سه شنبه, ۱۲ تیر, ۱۴۰۳ / 2 July, 2024
مجله ویستا
مراقبت معنوی از چشم
![مراقبت معنوی از چشم](/mag/i/2/ac9fh.jpg)
قرآن برای چشم حقی قائل شده است؛ برای مثال در سوره نور خداوند به پیامبر(ص) میفرماید: به مؤمنان بگو چشمهای خود را از نگاه ناروا و اندامشان را از نامحرمان بپوشانند؛ این برای آنها پاکیزهتر است. خداوند از آنچه انجام میدهند، آگاه است.
از آن جا که گاه برخی بر این باورند که چرا اسلام از کاری که با لذت و خواست دل هماهنگ است نهی کرده، در پایان این آیه میفرماید: این کار برای آنها بهتر و پاکیزهتر است. و سپس به کسانی که نگاه هوسآلود و آگاهانه به نامحرمان میافکنند و گاه آن را غیراختیاری قلمداد میکنند اخطار میدهد و میفرماید: خداوند از آنچه انجام میدهید مسلماً آگاه است. بنابراین چشمچرانی همانگونه که بر مردان حرام است بر زنان نیز حرام شمرده میشود.
خداوند در آیات ۳۱ و ۳۰ سوره نور میفرماید: بر مؤمن غضّ بصر واجب است. بزرگانِ تفسیر و لغت چنین فرمودهاند: غضّ و غمض دو معنای جداگانه دارد. غمض به معنای بر هم گذاردن پلکها است. «غمض عین» کنایه است از این که صرف نظر کن. این کلمه همراه عین (چشم) میآید؛ ولی غضّ همراه کلمات «نظر و بصر» میآید و به معنای کوتاه کردن نگاه است. پس «غض بصر» یعنی «خیره نگاه» نکردن. قرآن میفرماید: ای پیامبر، به مؤمنان بگو خیره نگاه نکنند و چنانچه چشمشان به صحنهای ناروا افتاد، نگاه را کوتاه کرده، چشمچرانی نکنند. امام سجاد(ع) درخصوص حق چشم بر انسان میفرماید: «اما حق بصرک فغضّه عمّا لایحل لک و ترک ابتذاله الا لموضع عبرهٔ تستقبل بها بصراً او تستفید بها علماً فانّ البصر باب الاعتبار؛ اما حق چشم تو این است که آن را به حرام ندوزی و جز در آن جا که عبرتی در کار باشد و بصیرتی افزاید و دانشی به تو رساند، به کار نگیری که چشم دریچه عبرتگیری است».
در روایات بسیار، از چشم و بیماریش و راه درمان آن سخن رفته است. امام صادق(ع) میفرماید: «نگاه ناروا تیری از تیرهای شیطان است...» چنان که تیرهای دشمن بر بدن انسان مینشیند و سبب از پا درآمدن او میگردد، نگاههای هوسآلود و نابجا سبب میشود آرام آرام روح و قلب انسان مکدّر شده، به نابودی گراید؛ چون شخص با نگاه به منظره حرام و فرستادن تصاویر آن به ذهن، عقل و قلب را به آنها مشغول کرده، فعالیتها و تصمیمات بعدی خود را تحتالشعاع قرار میدهد. چه بسا نگاه ناروا و هوسآلود به گناهانی بزرگ بینجامد.
چشم با حیا، سرمایه است. هر چه انسان سعی کند چشم خود را بیشتر کنترل کند، کمتر آلوده میشود و قلبش به گناهان و خاطرات ناخوشایند مشغول نمیگردد. باباطاهر عریان در این خصوص میگوید:
زدست دیده و دل هر دو فریاد که هر چه دیده بیند دل کند یاد
بسازم خنجری نیشش زفولاد زنم بر دیده تا دل گردد آزاد
به فرموده استاد شهید مطهری، هنر انسان آن است که با هوس مبارزه کند. پس نباید دیده را کور کرد تا هر چیزی را نبیند. باید با توجه به حضور خداوند متعال در هر حالی و مکانی و ترس از غضب الاهی چشمچرانی نکرد تا ارزش انسان آشکار شود. رسول اکرم(ص) فرمود: خداوند میفرماید: «ای فرزند آدم اگر چشمت بخواهد تو را به حرام وادار کند، من پلکها را در اختیار تو قرار دادهام پس آنها را فرو بند».
پیامبر اکرم(ص) همچنین فرمود: «یکی از سه چشمی که در قیامت گریان نیست چشمی است که خود را از محرمات الهی بپوشاند».
چه زیبا فرمود امیرمؤمنان(ع): هر کس چشمش را آزاد بگذارد حسرتش زیاد میشود.
انسان باید خود را عادت دهد که همیشه مراقب چشم خود باشد. هرگاه در محیطی ناسالم قرار گرفت؛ یا خود را هر چه زودتر از آنجا برهاند و یا کاملاً مواظب چشمش باشد. اگر چشم رها شود و به هر منظرهای نظر کند، این کار عادت میشود. امام حسن عسکری(ع) میفرماید: برگرداندن صاحب عادت از عادتش معجزهگونه است.
چشم نعمتی بزرگ و برای استفادههای سالم و عبرتآموز است. در صورت رها کردن آن و چشم چرانی، محیط برای نفوذ شیطان باز میشود و گناهان بعدی رخ میدهد. بنابراین نباید از حدود تعیین شده از طرف شارع مقدس تخطّی کرد.
برای کنترل نگاه کافی است مدتی اراده خود را قوی کنید، اگر یک نگاه حرام راترک کردید، روح به سمت «نفس مطمئنه» سیر میکند واز خطر نگاه دوم آسانتر دور میشوید. اما اگر چشم خود را رها سازید «نفس اماره» بر شما غلبه میکند و شما را به نگاه گناه آلود دوم و سوم و ... میکشاند.
همچنین توجه به حضور خداوند متعال در هر محیطی که انسان در آن قرار میگیرد و التفات به این که چشم وسیله تقرب و ارتباط با مبدأ هستی و ا ولیای الاهی است نه وسیله تنزل و انحطاط، در کنترل چشم بسیار سودمند مینماید.
منبع : سایت www.porseman.net
منبع : سایر منابع
مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 پزشکیان ایران انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم جلیلی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ مناظره مناظره انتخاباتی
قتل هواشناسی وزارت بهداشت تهران خانواده آتش سوزی آموزش و پرورش شهرداری تهران سلامت سازمان هواشناسی پلیس محیط زیست
خودرو قیمت طلا بازار خودرو قیمت دلار دولت سیزدهم قیمت خودرو قیمت سکه بورس دلار حقوق بازنشستگان بازار سرمایه الکامپ
علیرضا قربانی سینما تخت جمشید سینمای ایران دفاع مقدس کنسرت روز مباهله تلویزیون رسانه ملی سید ابراهیم رئیسی
دانشگاه تهران دانش بنیان دانشگاه آزاد اسلامی ماهواره باتری
آمریکا اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه جو بایدن ترکیه دونالد ترامپ لبنان چین نوار غزه
یورو 2024 فوتبال استقلال پرسپولیس فرانسه باشگاه استقلال لیگ برتر باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات علیرضا بیرانوند لیگ برتر ایران بازی
هوش مصنوعی نمایشگاه الکامپ زمین موبایل ربات اپل ایرانسل گوگل وزیر ارتباطات
سرطان کاهش وزن لاغری دیابت بیماری آلزایمر ویتامین سکته مغزی