بولوورث - bulworth

سال تولید : ۱۹۹۸
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : وارن بیتی و پیتریان بروگه
کارگردان : بیتی
فیلمنامه‌نویس : جرمی پیکسر و بیتی، برمبنای داستانی نوشته بیتی
فیلمبردار : ویتوریو استورارو
آهنگساز(موسیقی متن) : انیو موریکونه
هنرپیشگان : بیتی، آلیور پلات، دان چیدل، پل سوروینو، هالی بری، جک آیزایا واشینگتن، کریسین بارانسکی و ریچارد سارافیان.
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۸ دقیقه.


̎سناتور جی بولوورث̎ (بیتی) که از همه چیز دل زده و مأیوس شده است، ازدواجش با ̎کنستانس̎ (بارانسکی) را هم عبث می‌یابد. او در اوج یک بحران روحی قرار گرفته و حتی ترتیب کشتن خود به دست یک آدم‌کش را می‌دهد. روزی برای سخن‌رانی در یک کلیسای آفریقائی ـ آمریکائی در لس‌آنجلس دعوت می‌شود، اما در آن‌جا، متن سخن‌رانی از پیش تعیین شده‌اش را دور می‌آندازد و به شکلی غیر منتظره، به حقیقت سخن می‌گوید. این بی‌پرده‌گوئی، همگان ـ و از جمله، مدیر برنامه‌هایش، ̎دنیس مورفی (پلات) ـ را متعجب می‌کند، اما بسیاری مورد توجه زنی جوان به‌نام ̎نینا̎ (بری) قرار می‌گیرد. ̎بولوورث̎ نیز از این کار خود به وجد می‌آید و بار دیگر با سخن‌رانی در بورلی هیلز جنجال به‌پا می‌کند. در ادامه مراوداتش با ̎نینا̎، شوق به زندگی را بار دیگر باز می‌یابد و تصمیم می‌̎یرد برنامه قتل خود را لغو کند. اما ظاهراً همه چیز طبق روال از پیش تعیین شده جلو می‌رود و آدم‌کش هم در راه است. ̎بولوورث̎ از دست او می‌گریزد و در خانه‌آی امن که ̎نینا̎ برایش مهیا کرده، مخفی می‌شود. در آن‌جا به مرحلهٔ نهائی دگرگونی شخصیتی خود می‌رسد و به شیوه‌ای ̎کندی‌وار̎ خاطرات دهه ۱۹۶۰ را زنده می‌کند. در آخرین اقدام، با لباس راحتی خانه، قدم به خیابان می‌̎ذارد و گوئی انگار دوباره متولد شده، به سمت یک ایستگاه تلویزیونی می‌رود تا باز هم به افشاگری بیشتری در مورد سیاست‌های پشت پرده آمریکا دست بزند...
● همه از مارکسیسم بیتی سخن گفتند و بازگشت او به مقام کارگردانی، پس از هفت سال را به فال نیک گرفتند. هم‌چنین اشاره شد که تنها، کسی با قدرت و نفوذ و نیز ثروت بیتی می‌تواند چنین طراحی را تحقق بخشد. ضمناً به یادآوردیم که بیتی همان کسی است که آن تصویر تأثیرگذار جناب چپ و روشن فکر آمریکائی در حول و حوش انقلاب اکتبر، سرخ‌ها (۱۹۸۱)، را ساخته است. بیتی بازیگر/کارگردان/تهیه‌کننده/فیلم‌نامه‌نویس، نمونه‌ نادری است: ستاره روشن فکر دو آتشه بولوورث هم سال، در کنار رنگ‌های اصلی (مایک نیکولز، ۱۹۹۷) و سگ را بجنبان (باری لوینسن، ۱۹۹۷) قرار می‌گیرد. اما به‌جای واقع‌بینی آن دو، به وضعیتی قصه پریانی متمایل است که در آن سناتور مأیوس و عنان‌گسیخته بی‌هیچ ملاحظه‌ای به افشای زد و بندهای بی‌انتهای دنیای سرمایه‌داری می‌پردازد و این کار را با ̎رپ̎ خواندن توأم می‌کند. شگفتی بزرگ، صراحت و بی‌پردگی اتهاماتی است که وارد می‌شود. صراحتی که شاید در سینمای متعارف آمریکا بی‌نظیر باشد. ̎بولورث̎ سیاست را به‌طور کلی تخطئه و آلت دست سرمایه‌داران معرفی می‌کند، نقش پشت پرده یهودیان را جار می‌زند و دوز و کلک رسانه‌آی را در برنامه زنده‌لو می‌دهد. اما بیتی نتوانسته راهی پیدا کند تا فیلمش اثر حراف و وظع گونه نشود: ابتکار استفاده از رپ آورده است که کارگردان/بازیگرها مستدش هستند: نقش‌های دیگر کمتر از حد انتظار پرورانده شده‌اند (سوروینو که اصلاً در حد شبحی نمادین باقی می‌ماند). این مشکلی است که در فیلمی زا وودی آلن بدان بر نمی‌خورید. شاید بهتر بود بیتی نقش ̎بولوورث̎ را به جان تراولتا بدهد (مرکزیتی که این بازیگر در رنگ‌های اصلی بدان احتیاج بیشتری داشت)، چرا که خودش به این نوع هجو ظرافتی نمی‌بخشد. بولوورث در سطح شارهای رگبارگونه باقی می‌ماند. فیلم‌نامه بیتی و پیکسر این شعارها را در اماتیزه نمی‌کند. تمهید خودکشی به کمک دیگری، که قبلاً از جمله در من یک قاتل حرفه‌ای استخدام کردم آکی کوریسماکی (۱۹۹۰) با موفقیت بیشتری به شوخی برگردانده شده بود، کفایت نمی‌کند و رابطه ̎بولوورث̎ با دختر سیاه‌پوست، کم جان و زیاده از حد فرانک کاپرائی است. در حال حاضر او بیشتر بهانه‌ای است برای هدف اصلی فیلم: نقبی به دنیای تنش‌ەای نپادی و ناسازگاری‌های حل نشده، جائی که کلی شعار دیگر در باب حق‌کشی و تبعیض، انتظار گوش تماشاگر را می‌کشد. ̎بولوورث̎ از رویای انقلابی‌اش بیدار می‌شود تا... فقط بمیرد. تأثیر نمایش جنجال‌برانگیز او چه بوده است؟ بیتی حق دارد که از پاسخ طفره برود. ̎بولوورث̎ او را نمی‌توان در مقام رئیس‌جمهور آمریکا تصور کرد و اگر قرا باشد حرف‌های او منشأ اثر شود، نباید سنگ‌روی سنگ نظا سیاسی و اجتماعی آمریکا بند شود. بیتی گمان برده که حرف آخر را دربارهٔ نیرنگ و ریای آمریکائی زده است و مثل تمام کسانی که اصرار دارند حرف آخر را بزنند، در دام دانای کل مآبی فرو علتیده است. گیرم که با حرکات و سکناتی بهلول وار.