سیمای تاریخی ـ فرهنگی شهر مشهد (پیشینه تاریخی, مراحل توسعه شهر, مقابر, زیارتگاهها, مدارس) ...

نویسنده : سیدی - مهدی
باهمکاری : میرکمالی - اشرف‌السادات
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۰۳/۱۳
رده دیویی : ۹۵۵.۸۲۲۲
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۲۸۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۲۱۲۱/ش۸۶س۹
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۳۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۹۳۴۵۹-۷-۳

این کتاب به منظور آشنایی زائران مشهد مقدس با پیشینه تاریخی, موقعیت جغرافیایی و آثار و بناها و اماکن دیدنی و زیارتی مشهد شش فصل تدوین شده است .فصل اول خلاصه‌ای است از تاریخچه شهر مشهد .در فصل دوم از شخصیت‌های تاثیرگذار بر عمران و توسعه شهر مشهد صحبت شده که از آن جمله‌اند :حضرت رضا (ع) ;دولتمردان سامانی و غزنوی و سلجوقی ;نقبای سادات موسوی ; شاهرخ تیموری و گوهرشاد ;امیرعلیشیر نوایی ;شاه تهماسب صفوی, شاه عباس صفوی ;دولتمردان گورکانی هند, واقفان بزرگ مشهد در دوره صفوی ;ملک محمد سیستانی, نادرشاه افشار ;علیشاه افشار ;دولتمردان قاجار .در فصل سوم زیارت‌گاه‌ها و مقابر شهر مشهد معرفی شده که عبارت‌اند از :خواجه ربیع ; بقعه‌ها رونی ;حرم امام رضا (ع) ;مقبره شیخ طبرسی ;گنبد سبز ;گنبد خشتی ; مقبره امیرشاه ملک ;مقبره ابوالقاسم بابر ;قبر شاه تهماسب صفوی ;پیر پالاندوز ; قبر سبز (مقبره سید فخرالدین) ;مقبره شیخ بهایی ;گنبد خاتم خانی ;گنبد الله‌وردی خان ;مقبره شیخ حر عاملی ;آرامگاه نادرشاه افشار ;آرامگاه علیشاه افشار ;مقبره عباس میرزا و دیگر دولتمردان قاجار, مقبره کلنل محمدتقی خان پسیان .فصل چهارم به معرفی بناهای تاریخی ـ فرهنگی داخل شهر مشهد به ویژه مدارس قدیمی, اختصاص دارد که عبارت‌اند از :مدرسه بالاسر (شاهرخی), مدرسه فاضل خان, مدرسه سمیعیه یا ملا محمدباقر, مدرسه سعدیه یا پایین پا, مدرسه بهزادیه یا حاج حسن, مدرسه ابدال خان, مدرسه سلیمان خان, مدرسه علی نقی میرزا و چند مدرسه کوچک دیگر .در فصل پنجم زیارت‌گاه‌ها و بناهای تاریخی ـ فرهنگی پیرامون شهر مشهد معرفی شده‌اند که عبارت‌اند از : خواجه اباصلت, خواجه مراد, رباط امیرعلیشیر نوایی ;مقبره ارسلان جاذب و میل ایازه میامی (مزار یحیی بن حسین بن زید), چهار تاقی چلاغی (چلاغو), چهار تاقی سنگور (سنگبر), مقبره سید عبدالله برزش آبادی, آرامگاه ابوعلی فارمدی, کلات نادری و بناهای تاریخی ـ فرهنگی آن, میل اختگان, شهر توس (تابران), آرامگاه فردوسی, هارونیه (خانقاه توس), مدفن و خانقاه امام محمد غزالی, مدفونان معاصر شعر و ادب خراسان در توس, مزار یا خانقاه ویرانی, مقبره حافظ عمر ابر دهی .فصل ششم شامل معرفی کوتاه بعضی از مشاهیر توس و مشهد است که در دیگر شهرها دفن شده‌اند .این اشخاص عبارت‌اند از :شیخ توسی (وفات 460ق/ مدفون در نجف), 2ـ اسدی توسی (فوت 465ق/ مدفون در تبریز), 3ـ خواجه نظام‌الملک توسی (مقتول به سال 485ق/ مدفون در اصفهان), 4ـ احمد غزالی (وفات 520ق/ مدفون در قزوین), 5ـ خواجه نصیر توسی (وفات 672ق/ مدفون در مشهد کاظمین بغداد) .کتاب با عکس‌های رنگی متعدد از بناها و آثار یاد شده همراه است و با فهرست منابع اعلام به پایان می‌رسد .