تاریخچه اعتلای شرکت نوکیا

این شركت بیش از ۱۰۰ سال كاغذ و چكمه های پلاستیكی تولید میكرده است و تنها از حدود ۱۰سال قبل به سوی فن و تكنیك تلفن سوق داده شده است. حدود یك دهه پیش این احتمال می رفت كه نوكیا از راس تجارت جهانی كنار برود این مطلب در تجارت تلفن مساله جدیدی بود و اریكسون (Ericsson) قصد تصاحب آنرا داشت اما نوكیا كنار نرفت و هم اكنون موقعیت آن حتی از اریكسون هم بهتر می باشد .
كاغذ به عنوان یك شروع
نوكیا در سال ۱۸۶۴ در فنلاند در حوالی رودخانه نوكیا بنا شد جنگلها ، رودخانه ها و دریاچه های فراوانی وجود داشت ، این مساله افتخار ملی فنلاند محسوب می شود . بنا براین تحت چنین شرایطی صنعت كاغذ روی كار آمد . فردریك آدستوم(Fredrik Idestam) مهندس فنلاندی یكی از تاجران این صنعت شد . متاسفانه او تجربه كافی در این زمینه تجاری را نداشت . بنابراین این تكنولوژی را از آلمانی ها فرا گرفت . او از یك كارخانه تولید كاغذ در آلمان دیدن كرد . مالك ان كارخانه این صنعت را برای مدت چند سالی توسعه و آنرا به عنوان یك راز بزرگ پنهان كرده بود . اما آدستوم كارگران را متقاعد به نشان دادن كارخانه كرد . آنها یك نمایشگاه واقعی را به مهندس فنلاندی ارائه كردند . زمانی كه صاحب كارخانه این مساله را مشاهده كرد عاجز شد و مهمانش را بیرون كرد اما این مساله اهمیت نداشت زیرا آدستوم آنچه را كه می خواست دیده بود . زمانیكه آدستوم به فنلاند برگشت كارخانه تولید كاغذ خودش را بنا كرد . بعد از گذشت چند سال در سال ۱۸۶۷ او اختراعش یعنی خمیر چوب را در نمایشگاه چوب پاریس عرضه كرد ویك مدال برنز جایزه گرفت . بعد از این مساله همه نوكیا را می شناختند . بنابراین آدستوم به تمامی محصولات برچسب نوكیا زد . وزمانی كه بعد از چند سال این شركت شروع به ارائه محصولات جدیدی كرد آدستوم هنوز همین برچسب را روی همه محصولات می زد . بازاریان امروزی این ابتكار آدستوم را نیز به نظامنامه افزودند .
اما تمام عملكردهای آدستوم خیلی هم ابتكاری نبودند . زمانی كه دامادش گستاف فوگلهوم (Gustaf Fogelholm) ( اودر سال ۱۸۹۵رئیس شركت نوكیا شد ) تصمیم به راه اندازی شركت تولید نیرو گرفت فردریك تنها مخالفش بود اما گستاف در برابر پدر زنش پیروز شد و اولین كارخانه تولید نیرو را در سال ۱۹۰۳ و دومین كارخانه اش را در سال ۱۹۱۳ بنا كرد .
كارخانه پلاستیك سازی :
تولیدات كارخانه پلاستیك سازی فنلاندی (FRW) سرآمد محصولات پلاستیكی فنلاند بودند روزی رییسان این كارخانه به خارج ازهلسینكی (Helsinki) رفتند . انها قصد داشتند كارخانه جدیدی در كنار همان رودخانه نوكیا نزدیك كارخانه نوكیا بسازاند.
در اغاز قرن ۲۰ نوكیا به دنبال سهام دارانی میگشت . همسایه نوكیا ، FRW بزرگترین سهام دار آن شد . در طی جنگ جهانی تجارت كاغذ نوكیا افت زیادی كرد اما صنعت لاستیك سازی FRW پیشرفت زیادی داشت . تعدادی كاتالوگ قدیمی در دست می باشد ، این شركت ۲۵۰ مدل چكمه های پلاستیكی را به بازار عرضه كرده بود . امروزه كارخانه های بزرگ قادر به ارائه چنین اقسام مختلفی از یك نوع محصول نمی باشند . بنابر این شریك نوكیا اقتدار بیشتری كسب نمود و سهام های آنرا بدست آورد . نوكیا تنها قسمتی از یك شركت بزرگ شد . در سال ۱۹۲۲ كارخانه كابل سازی فنلاندی به آنها ملحق شد . این مساله جالب است اما كاغذ و پلاستیك و كابل برق با همان برچسب نوكیا فروخته می شدند .
اما رئیسان هر سه شركت مخالف یكی شدن شركتها بودند . این پیوند فقط در سال ۱۹۶۷ ایجاد شد . یك پیمان ( گروه نوكیا ) در یك صنعت ، كاغذ پلاستیك و كابل . آخرین مورد و مهمترین بخش صنعت علم الكترونیك صنعتی بود .
جرقه های الكتریكی :
نوكیا با روسیه ارتباط كاملاٌ محسوسی داشت . بعد از جنگ جهانی دوم متحد آلمان یعنی فنلاند مجبور به پرداخت غرامت به اتحادیه جماهیر شوروی تا سال ۱۹۵۲ شد . این غرامتها شامل كابل های برقی بود كه به وسیله كارخانه كابل سازی فنلاندی تولید می شدند . این شركت مجبور بود دو برابر كابلی را كه قادر به تولیدش بود را فراهم كند . تنها دلیل انجام این كار حس وظیفه و وطن پرستی این شركت بود . بعداز پرداخت تمامی غرامتها، اتحادیه جماهیر شوروی اصلی ترین شریك گروه نوكیا شد . در میان دهه ۶۰ نوكیا حدود ۲۰% تولیداتش را به شوروی صادر می كرد . علی رغم نظرات مثبت در مورد شریك نوكیا جورن وسترلند ( Bjorn Westerland) رئیس جمهور تمام مدت حس بدی داشت او بیان می كرد : اگر روزی كرملین ( Kremlin) بگوید نه ما كل صنعتمان را از دست خواهیم داد . اما كسی مایل نبود این آینده نگری بدبینانه را بشنود .در سال ۱۹۷۷ كاری كایرامو (Kari Kairamo) رئیس شركت نوكیا شد . كایرامو در همكاریش با آمریكا تجربه زیادی كسب كرده بود و بر خلاف پیشینیانش به اتحادیه شوروی تكیه نكرد او كاملاً غربی بود . او مایل بود مسائل را در طی جلسات غیر رسمی به صورت كاملاً اتفاقی اداره كند و ارتباطات شخصی برایش بسیار حائز اهمیت بودند . اودر مقایسه با پیشینیانش در میان جمع مهربانتر بود .در طی دوره او بر روی تولید نیرو والكترونیك تاكید بیشتری می شد .
الكترونیك مصرفی اصلی ترین حرفه شركت نوكیا در سال ۱۹۸۷ بود كایرامو تلاش زیادی برای بین المللی كردن شركت نمود و توجه اش به سمت اروپا متمركز شد . نوكیا در دوره ریاست كایرامو چند محصول بزرگ ( تلویزیون و كامپیوتر ) تولید كرد كه به هر حال در زمان تولید احتمال خطر كردن هم وجود داشت .
در سال ۱۹۸۶ كایرامو با ارائه دفترچه های جدید راهنمای داخلی كه خودش مسئول آن بود در سرپرستی این صنف تغییری ایجاد كرد . او مدیری دلسوز و خوش برخورد بود كه به ارتباط برقرار كردن با دیگران علاقه داشت . به هر حال از اقتدار زیاد او در سال ۱۹۸۸ یعنی زمانیكه نوكیا به علت عدم تولید و موارد كاری مختلف به سمت ركود مالی می رفت كاسته شد .
مدیر كنونی نوكیا :
در سال ۱۹۸۶ كایرامو جورما اولیلا (Jorma Ollila) را به عنوان مدیر اجرایی جدید نوكیا منصوب نمود . اولیلا در سالهای ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۹ سمت معاونت رئیس را به عهده داشت . بعد از این دوره او به عنوان مدیر بخش گوشی همراه مشغول به كار شد . او در سال ۱۹۹۲ مدیر اجرایی نوكیا شد .
در سال ۱۹۸۱ نوكیا با مدیریت كایرامو استاندارد NMT گوشی همراه را ارائه كرد كه در روسیه و اروپای شمالی بسیار مورد توجه واقع شد . در سال ۱۹۸۷ نوكیا تولید اولین گوشی NMT (Mobira City man) را آغاز نمود . گام بعدی راه اندازی شبكه GSM بود . در سال ۱۹۸۹ نوكیا اولین شبكه GSM را به شركت فنلاندی رادیو لینجا (Radio Linja) فرستاد . رئیس جمهور فنلاند در سال ۱۹۹۱ اولین تماس GSM را برقرار كرد . نوكیا در سال ۱۹۹۲نسلهای قبل تمامی گوشیهای GSM جدید خودش را چنین معرفی نمود : نوكیا ۱۰۱۱ بنابراین تجارت اصلی نوكیا تولید گوشیهای همراه شد و همانطور كه قبلاً ذكر نمودیم جرما اولیلا به عنوان مدیر اجرایی آن منصوب شد . نیازی به توضیح زیادی در مورد گوشیهای نوكیا نمی باشد این گوشیها محبوب ترین گوشیها در تمام دنیا می باشند . نوكیا تنها در ایالت متحده بعد از موتورولا (Motorola) دومین جایگاه را به خود اختصاص داد . اما این مساله اهمیت چندانی ندارد زیرا نوكیا امروزه ۳۸% از بازار جهانی گوشی تلفن همراه را در اختیار دارد . تولیدات نوكیا تنها به گوشیهای همراه ختم نمی شوند : اكثر محصولاتش به همراه یكسری وسایل اضافی می با شند . نوكیا اولین شركتی بود كه چنین قطعات طراحی شده را به عنوان قابهای قابل تعویض ارائه می كرد تولید كنندگان دیگر بعد از نوكیا اقدام به این كار كردند . همچنین این شركت دارای نوع آوری ها ی دیگری نیز می باشد برای مثال آخرین نوع آوری آن ۵۱۴۰ اولین گوشی GSM با قابلیت صحبت كردن تنها با یك حركت است .
بنابراین حقیقتاً نوكیا در راس ارتباطات تلفنی قرار داشت و حضور آن در بازار همچنان پررنگتر می شد . نمیتوان چنین پیشن بینی كرد كه این موقعیت در آینده ثابت بماند اما هم اكنون چنین به نظر می رسد كه نوكیا توانایی جذب درصد بیشتری از بازار را دارد . اما متاسفانه هیچكس نمی داند كه چنین خواهد شد یا نه ؟

سجاد ولدی

منبع : خبرگزاری موج