سفرنامه آدام الئاریوس: ایران عصر صفوی از نگاه یک آلمانی

نویسنده : اولئاریوس، آدام,بهپور، احمد
شماره کنگره : ۷س۱۸الف/DSR۱۱۸۳
شابک : ۹۶۴-۹۲۶۳۸-۴-۵
رده دیویی : ۹۵۵.۰۷۱۰۴۲
تاریخ نشر : ۸۵۰۷۰۲
تعداد صفحه : ۴۴۸
نوبت چاپ : ۱

مجموعه‌ي حاضر، دربرگيرنده‌ي بخشي از سفرنامه‌ي آدام اولئاريوس ـ مشاور و منشي هيات اعزامي آلمان به ايران در عهد صفوي ـ در خصوص سفر به ايران است. اقامت وي در ايران حدود يك سال و نيم به طول انجاميد و او در اين مدت آن‌چه را كه ديده و شنيده بود به رشته‌ي تحرير درآورد. او اوضاع اجتماعي، آداب و رسوم، و سنت‌هاي ايراني در آن دوران را دقيقا بررسي كرده و شرح داده است. مثلا و اسم تدفين مردگان، يا پرورش كرم ابريشم را با دقت توضيح مي‌دهد. بيان او در شرح ساختمان‌هاي معروف و حتي خانه‌هاي افراد معمولي با موشكافي همراه است. توصيف وي از بعقه‌ي شيخ‌ صفي‌الدين اردبيلي بسيار جامع است. وي، خوي و صفات پسنديده‌ي ايراني را با شهامت مي‌ستايد و از آن‌چه كه به نظرش زشت جلوه مي‌كند، به شدت انتقاد مي‌كند. آدام اولئاريوس، نكات مربوط به دانش‌هاي آن زمان را از آثار سفرنامه‌نويسان پيش از خود ـ كه درباره‌ي همان مناطق و سرزمين‌ها نوشته بوده‌اند ـ استنساخ و در گزارش سفر خويش وارد كرده است و آن‌ها را با مشاهدات و تجارب شخصي‌اش مقايسه و ارزيابي كرده، بنابراين برخي را پذيرفته و برخي را مردود شناخته است. گفتني است او در خصوص تشكيلات اداري نيز مطالبي آورده اما جامع نيست.