افسردگی و نقش ورزش در درمان آن

"افسردگی و ورزش " مقاله‌ای است به قلم دکتر "علیرضا غفاری نژاد" که در سایت خبری سازمان تربیت بدنی ارائه شده است.
دکتر غفاری نژاد دراین مقاله ضمن تعریف بیماری "افسردگی" و علائم آن به تاثیر ورزش در درمان این بیماری پرداخته است.
وی تاکید کرد که ورزش به تنهایی نمی‌تواند عامل اصلی درمان این بیماری باشد ، اما می‌تواند به عنوان یک کمک رسان واقعی عمل نماید.
او دراین مقاله از دو رشته "شنا" و "یوگا" به عنوان رشته‌هایی که نقش بسیار مفیدی را در نشاط بیماران مبتلا به افسردگی ایفا می‌کند، نام برده است.
دکتر غفاری نژاد در مقاله‌اش نوشته است:
صحبت درباره افسردگی همیشه مفید است.
بسیاری از ما افسردگی را معادل غمگینی می‌دانیم. هرانسانی در سازمان روانی خود "خلق" دارد و از آن دریچه به دنیا می‌نگرد. اگر سرحال باشیم ، در روابط خود سخت نمی‌گیریم واگر بد حال باشیم، پرخاشگر، غمگین و عصبانی هستیم. پس انسان از دریچه احساس دنیا را مشاهده می‌کند نه از دریچه منطق.
این خلق نوساناتی دارد. بدهکاری ها، بحث‌ها، جدل‌ها، زخم زبان‌ها می‌توانند باعث غمگین شدن فرد شوند، ولی تا زمانی که این امر به صورت خلقی دائمی در نیامده است ، افسردگی محسوب نمی‌شود.
افسردگی یک بیماری است ، یعنی تلقینی نیست و اطرافیان در مراجعه به چنین افرادی گوشزد می‌کنند به خود تلقین نکن ، سفر برو ، نحوه زندگی خودت را تغییر بده و هزاران راه حل پیشنهادی را ارائه می‌دهند که نمی‌توان گفت بی‌تاثیر است ، اما عملا تاثیر زیادی ندارد و کمک چندانی به بیمار نمی‌کند.
افسردگی یک سندرم است ، یعنی مجموعه‌ای از علایم است که در یک محل مخصوص مشاهده نمی‌شود و یک علت خاص را نمی‌توان برای آن پیدا کرد.
افسردگی از قدیمی‌ترین بیماریها است. افسردگی اساسی در قیاس، با افسردگی ساده ضررهای جدی تری می‌زند، کارایی را مختل می‌کند و در کل این بیماری جهانی موجب ضرر و زیان به جامعه می‌شود.
شناخت زود هنگام بیماری در درمان آن کمک زیادی به پزشک می‌کند.
افسردگی اساسی در سنین بالای ‪ ۴۰‬سال بیشتر شیوع دارد و در زنان حدود دو برابر بیشتر از مردان شایع است .
● علایم افسردگی کدامند؟
▪ خلق فرد افسرده می‌شود، یعنی غمگینی طولانی مدت دارد.
▪ علاقه مندی وی نسبت به علایق گذشته‌اش از دست می‌رود و غالبا بی‌حوصله است.
▪ کم اشتهایی او را می‌آزارد و غذا نمی‌خورد ، البته در برخی انواع آن پرخوری شیوع دارد.
▪ خواب فرد مبتلا غالبا دچار مشکل می‌شود معمولا نیمه شب بیدار می‌شود و تا صبح نمی‌تواند بخوابد و کسل است و بالعکس در جوانان مبتلا، پر خوابی شیوع دارد.
▪ افسردگی معمولا با اضطراب همراه است .
▪ بی‌خوابی و بی‌قراری شیوع دارد .
در فرهنگ ما بیشتر افرادی که مراجعه می‌کند ، به جسم پردازی بیشتر توجه دارند و شکایات از دردهای جسمانی دارند ، اما در جوامع غربی اعلام می‌کنند دلتنگ و غمگین هستیم.
معمولا در جوامع شرقی فرد پس از ابتلا به افسردگی به دلیل عوارض جسمانی به پزشک یا متخصصین دیگر مراجعه کرده و پس از ناامیدی از پزشکان به متخصصین مغز و اعصاب مراجعه می‌نمایند .
دردهای افسردگی واقعی هستند، یعنی دردها بیشتر زودگذر و سوزش دار می‌باشند،از نشانه‌های دیگر دردهای عصبی این است که بیشتر در زمان استراحت به سراغ بیمار می‌روند تا در ضمن فعالیت و ورزش ، دردها عمدتا در مسیر اعصاب نیستند و حالت چرخشی دارند . گاهی این درد در سر و گاهی در قسمتهای دیگر بدن تظاهر می‌کند که بعضا قدیمی‌ها از آن به عنوان بیماری باد ‪WIND‬ ‪ SICK‬یاد می‌کردند.
افسردگی در بیماران بالای ‪ ۴۰‬سال شایع تر است ولی می‌تواند در یک پسر بچه ‪ ۹‬ساله هم دیده شود . در افراد بالای ‪ ۴۰‬سال چون سندرم آشیانه خالی را داریم، یعنی اینکه بچه‌ها و فرزندان به دنبال زندگی خود رفته‌اند و این افراد تحت فشار تنهایی و زحماتی که در طول زندگی خود برای فرزندان خود کشیده‌اند، دچار نشخوار فکری می‌شوند که این امر ، زمینه‌ای برای ابتلا به بیماریهای داخلی می‌شود.
این افراد به مرگ زیاد می‌اندیشند و به فکر خودکشی می‌افتند، اما از آنجا که دین اسلام با خودکشی منافات دارد ، کمتر آن را به مرحله اجرا می‌گذارند و فقط به صحبت در این مورد اکتفا می‌کنند.
افسردگی با حوادث زندگی بسیار مرتبط است. اختلالات خلق در بعضی خانواده ها زیادتر است و استرس‌ها نقش تسریع‌کننده ای را در روند افسردگی دارند.
هرکدام از ما در روز چندین واحد استرس تحمل می‌کنیم.( مثلا در بحث ها، اختلافات کاری و مشکلات کاری ) باید توجه داشته باشیم که فرد از استرس لبریز نشود ، چون از یک سو استرس می‌تواند ایجاد افسردگی کند و از سوی دیگر افسردگی ممکن است منبع استرس شده و یک سیکل معیوب را تشکیل دهد.
افرادی که در زندگی خیلی بد بیار هستند ، بیشتر دچار افسردگی می‌شوند.
در زمان ابتلا به افسردگی ، نوراپی نفرین و سروتونین که از ناقلین سلولهای مغزی هستند ، کم ترشح می‌شوند وما باید علائم را با دارو و ورزش و روانپزشکی خنثی نماییم .
هر ابزاری که درست شناسایی شود مفید است . ورزش برای افسردگی مفید است ، اما چه نوع ورزشی ؟ باید این ورزش توسط مربیان علاقمند به علم روز تجویز شود تا حس سلامتی و اعتماد به نفس ایجاد کند و بیماری را کنترل نماید.
ورزش نمی‌تواند به تنهایی عامل اصلی درمان باشد ، اما می‌تواند به عنوان یک کمک رسان واقعی عمل نماید.
نوع ورزش باید مانند دارو ، به صورت دوره‌ای و مستمر انجام شود . اما چیزی که مسلم شده ، شنا و یوگا می‌توانند نقش بسیار مفیدی را در نشاط این نوع بیماران ایفا کند.

منبع : پایگاه جامع اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت