبر ۲۰۰۴
منبع: بولتن بین الملل از انتشارات روابط عمومی و امور بین الملل سازمان توانیر

منبع : پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو