بزرگ شدن قلب و روش‌های تشخیص و درمان

بزرگ شدن قلب اشاره به افزایش اندازه قلب دارد. دو نوع بزرگی قلب وجود دارد: هایپروتروفی و دی لیشن (گرچه معمولا به طور جداگانه روی می‌دهند ممکن است همزمان نیز اتفاق بیفتند) هایپرتروفی مستلزم افزایش در ضخامت عضله قلب است.
در دی لیشن اندازه داخلی یکی از حفرات قلب افزایش می‌یابد. هایپرتروفی معمولا یکی از حفرات قلب را تحت تاثیر قرار می‌دهد در حالی که دی لیشن بسته به علت ایجاد آن ممکن است در یک، دو، سه و یا همه حفره‌های قلبی رخ دهد.
در اکثر موارد، بزرگ شدن قلب غیرطبیعی است و با مشکلات قلبی عروقی دیگری همراه است. یک استثناء ورزش، آئروبیک است که بزرگی غیرمضری را سبب می‌شود که شامل هر دو نوع هایپرترافی و دی لیشن قلب است.
● مشکلات مرتبط با بزرگ شدن قلب
به استثنای افزایش اندازه قلب بر اثر ورزش، همه اشکال بزرگی کاردیاک غیرطبیعی بوده و با مشکلات بعدی شامل نارسایی قلب، ضربان نامنظم قلب و احتمال افزایش آنژین و حمله قلبی ارتباط دارد.
نارسایی قلب به این علت پیش می‌آید که عضله قلبی ضخیم یا نازک شده قادر به پمپاژ مناسب خون نخواهد بود.
سلول‌های عضلانی بیمار در هر دو نوع بزرگی قلب نیز باعث ضربان نامنظم قلب می‌شوند که این امر می‌تواند منجر به از حال رفتن یا مرگ ناگهانی می‌گردد. پیامدهای شایع بزرگی قلب کاهش جریان خون به قلب ، آنژین و حمله قلبی خواهد بود.
همه این موارد به افزایش خطر مرگ و کاهش کیفیت زندگی اکثر کسانی که دچار این مشکل شده‌اند ، منجر می‌شود.
● علائم بزرگ شدن قلب
افزایش اندازه قلب در افراد مختلف متغیر است و در برخی افراد نشانه‌ای ندارد.
با شروع دی لیشن یا هایپرتروفی و افزایش نیاز به عملکرد قلب نشانه‌هایی به وجود می‌آیند این علائم عبارتند از:
- تنگی نفس
- فشار یا درد قفسه سینه
- تپش قلب (حالتی که قلب با سرعت بیشتر ، قدرت فزاینده‌تر یا ضربان جهشی می‌‌تپد)
- تورم پا و زانو
- سرگیجه یا احساس سبکی در سر
- کاهش هشیاری
در اشکال خفیف‌تر بزرگ شدن قلب ، نشانه‌ها ممکن است تنها در صورت انجام فعالیت‌های ورزشی یا تلاش و تقلای زیاد روی دهد. در اشکال شدیدتر ممکن است این علایم در هر زمان حتی به هنگام استراحت نیز ظاهر شود.
دیگر بیماری‌های قلبی و ریوی و سایر بیماری‌ها نیز می‌توانند این نشانه‌ها را به همراه داشته باشند و لذا اختصاص به بزرگ شدن قلب ندارند.
● تشخیص بزرگی قلب
گاهی اوقات تشخیص این مشکل براساس یک تست بدنی که توسط پزشک یا دیگر مراقبین بهداشتی انجام می‌شود ، صورت می‌گیرد.
نشانه‌های یک بیمار یا سابقه پزشکی خانوادگی ، فشار خون بالا ، سوفل‌های قلبی خاص ، ضربان قلب شدید ، تورم پاها ، یا صدای مایع در ریه‌ها می‌تواند به تشخیص کمک کند.
عکس‌برداری اشعه ایکس بزرگی اندازه قلب یا وجود مایع در ریه‌ها را نشان می‌دهد و الکتروکاردیوگرام اغلب امواجی را نشان می‌دهد که مشخصه هایپرتروفی بطن چپ یا راست است.
در واقع پیشنهاد شده الکتروکاردیوگرام برای تشخیص ورزشکاران جوان دچار کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک به کار ‌رود.
بهترین راه برای یک پزشک برای ارزیابی بزرگی قلب اکو کاردیوگرام است. در این تست فرمی از اولتراسوند شبیه به نوع به کار رفته برای بررسی کلیه ، مثانه و یا زنان باردار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اکو کاردیوگرام مستقیما اندازه قلب و ضخامت عضله آن را در هر حفره نشان می‌دهد. همچنین عملکرد قلب را نیز مشخص می‌سازد که یک موضوع مهم در تصمیم‌گیری برای درمان بزرگی قلب است.
● درمان
همه مبتلایان به بزرگی قلب باید تحت درمان قرار گیرند. چرا که به این ترتیب احتمال وارد شدن صدمه به قلب کاهش می‌یابد. قرار گرفتن در معرض فلزات ، مصرف الکل یا کوکائین باید حذف شود.
اگر داروهای ایدز یا اسکیزوفرنی باعث این مشکل شده‌اند فواید و خطرات مصرف آنها باید بررسی شود. خوشبختانه داروهای متعددی وجود دارند.
افراد مبتلا به بیماری دریچه‌ای قلب می‌توانند با دارو درمان شوند. بسته به نوع عوامل موثر، ترمیم یا جایگزینی دریچه قلب یا از طریق عمل قلب باز یا با کمک کاتاتر توصیه می‌شود.
بیماری قلبی عروقی (CVD) یا سرخرگ کرونر (CAD) ممکن است باعث کاردیومیوپاتی با دی لی‌شن شده و هر یک از دو نوع بزرگی قلب را تشدید کند و حتما باید مداوا شود.
درمان CAD یا CVD و ریسک فاکتورهای آن (سیگار کشیدن ، کلسترول خونی و غذایی بالا، دیابت، فشار خون بالا ، اضافه وزن و عدم تحرک) شامل استفاده از داروها ، تغییرات شیوه زندگی، آنژیوپلاستی یا استنت‌گذاری در سرخرگ کرونر و یا جراحی بای‌پس ، می‌شود.
در موارد دی‌لی‌شن یا هایپرتروفی، نارسایی قلب با داروهایی مانند مسدودکننده‌های بتا بازدارنده‌های ACE یا مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتنسین جدیدتر (برای کاهش فشاری که قلب باید علیرغم آن عمل پمپاژ را انجام دهد) ، دپورتیک‌ها (برای تسهیل تنفس و کمک به کاهش مایع اضافی در ریه‌ها و بدن) و دیگر داروهایی که قدرت پمپاژ قلب را بهبود می‌بخشند ، درمان می‌شود

مهدوی

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان