یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

کاربرد چای‌ در مجالس‌ خواستگاری‌


کاربرد چای‌ در مجالس‌ خواستگاری‌
در بیشتر نقاط‌ ایران‌ رسم‌ است‌ كه‌ عروس‌ در مجلس‌ خواستگاری‌ با چای‌ از میهمانان‌ پذیرایی‌ می‌كند تا خواستگاران‌ هنر او را در پذیرایی‌ ببینند. در پاره‌یی‌ روستاهای‌ گیلان‌ شرقی‌ اگر خانواده‌ دختر با خواستگار موافق‌ نباشند، برای‌ هر یك‌ از كسانی‌ كه‌ به‌ خواستگاری‌ آمده‌اند دو تا چای‌ یك‌ جا می‌گذارند، به‌ این‌ معنا كه‌ در فاصله‌ دو تا چای‌ كه‌ برای‌ پذیرایی‌ معمول‌ است‌ فرصتی‌ برای‌ گفت‌ وگو باقی‌ نماند.
پذیرایی‌ با چای‌ در مراحل‌ دیگر ازدواج‌ هم‌ در مواردی جایگاه‌ خاص‌ دارد. در برخی‌ از مناطق‌ رسم‌ براین‌ است‌ كه‌ صبح‌ روز سوم‌ عروسی‌، عروس‌ چای‌ درست‌ می‌كند و همه‌ به‌ دیدنش‌ می‌روند و هركدام‌ بعد از خوردن‌ چای‌ به‌ نسبت‌ رابطه‌یی‌ كه‌ با عروس‌ دارند، مبلغی‌ پول‌ به‌ عنوان‌ هدیه‌ برایش‌ می‌گذارند. عروس‌ هم‌ بعد از این‌ مجلس‌ برای‌ هركس‌ كه‌ به‌ دیدنش‌ آمده‌ هدیه‌یی‌ می‌فرستد.
در شهر و روستاهای‌ گیلان‌ شرقی‌ «بعد از مراسم‌ عقد» چای‌ پز (مسئول‌ چای‌ دهی‌ مجلس) برای‌ داماد چای‌ دورنگ‌ می‌آورد و داماد مبلغی‌ پول‌ در نعلبكی‌ می‌گذارد. در دیلمان‌، سلمانی‌ (آرایشگر) برای‌ عروس‌ و داماد چای‌ دو رنگ‌ می‌برد و از آنها هدیه‌ می‌گیرد.... در منطقه‌ لاهیجان‌ و دیلم‌ در دهه‌ اول‌ محرم‌، حاجتمندان‌ نذر می‌كنند و یك‌ استكان‌ از ظروف‌ چای‌ خوری‌ روضه‌سرا را پنهانی‌ بر می‌دارند و به‌ خانه‌ می‌آورند، اگر حاجتشان‌ برآورده‌ شد، سال‌ بعد یك‌ دست‌ استكان‌ می‌خرند و به‌ صاحب‌ مجلس‌ روضه‌ می‌دهند و اگر نه‌، همان‌ استكان‌ را به‌ روضه‌ سرا بر می‌گردانند. در این‌ مورد استكان‌ چای‌ به‌ جای‌ دستمال‌ و چیزهای‌ دیگر نشسته‌ است‌ كه‌ معمولاص از علم‌ یا امامزاده‌ و روضه‌سرا و غیره‌ به‌ گرو می‌گیرند تا حاجتشان‌ روا شود.
رسم‌ها و مراسم‌ و آیین‌ها ممكن‌ است‌ برپایه‌ یك‌ باور یا اعتقاد شكل‌ گرفته‌ باشند. در ایران‌ چای‌ از جهت‌ اعتقادی‌ جایگاهی‌ ندارد و محور و موضوع‌ اصلی‌ هیچ‌ رسم‌ و آیینی‌ نیست‌ اما به‌ شكل‌های‌ گوناگون‌ در رسم‌ها و مراسم‌ و آیین‌ها مورد استفاده‌ قرار می‌گیرد. چای‌، هم‌ در مراسم‌ سوگواری‌ و هم‌ در مراسم‌ جشن‌ و شادی‌ عام‌ترین‌ و رایج‌ترین‌ وسیله‌ پذیرایی‌ است‌.
● هدیه‌ غنچه‌ چای‌
در دیلمان‌ غنچه‌ سفید چای‌ را پیش‌ صاحب‌ مزرعه‌ و باغ‌ چای‌ می‌برند و از او هدیه‌ می‌گیرند در منطقه‌ كلاچای‌ و قاسم‌آباد برای‌ این‌ مفهوم‌ اصطلاح‌ نثار كردن‌ را به‌ كار می‌برند و گل‌ اول‌ چای‌ را نثار صاحب‌ باغ‌ می‌كنند.
● چای‌ مصلحت‌
در بعضی‌ از مناطق‌ روستایی‌، چند روز قبل‌ از عروسی‌، خانواده‌ داماد همه‌ مردان‌ خویشاوند و همسایه‌ عروس‌ و داماد را به‌ خانه‌ خود دعوت‌ می‌كند به‌ همین‌ ترتیب‌ خانواده‌ عروس‌ نیز همه‌ زنان‌ خویشاوند و همسایه‌ دو خانواده‌ را به‌ خانه‌شان‌ دعوت‌ می‌كنند. مجلسی‌ كه‌ به‌ این‌ ترتیب‌ در خانه‌ عروس‌ و خانه‌ داماد تشكیل‌ می‌شود مجلس‌ چای‌ مصلحت‌ نامیده‌ می‌شود. اگر كسی‌ این‌ دعوت‌ را قبول‌ نكند معلوم‌ می‌شود كه‌ در عروسی‌ شركت‌ نخواهد كرد. پس‌ از خوردن‌ چای‌ یك‌ نفر، صورت‌ اسامی‌ كسانی‌ را كه‌ در روز چای‌ مصلحت‌ حاضر شده‌اند، تهیه‌ می‌كند، تا از روی‌ آن‌ دعوت‌ عروسی‌ انجام‌ بگیرد.

مریم‌ صالح‌پور
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید