چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

خودمشت‌مالی سیاسی


خودمشت‌مالی سیاسی
خودمشت مالی در سیاست اگر چه تعبیری دور از ذهن و نا آشنا به نظر می رسد اما بر یکی از پیچیده ترین کارکردهای خودتنظیمی در فرایندهای سیاسی دلالت دارد. این اصطلاح را که به رسم عاریت ازاستاد “باستانی پاریزی “اقتباس کرده ام شاید تا حدودی مترادف با ترکیب” نقد درون گفتمانی” است که این روزها در بین اصولگرایان متداول شده و درباره بایسته ها و شایسته های آن سخن ها گفته شده است. برخی خودمشت مالی سیاسی را به معنای اجازه حضور به تئوریسین های زوال در یک فرهنگ سیاسی می دانند و عده ای ذوب غیریتها، در کوره مذاب گفتمان حاکم را دلیلی بر التفات بر ضرورت خودمشت مالی می دانند.
این عده معتقدند به عنوان نمونه سخنرانی رئیس دانشکده کلمبیا قبل از بیانات ریاست جمهوری ایران که به عنوان یک دانشگاهی در جمع اساتید و دانشجویان این دانشگاه حاضر شده بود و تاکید مکرر این سخنران بر غیریت رسمی بین خودش، دانشگاهش و جامعه اش با احمدی نژاد، ایران و اسلام یکی از علائم صریح جریان در حال زوال در آمریکا است. به زبان ساده خودتنظیمی و خودمشت مالی در فرایندهای سیاسی بهره گیری مثبت از نظر و دیدگاه مخالف برای تداوم حیات و پویایی فرهنگ سیاسی است. به مرور که خرده فرهنگهای سیاسی رشد می کنند و قابلیت گفتمان سازی می یابند متناسب با آن باید توانایی آنها در هضم و استفاده مثبت از نظرات و دیدگاههای مخالف و التزام به بایسته های نقد درون گفتمانی افزایش یابد. اما پیچیدگی این فرایند به همین جا خلاصه نمی شود. خودمشت مالی سیاسی را باید مدیریت کرد تا به خودزنی سیاسی تبدیل نشود. هدف از نقد درون گفتمانی حرکت به جلو و تصحیح اشتباهات گذشته است اما اگر همین فرایند به خوبی مدیریت نشود و مهار آن از دست برود نه تنها یک گام به عقب تلقی می شود بلکه سرآغازی بر عقب نشینی های بعدی است. اتفاقی که چندی پیش در جریان رای اعتماد به سه وزیر دولت نهم در بین اصولگرایان رخ داد نمونه عینی و قابل مطالعه ای از یک خودمشت مالی سیاسی مدیریت نشده است.
اصولگرایی امروز نه تنها گفتمان حاکم بر کشور است بلکه حتی استخوان بندی فرهنگ سیاسی جامعه را نیز تشکیل داده است.از دهه ۸۰ به این سو چتر اصولگرایی روز به روز بازتر شده و متناسب با آن قابلیت نقدپذیری و شنیدن نظرات مخالفین بین اصولگرایان افزایش یافته است. برای اصولگرایان خودمشت مالی سیاسی مساوی با نوعی نشاط سیاسی است که به واسطه آن می توان منافع ملی را در بی نقص ترین شکل ممکن تامین کرد و مسیر پیشرفت کشور و خدمت به مردم را هموار نمود. اما در کنار تمام این مزایا مدیریت اختلافات درون گروهی اصولگرایان از اهمیت زیادی برخوردار است. هزینه کرد از ظرفیتهای کلان اصولگرایی ،رسانه ای شدن اختلافات درون گروهی، فیلتر شدن یکی از رسانه های اصولگرا، گربه رقصانی دشمنان انقلاب در خارج از کشور و... تاوان فقدان یک مدیریت منسجم و فرموله شده برای همگرایی نهایی اصولگرایان بود. مهندس سید مرتضی نبوی یکی از اعضای ارشد جامعه اسلامی مهندسین اخیرا ضمن هشدار درباره تفرقه دربین اصولگرایان گفته است: “ما نیاز به فرمولی داریم که اضلاع اصولگرایان را دور هم جمع کند، اختلافات مدیریت شود و تصمیم گیری ها به نفع منافع ملی باشد.” سازوکار ۵+۶ در انتخابات مجلس هشتم به خوبی توانست خودمشت مالی سیاسی و وزن کشی های گروههای اصولگرا را مدیریت کند و در عین وجود دیدگاههای بعضا متفاوت همگرایی نهایی بین اصولگرایان را تضمین نماید. به نظر می رسد هشدار مهندس سید مرتضی نبوی ناظر به وضعیت فعلی اصولگرایان است و در شرایط کنونی گروههای اصولگرا نیازمند فرمولی برای مدیریت اختلافات درون گروهی هستند تا در عین خودمشت مالی سیاسی منافع کلان کشور تامین شود و این اختلافات به واگرایی های جبران ناپذیر منجر نگردد.
منبع : روزنامه رسالت