پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
مجله ویستا
رنج و ایستادگی زن پاکدامن پاکستانی
چرا دولت پاكستان از سفر مختار می ترسد؟پرویز مشرف را كه یك «ژنرال مدرن» معرفی میكنند و برای اینكه حكومت نظامی او را توجیه كنند میگویند در جامعه عقب افتادهیی كه برای دموكراسی آماده نیست، او نقش یك «حاكم صالح» و «آتاتورك پاكستان» را بازی میكند و میخواهد «با قدرت» دولت و جامعه را مدرن كند. در همین هفته اخیر بود كه امریكا برای رونق تجارت پاكستان ۱۰ میلیون دلار به دولت او كمك كرد، و ۲۹ ماه مه بانك جهانی با تصویب ۱۰۰ میلیون دلار اعتبار برای كمك به آموزش در ایالت پنجاب همان ایالتی كه سرگذشت مختاران را آفریده موافقت كرد.پس ژنرال مدرن از افشای جنایات هولناكی كه فئودالهای قرون وسطایی پاكستان و سیستم قبیلهیی شان بر زنان روا میدارند، برخود بلرزد؟ مگر نه اینكه این فئودالها در «پنچایات»ها یا جرگهها روستاهایشان بارها قوانین رسمی پاكستان را ملغی اعلام كرده و احكام خود را به اجرا در آوردهاند? مگر بدون مبارزه با این فئودالها و سیستم كاستی آنها و پنچایاتهای آنها میتوان جامعه مدنی را سازمان داد ؟بر مبنای گزارش پلیس تنها در ۶ ماهه اول سال ۲۰۰۴ و تنها در پنجاب جنوبی به ۵۸۰ زن تجاوز كرده اند. ۲۴ زن را با اسید پاشیدن مصدوم كرده اند، ۶۳۴ زن را ربوده و به آنها تجاوز كردهاند، و ۱۱۵ زن را بعد یا در حین تجاوز و مقاومت قربانی كشتهاند. بنا بر گزارشات رسانههای مستقل همین پنج ماه پیش بود كه در ده وهاری در جنوب پنجاب ۱۳ مرد تحت عنوان «اعاده حیثیت» به دختری در مقابل چشم مردم تجاوز كردند. تازه همه میدانیم اینها موارد گزارش شده است و شمار موارد گزارش نشده، همیشه بسیار بیشتر از موارد گزارش شده است. بویژه در این منطقه كه به علت وجود سیستم كاستی و این كه اكثریت جنایات علیه «كاستها» بیشتر هندوها صورت میگیرد، قربانیان و خانوادههای آنها جرات شكایت و حتی گلهگذاری ندارند. مختار میخواست به امریكا برود تا درباره این سیستم، درباره قربانیان آن، درباره جنایتی كه بر خودش رفته و اقداماتی كه تاكنون به عمل آورده است، صحبت كند. ژنرال به اصطلاح مدرن لابد باید بخاطر این كار از مختار سپاسگزار باشد كه تلاش می كند شر این سیستم قرون وسطایی را از خاك پاكستان بكند، پس چرا جلوی مسافرت او را میگیرد؟قضیه مختار اكنون حقیقتی وحشتناكتر از بقای یك سنت نحس واپسگرا در دهات دور افتاده در كشوری عقب مانده را رسوا میكند، حقیقتی كه به همه ما از نزدیك مربوط است و نشان میدهد چرا زن ستیزی این همه سخت جان است و هر روز در گوشهیی از جهان به شكلی خود را به نمایش می گذارد، در یك جا به صورت بقای عقب ماندهترین سنت های فرهنگی و در كشورهای پیشرفتهتر به صورت «جنبش نجابت» و مخالفت با حق سقط جنین و مزد و حقوق نابرابر. داستان مختار را اكنون بسیاری ازفعالین حقوق زنان شنیدهاند و پیگیری میكنند. در ژوئن ۲۰۰۲ بود كه ۱۴ مرد داوطلب میشوند حكم روسای قبیله متنفذ ماستویی را به اجرا در آورند و به مختار در مقابل چشم مردم روستا تجاوز كنند. گناه مختار این بود كه برادرش عبدالشكور با دختری از قبیله ماستویی طرح دوستی ریخته بود و چون مختار از قبیله «پست» محسوب میشود و ماستوییها قبیله ممتازند، به «ناموس» قبیله اخیر تجاوز شده بود. پیشكسوتان ده میروالا در پنجاب جنوبی در جرگه خود حكم جنایتكارانه تجاوز گروهی به مختار را صادر میكنند. آنها پدر مختار را فرا میخوانند كه دختر۳۰ ساله اش را به جرگه بیاورد تا بخاطر عمل برادرش از قبیله «پوزش خواهی» كند. مختار در خانه مشغول كار بود كه پدر دست او را میگیرد و به پانچایت می برد، افراد مسن ده به داوطلبین دستور میدهند برای اعاده حیثیت قبیله متنفذ با روسای ثروتمند، در مقابل عموم به او تجاوز كنند. با اینكه مختار از اقدام برادرش پوزش خواهی كرده و التماس میكرد او را رها كنند. اما بنا بر گزارشات چهار مرد ساعتها به زن تجاوز میكنند. صدها نفر به صحنه جنایت نگاه میكردند. مختار را قبلا لخت كرده بودند و او پس از تجاوز از
