استفاده از کنجاله کلزا در جیره مرغان تخمگذار

كلزا یكی از دانه های روغنی است كه از اعضاء خانواده كروسیفرا( cruciferae ) و جنس براسیكا ( brassica ) می باشد . این دانه مخصوص مناطق معتدل و سردسیر بوده كه امروزه در اكثر نقاط دنیا در سطح وسیع كشت می شود .
گیاه كلزا دارای گلهای زرد رنگ و غلاف و ساقه می باشد كه در داخل هر غلاف ۱۵ – ۴۰ عدد دانه كوچك و گرد به قطر ۱ – ۲ میلی متر وجود دارد .
كنجاله حاصل از روغن كشی دانه روغنی كلزا به طور متوسط ۳۵% پروتئین دارد كه به میزان وسیعی می تواند به عنوان مكمل پروتئینی در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار گیرد . همچنین از نظر اسیدهای آمینه گوگرددار ( سیستئین ، سیستین ، متیونین ) و ویتامین ها غنی می باشد .
امروزه در دنیا از كنجاله كلزا به عنوان مكمل پروتئینی در جیره غذایی مرغان تخمگذار استفاده می شود . مطالعات متعددی در مورد اثر كنجاله كلزا در تولید تخم مرغ و پارامترهای مربوط به سیكل تخمگذاری انجام شده است كه نشان داده است استفاده زیاد از كنجاله كلزا بر تعداد تخم مرغ اثری ندارد .
هنگامی كه كنجاله كلزا به جیره مرغان تخمگذار افزوده می شود اندكی كاهش در میزان خوراك مصرفی و اندازه تخم مرغ دیده می شود . همچنین اثر افزودن كنجاله كلزا بر میزان خوراك مصرفی و اندازه تخم مرغ در یك دوره كوتاه مدت در مرغان تخمگذار جوان مطاله شده است ( ۱۹۹۸ ) . نتایج حاصل نشان می دهد كه اندازه تخم مرغ در اثر كاهش انرژی مصرفی كاهش یافته است . علت كاهش خوراك مصرفی مشخص نشده است اما وجود اسید فیتیك در كنجاله كلزا می تواند قابلیت دسترسی كلسیم و غذای مصرفی را كاهش دهد .
مطالعات جدید ( ۲۰۰۳ ) نشان می دهد كه حداكثر ۱۰% كنجاله كلزا اصلاح شده ( كانولا ) كه مقادیر گلوكوزینات آن پایین است می تواند به عنوان مكمل پروتئینی در جیره مرغان تخمگذار با تخم مرغ پوسته سفید بدون اثرات سوء مورد استفاده قرار گیرد . كنجاله كلزا حاوی ۸/۱ ـ ۶/۰ % سیناپین است كه در بدن مرغان تخمگذار تبدیل به تری متیل آمین می شود . مرغان تخمگذار پوسته قهوه ای آنزیم تری متیل آمین اكسیداز كمتری نسبت به مرغان تخمگذار پوسته سفید تولید می كنند و در بدن آنها مقادیر زیادی تری متیل آمین متابولیسم نمی شود و در درون زرده قرار می گیرد و موجب طعم ماهی در تخم مرغ می شود .
بنابراین متخصصین تغذیه حداكثر ۵% كنجاله كلزا اصلاح شده ( كانولا)
را به عنوان مكمل پروتئینی در جیره مرغان تخمگذار پوسته قهوه ای توصیه می كنند .

منبع : دامینه