تقویم Calendr

تقویم در لغت از قوم و قیام و به‌ معنی تعدیل آمده است ـ در اصطلاح منجمان قدیم، هرقوسی را که کوکب از آغاز حمل در مسیر اعتدالی خود می‌پیموده، تقویم آن کوکب می‌گفته‌اند. و نیز خط مستخرج از مرکز عالم تا موضع کوکب را در منطقهٔ البروج، و از آنجا تا فلک اعلا خط تقویمی نام داده‌اند. و نیز تعیین مواضع حقیقیو تعدیل شدهٔ سیارات را تقویم گفته‌اند.معنی دیگر تقویم، دفتری است که منجمان حاصل مطالعات خود را زا رضد و زیج دربارهٔ پدیده‌های گوناگون کیهانی یا احکام نجومی استخراج و برای اطلاع مردم منتشر می‌ساخته‌اند و تقویم‌های رقومی یا رمزی از آن نوع است و آن عمل را تقدیر هم می‌گفتند. نوشتن تقویم و انتشار آن به شکل امروز گویا از زمان ناصرالدین‌شاه قاجار در ایران معمول شده و قدیمترین تقویم چاپی فارسی متعلق است به میرزا عبدالوهاب منجم‌باشی که برای مهدعلیا به اتفاق محمدهاشم کاشانی در ۱۲۸۳ قمری طبع و نشر یافت.
معنی دیگر تقویم گرفتن کبیسه است و تطبیق سال اعتدالی با سال عرفی، بر این مبنا مشهورترین تقویم‌ها عبارتند از: تقویم یزدگردی، تقویم مصری، تقویم قیصری، تقویم گرگواری، تقویم ملکی یا ملکشاهی یا جلالی و تقویم جدید ایران.

منبع : مطالب ارسال شده