عمارت عالی‌قاپو ، اصفهان

این قصر كه در عهد صفویه «دولتخانه مباركه نقش جهان» و «قصر دولتخانه» نام داشت، نمونه منحصربه‌فردی از معماری كاخ‌های عهد صفوی است كه در اوایل قرن یازدهم هجری، به امر شاه‌عباس اول، ساخته شده است. شاه‌ صفوی، سفیران و شخصیت‌های عالیقدر را در این كاخ به حضور می‌پذیرفت. بعد از او هم، جانشینان وی در همین كاخ و در ملحقات آن، مانند عمارت حوضخانه و تالار مروارید، مهمانان خود را به حضور می‌پذیرفتند.
عالی‌قاپو دارای پنج طبقه ساختمان است كه هر طبقه آن تزئینات ویژه‌ای دارد. با آن كه بعد از دوره صفویه به تزئینات بناها خرابی‌ها و لطمات جبران‌ناپذیری وارد آمده است، ولی هنوز شاهكارهایی از گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های عهد صفویه را در بر دارد و تماشاكنندگان را به تحسین و تمجید وا می‌دارد.
مینیاتورهای هنرمندانه رضا عباسی، نقاش معروف عهد شاه‌عباس (كه آسیب فراوان دیده‌‌اند)، نقاشی‌های گل و بوته، شاخ و برگ، اشكال وحوش و طیور و گچ‌بری‌های زیبای آن كه به شكل انواع جام و صراحی در تاق‌ها و دیوارها تعبیه شده است، از قسمت‌های جالب‌توجه این بنای تاریخی است. گچ‌بری‌های این قسمت از ساختمان كه به «اتاق صوت» مشهور است،‌ نقش آكوستیك دارند و گفته می‌شود مكانی برای اجرای موسیقی بوده است تا نغمه‌ها و صداها به طور طبیعی و بدون انعكاس به گوش برسند. از فراز آخرین طبقه عالی قاپو بهترین منظره شهر تاریخی اصفهان و تغییر و تحولات هزار ساله آن را می‌توان مشاهده نمود.
در دوره جانشینان شاه‌عباس هم اقداماتی به منظور تزئین كامل این عمارت به عمل آمده است. از آن جمله، تالار باشكوه آن در سال 1054 هجری و در زمان سلطنت‌ شاه‌عباس دوم به بنای اصلی افزوده شده است و شاه ‌صفوی و مهمانان او، از تالار همین عمارت،‌ مناظر بازی چوگان، چراغانی، آتش‌بازی‌ها و نمایش‌های میدانی را تماشا می‌كرده‌اند.