هیپاسروساروس ( دایناسور کلاه خود دار)

● آناتومی:
هیپاسروساروس یك دایناسور بزرگ، گیاهخوار، با تاج توخالی و منقار اردكی ( یك هادروسار) بود كه شبیه به كورتیوساروس بود. این دایناسور حدود ۳۰ فوت(۹متر) طول داشت و تقریبا" ۴۰ ردیف دندان گونه ای، یك نوك بدون دندان و یك ردیف از سوزن های كوتاه كه بر روی ستون فقرات آن رشد كرده و یك بال كوچك را بر روی پشت آن شكل داده بود، داشت.
این دایناسور یك تاج استخوانی توخالی بر روی سر طویل خود داشت كه شبیه به یك كلاه خود مسطح بود( شبیه به تاج كوریتوساروس اما ضخیم تر).
سوراخهای بینی هیپاسروساروس به سمت تاج بالا آمده بود. این دایناسور از تاج به منظور ایجاد صدا، ایجاد سرما، نمایشهای دوستانه به منظور جفت گیری و تشخیص جهت بو استفاده می كرد. نرها تاج بزرگتری نسبت به ماده ها و جوانترها داشتند. این دایناسور یك نوك بدون دندان و صدها دندان گونه ای داشت كه از آنها به منظور خرد كردن غذا استفاده می كرد، بر روی دو پا راه میرفت، بازوهای كوتاه تر و دمی طویل و سنگین داشت، این دایناسور هیچ وسیله دفاعی طبیعی نداشت.
● زمان زیست:
هیپاسروساروس در طول دوره كرتاسه حدود ۷۰تا۷۲ میلیون سال پیش تا پایان مزوزوئیك یعنی عصر دایناسورها زندگی می كرد. دایناسورهای هم عصر هیپاسروساروس ها در كرتاسه پایانی (در آمریكای شمالی) عبارتند از: آلبرتوساروس، كوریتوساروس، نانوتیرانوس، پاراسارولوپوس، ائوپلوسفالوس، كریتوساروس،و پاكی رینوساروس بودند.
● رفتار هیپاسروساروس:
هیپاسروساروس احتمالا" از دایناسور های گله ای بود. این دایناسور در جنگلهای مرطوب زندگی می كرد و به منظور تولید مثل از نواحی ساحلی به نواحی مرتفع تر مهاجرت می كرد.
● تخمها:
آشیانه ای كه احتمالا" متعلق به هیپاسروساروس بود، در دویلزكولی در نزدیكی آلبرتا- كانادا یافت شد. آشیانه بزرگ بود و تخمهای گرد همراه با استخوان هایی مربوط به جنینهای نوك اردكی كه احتمالا" مربوط به هیپاسروساروس بوده اند یافت شد. این تخمها كه هم اندازه میوه طالبی هستند در ردیفهایی گذاشته می شدند و احتمالا" به وسیله ماسه و گیاهان پوشیده می شدند.
● تغذیه:
هیپاسروساروس یك دایناسور گیاهخوار بود كه از برگهای سوزنی شكل درختان كاج، دانه ها، میوه ها، شاخه های كوچك و برگهای ماگنولیا تغذیه می كرد.
● هوش:
هیپاسروساروس یك اورنیتوپود بود كه هوش آن(یا EQ که از روی نسبت مفز به بدن جانور محاسبه می شود)در میان دایناسور ها متوسط بود.
● تحرك:
هیپاسروساروس بر روی دو پا راه می رفت و می دوید، و نسبتاً یك دایناسور تندرو بود. این دایناسور به منظور خوردن علفهایی كه بر روی زمین روئیده می شدند، بر روی چهار پا راه می رفت.
● فسیل:
فسیلها(بیشتر استخوانها) در آلبرتا، كانادا و مونتانا در آمریكا یافت شده است. هیپاسروساروس به وسیله یك شكارچی فسیل بنام بارنوم برون در نزدیكی تولمان فری ( نزدیك آلبرتا- كاناد ا )به سال ۱۹۱۲ یافت شد. برون آن را در سال ۱۹۱۳ نامگذاری كرد.
● طبقه بندی:
هیپاسروساروس یك دایناسور اورنیتیسكیان بود. این دایناسور از رده دایناسور های پرنده مانند و گیاهخوار بود. این دایناسور یك اورنیتوپود( دایناسور دو پای، نوك دار، گیاهخوار)، یك هادروسور( یك دایناسور منقار اردكی) و یك لامبئوسارید( دایناسور های منقار اردكی با شاخ تو خالی نظیر باكتروساروس، كوریتوساروس، لامبئوساروس، پاراسارولوفوس و غیره) بود.
گونه ویژه هیپاسروساروس اچ. آلتیسپینوس بود.

منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور