حفاظت تجهیزات پست

از وسایل حفاظتی محدود كننده ضربه برای حفاظت تجهیزات سیستمهای قدرت در برابر اضافه ولتاژها استفاده می شود یك وسیله حفاظتی محدود كننده ضربه باید اضافه ولتاژهای گزرا یا اضافه ولتاژهای كه باعث تخریب تجهیزات شبكه می شوند را محدود و به زمین هدایت كنند و بتواند این كار را بدون اینكه آسیبی ببیند به دفعات تكرار كند. برقگیرها نسبت به سایر وسایل حفاظتی بهترین حفاظت را انجام می دهند و بیشترین مقدار حذف امواج گزرا را فراهم می كند. برقیگرها به صورت موازی با وسیله تحت حفاظت یا بین فاز و زمین قرار می گیرند انرژی موج اضافه ولتاژ به وسیله برقگیر به زمین منتقل می شوند.
▪ یك برقگیر خوب باید دارای مشخصات زیر باشد :
۱) در ولتاژ نامی شبكه،به منظور كاهش تلفات دارای امپدانس بینهایت باشد
۲) در اضافه ولتاژ به منظور محدود سازی سطح ولتاژ دارای امپدانس كم باشد
۳) توانایی دفع یا ذخیره انرژی موج اضافه ولتاژ را بدون اینكه خود صدمه ببیند داشته باشد
۴) پس از حذف عبور اضافه ولتاژ بتواند به شرایط مدار (حالت كار عادی) برگردد
▪ انواع برقگیرها:
۱) برقگیر میله ای
۲) برقگیر لوله ای
۳) برقگیر سیلیكون كارباید (SIC)
۴) برقگیر نوع اكسید فلزی (MOV)
▪ معایب برقگیر میله ای:
۱) تداوم عبور جریان به زمین حتی پس از حذف اضافه ولتاژ
۲) افت شدید ولتاژ فاز به خاطر اتصال كوتاه شدن فاز در لحظه عبور جریان از برقگیر
۳) دارای تاخیر زمانی متناسب با اضافه ولتاژ
۴) پراكندگی زیاد ولتاژ جرقه
▪ پارامترهای مهم برای انتخاب برقگیر مناسب جهت حفاظت عایقی:
۱) ماكزیمم ولتاژ كار دائم (MCOV)
۲) ولتاژ نامی (Ur)
۳) جریان تخلیه نامی ( ۸.۲۰ µsec )
۴) ماكزیمم جریان ضربه قابل تحمل ( ۴.۱۰ µsec )
۵) قابلیت تحمل جذب انرژی W
▪ عوامل مهم در آسیب دیدگی برقگیرها:
۱) نفوذ رطوبت و آلودگی
۲) اضافه ولتاژهای گزرا و موقتی
۳) عدم انطباق شرایط بهره برداری با مشخصه برقگیر (طراحی غلط )
۴) عوامل ناشناخته
▪ مزایای برقگیر نوع اكسید فلزی (MOV)
۱) كارایی بهتر نسبت به سایر برقگیرها
۲) پراكندگی كم ولتاژ پسماند همچنین دارای ولتاژ پسماند خیلی كم
۳) دارای تاخیر زمانی خیلی كم
۴) برگشت طبیعی به وضعیت اولیه یا مدار باز
۵) دارای مشخصه ولت-جریان خطی تر از برقگیر SIC
۶) دارای سطح حفاظتی خوب

منبع : سایت برق و الکترونیک