یکشنبه, ۲۲ مهر, ۱۴۰۳ / 13 October, 2024
مجله ویستا

سنتوری پس از گیشه‌ی دست فروشان


سنتوری پس از گیشه‌ی دست فروشان
بالاخره سنتوری هم روی گیشه‌ی دست فروشان انقلاب اکران شد تا به مرور نقدهای مثبت و منفی را یکی یکی برای خود جمع کند و نقل محفل سینما دوستان شود.
اگر فقط از نگاه فنی به فیلم پرداخته شود باید آن را با توجه به پخش پی در پی موسیقی یک فیلم موزیکال نامید که دارای موضوعات اجتماعی است. هم در مورد فیلم نامه و هم کارگردانی، داریوش مهرجویی به نقطه اوج فیلم رسیده است و تمام اعتقادات و باورهایی (چه غلط و چه درست) را که انتظار داشته به بیننده تزریق کرده است و بعید به نظر می رسد که بیننده نیز حداقل در نگاه اول همه‌ی آن را نپذیرد که البته از آقای مهرجویی جز این هم انتظار نمی رفت.
بهرام رادان (علی) واقعا فراتر از حد انتظار خود بازی کرده بود و بار اصلی فیلم به دوش او بود. ولی خانم فراهانی (هانیه) به نظر می‌رسید کمی دچار تکرار شده بود که شاید هم دلیل اصلی آن قرار گرفتن بازی او در کنار بازی بسیار فراتر از انتظار رادان باشد.
داستان به طور کلی درباره اعتیاد و مشکلات اجتماعی و باورهای غلط جامعه است. آنجایی که جوان با استعدادی مثل علی مجبور است یا با هنجارهای جامعه‌ی اطرافش همراه شود و یا با هنجار شکنی به یک جنگ نابرابر برود. در این مسیر علی راه دوم را انتخاب می کند، اما کاملا مشخص است که این انتخاب تاثیری در سیر اتفاقاتی که برای او می‌افتد ندارد.
انتخاب راه اول حرکت در مسیری که علی نه تنها هیچ علاقه‌ای به آن ندارد بلکه استعدادی هم در او مشاهده نمی‌شود و احتمالا اگر او مسیر اول را انتخاب کند باز هم در انتها با همان مشکلاتی که در صورت انتخاب راه دوم درگیر آن می‌شد مواجه می شود. چیزی شبیه افسوس استعداد از دست رفته، زیبایی‌های دنیای رنگارنگ هنر و نوعی سرخوردگی؛ که همه‌ی این‌ها باز هم مسیر حرکت او را به سوی اعتیاد هموار می‌کرد.
پس فیلم در کل علی را ناگزیر به معتاد شدن (نشان دادن اعتراض خود به هر صورتی که بتواند) نشان می‌دهد و دلیل اعتیاد را به طور کلی سه مشکل بدبینی علی به هانیه، اراده‌ی ضعیف علی و اجتماع بیماری که علی در آن زندگی می کند معرفی می کند که دو مشکل اول در واقع زیر مجموعه‌ی مشکل سوم هستند و و لایه‌های سطحی و بارز مشکلات علی را به بیننده معرفی می‌کنند.
در انتهای فیلم علی با اینکه آسیب بسیاری دیده است و در راهی که اتنخاب کرده خیلی چیزها را از دست داده است اما پیروز میدان می شود. علی سنتوری در این فیلم نماینده نسل سومی‌های امروز جامعه ماست. نسلی که در برزخ توهمات گیر کرده است. از حق خودش مطمئن است و خوب می‌داند که مثلا حق دارد نوازنده شود، ولی در عین حال در جامعه‌ای زندگی می کند که همه افراد آن با او موافق نیستند و چه بسا آنقدر بر این مخالفت‌های خود پافشاری می‌کنند که افرادی مثل علی به خودشان و عزیزترین کسشان مشکوک می‌شوند.
علی تنها با محیط اطرافش نمی جنگد، بلکه شاید جنگ اصلی او با خودش باشد و می‌توان گفت اگر این دوگانگی‌های فکری ( که حاصل هم زمان شدن جوانی این نسل با دوران گذار است ) در او وجود نداشت هرگز به مواد رو نمی آورد و از راه‌های معقول‌تری مشکلاتش را حل می کرد. فیلم علی سنتوری نمایشگر همین مشکلات است. نشان‌دهنده تفاوت نگاه‌ها و بسته بودن راه به‌روی فکر نویی که زاییده نسل نو است و شاید به مذاق نسل گذشته که فقط در ظاهر نو شده خوش نیاید.
تا این جا همه چیز خوب است و وقتی در انتهای فیلم می بینیم که پدری از همان نسل گذشته به کمک پسرش می شتابد بسیار زیباست، حتی اگر او را درک نکرده باشد و هنوز هم با او موافق نباشد اما دارد تمرین می‌کند که به عقاید او احترام بگذارد.
لحظه لحظه‌ی فیلم به نوعی بیانگر همین مشکلات اجتماعی است و تا جایی پیش می رود که شناخت هنجار از ناهنجار مشکل می شود. البته به نظر می رسد در بعضی از صحنه‌ها زیاده روی شده و در بعضی جاها کم گذاشته‌اند. مثلا جایی که هانیه جامعه را جامعه‌ای خشن قلمداد می‌کند که اجازه رشد و نمو را از هر کسی می‌گیرد به نظر می‌رسد این حرف کمی غیرمنصفانه باشد و نشود آنقدر راحت آن را به همه جامعه تعمیم داد.
در جایی علی (که دیگر حسابی درگیر اعتیاد شده) لیمویی را از سبد میوه فروشی بر می دارد و انگشت شست بی جانش در خرابی میوه فرو می رود، این در حالی است که رقم‌های درشت قیمت میوه در تصویر خود نمایی می کند. این صحنه واقعا حرف های زیادی برای گفتن داشت.
اما بهترین و تاثیر گذارترین سکانس فیلم جایی است که علی تازه کارتون خواب شده و دارد سوسیس‌هایی را که سرخ کرده بین بقیه‌ی بی خانمان ها تقسیم می کند و آن‌ها نیز لقمه‌ها را به هم دیگر تعارف می کنند. بسیار غم انگیز و تاثیر گذار. در هر حال علی برای رفتن راه مورد علاقه‌ی خودش هزینه‌های زیادی می پردازد، اما در انتها برنده می‌شود...
http://modir.wordpress.com
منبع : خبرگزاری ایسنا