کیفی- کمّی

كمّی :quantitative در علوم اجتماعی به روش شناسی ای گفته می شود كه برای دستیابی به یافته هایش از داده های عددی استفاده می كند. بنابراین هر نوع تكنیك آماری برای گردآوری و تحلیل مواد تحقیق و هر نوع تبدیل رفتار انسانی به عدد، یك روش كمّی است. گزاره هایی به شكلِ «۸۵ درصد مردم معتقدند كه ...» گزاره هایی كمّی هستند. دانشمندان علوم اجتماعی معمولاً با یافته های كمّی به منزله واقعیات برخورد می كنند.
كیفی :qualitative به روش شناسی ای گفته می شود كه به مواد و اطلاعات استخراج شده از منابع غیرِكمّی اهمیت می دهد. بنابراین، در علوم اجتماعی هر مطالعه ای كه اطلاعات و مواد خود را به شكل گفت وگو، مصاحبه، پاسخ های نوشته شده یا ضبط شده، بخش هایی از كتب، گزارش ها یا روزنامه ها، آزمون های نگرش، مشاهده های مشاركتی و راه هایی از این دست گردآوری و تحلیل كند، از روش كیفی استفاده كرده است.
• مفاهیم مرتبط
روش:method معمولاً به تكنیك های خاص تحقیق گفته می شود، مثلِ مردم نگاری، مشاهده مشاركتی، پیمایش، پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه و غیره.
علم:science به شكل غالبِ فهم در جوامع غربی در طول دوران مدرن، علم گفته می شود. بیشتر چیزهایی كه برای جامعه خود مطلوب و ضروری می پنداریم، محصول علم هستند، مثلِ: مهندسی و پزشكی. علم همچنین به نوعی جهش و انتزاع از داده ها اشاره دارد كه به تعمیم های فزاینده ای می انجامد و البته همیشه این امكان وجود دارد كه بعداً ابطال شوند.
روش شناسی :methodology روش شناسی یك رویكرد و رهیافت كلی به مطالعه موضوعات پژوهش است. روش شناسی شامل یك دیدگاه و یك شیوه تحلیل انتخابی است، مثلاً روش شناسی پوزیتیویستی با كمّی كردن سر و كار دارد و روش شناسی تفهمی و هرمنوتیكی روی روش های كیفی تاكید بیشتری دارد.
فرضیه:hypothesis فرضیه یك گزاره قابل آزمودن است. این گزاره كه «همه قوها سفیدند» یك فرضیه است كه می توانیم با مشاهده قوها آن را بیازماییم و به خصوص به دنبال قوهای غیرسفید بگردیم. اگر هیچ قوی غیرسفیدی نیابیم، آنگاه این فرضیه به یك تعمیم تجربی تبدیل می شود.


دیوید سیلوِرمن
حمیدرضا جلائی پور

منبع : روزنامه شرق