مقابل صف تماشاچیان گذشت. پدرش پتویی روی پیكر عریان او انداخت و او را به خانه برد. پس از آن شایعه خودكشی مختار پیچید. اقدامی كه بعد از تجاوز در میان دختران و زنان پاكستان معمول است و همه انتظار آن را دارند، زیرا تنها راه نجات از سرنوشتی شوم كه محتوم به نظر میرسد همین است. اما مختار نشان داد این سرنوشتی محتوم نیست و او در برابر دستگاه ظلم ایستاد و از كسانی كه مرتكب این جنایت فجیع شده بودند به دادگاه شكایت كرد. شكایت مختار از مرتكبین این جنایت مثل صاعقه بر سر بزرگان قوم فرود آمد و دولت ژنرال مشرف را دچار زحمت كرد. باید دانست در پاكستان این كار به شجاعت زیادی نیاز دارد. كافی است به یاد بیاوریم همین چند ماه پیش بود كه رسانههای بزرگ انحصاری خبری را هر چه كوچك تر و نادیدنی تر در لابلای مطالب جنجالی خود منتشر كردند.یك افسر به پزشك زنی كه برای شركت گاز دولتی پاكستان كار میكرد، در شهر سویی بلوچستان پاكستان، جایی كه تاسیسات شركت قرار دارد، تجاوز میكند. افسر مظنون نه دستگیر میشود و نه احتمال دارد دستگیر شود. زیرا او كاپیتان حماد، افسر ستاد و عضو گارد قدیمی نظامیان بسیار قدرتمندی است كه ستاد ژنرال در «جنگ با ترور» را كه اتفاقا در بلوچستان پاكستان گیرها ی زیادی پیدا كرده اداره میكنند. در عوض دكتر شایزه خالد، پزشك مزبور میگوید جان او و شوهرش در خطر است، زیرا خانواده خود او ممكن است برای پاك كردن «لكهیی كه بر حیثیت» آنها نشسته است او را بكشند. در بعضی گزارشات هم نوشتهاند جرگه قبیلهیی كه دكتر از آن برخاسته است حكم مرگ او را برای پاك كردن لكه ننگ صادر كرده است.ظاهرا ژنرال مدرن راه حل خوبی پیدا می كند، به پزشك مزبور میگوید همراه شوهرش بی سر و صدا از پاكستان بروند. ضمنا به دكتر میگوید كلنل حماد گناهكار نیست، دلیل؟ «چون یك افسر نجیب پاكستانی نمیتواند چنین كارهای زشتی انجام دهد».! البته چشمان شایزه را هنگام تجاوز بسته بودند و او نمی توانست متجاوز را تشخیا دهد. هرچه باشد در مقابل راه حل ژنرال، راه حل قبیله بلوچ كه این تجاوز در منطقه حكومت خود را توهین به ناموس خود تلقی كرده و دست به شورش زده بود مدرن تر است. رییس قبیله مزبور نبوی بوگتی گفته است كه حماد برای اثبات بیگناهی خود باید از آتش عبور كند! برای سازش با این رییس قبیله كه با كنترل نظامی بر استان او به بهانه تاسیسات گاز ناراضی است، ژنرال باید یك راه دیگری پیدا كند.اما از مختاران كه یك زن روستایی فاقد تحصیلات و بیسواد بود، نمیشد درخواست كرد مثل دكتر خالد بیسروصدا پاكستان را ترك كند. مختاران ایستاد و متجاوزین را به چالش كشید. مبارزه گروههای مترقی در داخل خود پاكستان و بعد انتشار خبر مقاومت او در رسانه های خارجی باعث شد پرونده در دادگاه مورد بررسی قرار گیرد. نخست به نظر می آمد كار دادگاه در مسیر اعاده حق پیش میرود. دادگاه برای ۲ متهم در احكام اولیه حكم اعدام صادر كرد. مختاران با وجوه نقدی كه بابت خسارت به او پرداخته شده بود و نیز كمك هایی كه از سوی گروه های حقوق بشر برای او ارسال می شد، دو مدرسه و یك خانه امن بازكرد. او همچنین یك وانت بار خرید كه اكنون به عنوان آمبولانس مورد استفاده قرار می گیرد.
اما سیستم ظالمانه حامیان نیرومندی دارد. در سوم ماه مارس امسال دادگاه عالی لاهور زنان مترقی پاكستان و مدافعان حقوق بشر را با حكم خود شوكه كرد. دادگاه ضد ترور لگمكئ للغگكگگظخ غلقؤ شش متهم را آزاد كرد و حكم داد كه نمیتوان ؤابت كرد این دسته واقعا عمل تجاوز را انجام داده اند. این در حالی است كه حداقل ۱۵۰ نفر شاهد جنایت بودند. دادگاه همچنین حكم داد جرگه شیوخ «پانچویات» حتی بطور غیرمستقیم و از راه دور هم در این ماجرا مسوولیتی ندارد و این درحالی است كه حكم تجاوز به مختار توسط مجمع این شیوخ صادر شده بود. متهمین در عمل تنها به پرداخت خسارت محكوم و تا برگزاری دادگاه تجدید نظر آزاد شدند. در عوض مختار را عملا در بازداشت نگاه داشته و مانع سفر او به امریكا شده اند. از مختار دعوت كرده بودند تا در مورد فعالیتهایش در ده صحبت كند. اما ژنرال مشرف نمی خواهد از ظلمی كه برزن در كشور او می رود در رسانه های جهان سخن برود. به نوشته ایندیپندنت او بشدت خشمگین است و به جای اینكه به فكر اجرای عدالت باشد همراه بعضی از سردبیران رسانههای پاكستان سعی میكند مانع پخش این خبر شود. فعالین حقوق بشر میگویند مختار وقتی به كنفرانس مطبوعاتی تن در داد كه به او پیغام دادند رییس جمهور شخصا از اقدام او «بشدت خشمناك» شده است. پرزیدنت حتی تهدید كرد كه «توی گوش خبرنگاری میزند» كه جزییات این ماجرا را برای رسانه های بین المللی گزارش كند. به نوشته ایندیپندنت این خبرنگار كسی نیست جز فعال برجسته حقوق بشر پاكستان خانم جهانگیر كه گزارشگر ویژه سازمان ملل هم هست. اما ژنرال با این كار بیش از پیش نظام حاكم بر پاكستان را رسوا كرد و حتی تلاشهای بعدی دولت او مبنی بر لغو ممنوعیت رسمی سفر مختار و تحت نظر گرفتن او به بهانه حفاظت از جانش بر دامنه رسوایی افزود و حقایقی را برملا كرد كه امروز هم ژنرالهای پاكستان و هم متحدان مدرن جهانی اش تلاش میكنند آنها را پشت پرده نگه دارند. ژنرالها از همان آغاز استقلال پاكستان بر این كشور حكومت كردهاند. استوار بر مشت نظامیان در پشت یا پیش صحنه، در پاكستان شبكه نظامیان و فئودالها سیاست و اقتصاد را در انحصار خود دارند. نظامیان حاكم و فئودالهای پاكستانی، دارایی و تجارت كشور را در بنگاه های عظیمی كه مرز خصوصی و عمومی در آنها در هم فرورفته است، به اسارت گرفته اند و تمام اعتبارات و كمك هایی هم كه از خارج به این كشور می رسد از طریق این بنگاه ها به جریان میافتد. اعتباراتی كه در چارچوب كمك به مجاهدین افغان برای مبارزه با اشغال شوروی در اختیار این كشور قرار گرفت بر رونق كار آنها افزود و حالا برای جنگ با ترور هم به كمك رسیده است. محصول این نوع اقتصاد فقر گسترده، رواج قاچاق و خرید و فروش مواد مخدر، بیكاری و البته انبوه جوانان بی آینده یی است كه برخی از آنها برای تجاوز به مختاران داوطلب شدند و بقیه هم به تماشای صحنه جنایت نشستند. از الزامات سیاسی این سیستم راضی نگاه داشتن روسای قبیله یی است كه با رسوم و قوانین قرون وسطایی دهات و شهرهای كوچك پاكستان را اداره می كنند. حالا راضی نگه داشتن آنها اهمیت استراتژیك پیدا كرده است. اگر عصبانی شوند از جبهه «جنگ با ترور» به جبهه «مبارزه طالبانی با امپریالیسم» میپرند. آیا دفاع از حقوق زنان پا برهنه دهات پاكستان ارزش به خطر انداختن لشكركشی مدرن دولت بوش با تروریسم را دارد؟ مختار بی بی با مبارزه ساده خود زنجیرهای یك سیستم جهانی را پاره می كند كه قدرتهای حاكم بر آن، چه وقتی با هم ائتلاف می كنند، چه وقتی با هم می جنگند، هرجا كه لازم باشد از نظام ستم بر زن نهایت بهره برداری را می كنند. و جز مختاربی بی و امثال او چه كسی می تواند این كار را بكند؟ مشرف؟ بوش؟ روزنامه نگارانی كه یا از آن یا از این حقوق می گیرند؟ همه آنها «ملاحظاتی» دارند، همه آنها چیزهایی دارند كه البته نمیتوانند بخاطر زن دهاتی پاكستانی آن را از دست بدهند؟ اما مختاران چه داشت كه از دست بدهد؟ به جز یك چیز: حس حق دفاع از زندگی اش و ایستادگی در برابر كسانی كه این زندگی را ویران كرده اند. اگر خودكشی می كرد همین دارایی را هم از دست می داد. مختاربی بی نمی خواست با عمله اجرای حكم جنایتكارانه، با آنها كه به روی زنان اسید می پاشند، با آنها كه احكام تجاوز میدهند، بجنگد. او حتی از فرزندان كسانی كه به او تجاوز كرده بودند در دو مدرسه خود ؤبت نام كرد تا نشان دهد انگیزه او انتقام نیست. او با مبارزه طبیعی و ساده اما عمیق و صمیمانه خود تمام نظام ستمگری بر زن را به چالش می كشد. همان نظامی كه ژنرال با اتكا بر آن و ائتلاف با پاسداران آن قدرت خود را سازمان میدهد. برملا شدن این راز رسواییآور است. همین است كه ژنرال و مردان دولت او را از سفر مختار ترسانده است.مقامات حزب حاكم پاكستان میگویند اقدامات مختار و حامیان او ضد میهن پرستانه است و وجهه پاكستان را در جهان خدشه دار می كند. وزیر كشور شهنواز واسیم می گوید: «بعضی از ان جی اوها برای اینكه بتوانند با جانی واكر شام بخورند حاضرند هر چیزی بگویند و مردم بیگناه را مثل بوقلمون صرف كنند.» ایندیپندنت نوشته است وقتی مجله تایم مختار را به عنوان یكی از قهرمانان آسیا برگزید در توضیح نوشت مختار هم رنج و هم ایستادگی زن پاكستانی را نمایندگی میكند. رنج زن پاكستانی، البته راهی برای دریافت اعتبار ۱۰۰ میلیون دلاری است، اما ایستادگیاش؟ به نوشته نویسنده مقاله ایندیپندنت این یكی برای صادرات مناسب نیست!
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست