چین تولیدکننده ۴۵ درصد سیمان جهان

سیمان یكی از مواد اولیه بسیار بااهمیت در صنعت عمران جهان است. این ماده اولیه در تولید بتون كه عنصری كلیدی در هر ساختمان است استفاده می شود و تحولات بازار آن می تواند در صنعت عمران جهان تغییرات شگرفی را بوجود آورد.در سال ۲۰۰۵ میلادی ۲ میلیارد و ۲۲۰ میلیون تن سیمان در جهان تولید شد كه نسبت به سال پیش از آن ۴ درصد افزایش داشته است در سال ۲۰۰۴ میلادی تولید سیمان در جهان برابر با ۲ میلیارد و ۱۳۰ میلیون تن بود كه سهم اعظم آن توسط كشور پهناور چین تامین شد.همین سهم كلان بر نقش چین به عنوان یك قطب اقتصادی و صنعتی در جهان می افزاید و این كشور را تبدیل به محور تمركز تمامی صنایع و اقتصادهای جهان می نماید . در سال۲۰۰۵میلادی قیمت سیمان در بازار بین المللی نوسان زیادی داشت كه اصلی ترین دلیل آن تغییر موضع برخی از كشورهای جهان در بازار این محصول با اهمیت صنعت عمران بود . در سال ۲۰۰۵ میلادی صنعت سیمان چین به یكباره رشد كرد و به بزرگترین تولیدكننده و صادركننده سیمان و كلینكر در جهان تبدیل شد. اگرچه سیر صعودی این صنعت در كشور چین از سال ۲۰۰۰ میلادی آغاز شد ولی تغییر موضع این قطب اقتصادی آسیا از یك مصرف كننده به یك تولیدكننده صرف از اواخر سال ۲۰۰۴ میلادی قوت پیدا كرد. این كشور در سال ۲۰۰۴ میلادی ۹۳۴ میلیون تن سیمان تولید كرد كه در مقایسه با دیگر تولید كنندگان این ماده اولیه صنعتی تفاوت بسیار زیادی دارد. در سال ۲۰۰۴ میلادی اندونزی دومین تولیدكننده سیمان در جهان بود كه توانست ۱۲۵ میلیون تن سیمان به بازار مصرف عرضه نماید.سومین تولیدكننده سیمان درجهان ایالات متحده آمریكا بود كه تنها ۹۹ میلیون تن سیمان تولید كرد.تفاوت فاحش سقف تولید سیمان چین و دیگر كشورهای فعال در این صنعت باعث شده است تا جهان نگران بازار سیمان باشد زیرا با توجه به روند كنونی انتظار می رود تا پایان دهه حاضر كل بازار سیمان در انحصار چین باشد و تولیدات ارزان قیمت چینی صنعت سیمان تمام كشورها را فلج كند به خصوص كه سیر رشد تولید این صنعت در سال ۲۰۰۵ میلادی نیز همچنان ادامه داشت . در سال گذشته نرخ رشد تولید سیمان چین برابر با ۶/۶ درصد بود در حالیكه نرخ رشد تولید هند ۸/۳ درصد و نرخ رشد تولید امریكا ۱/۰ درصد بود.طبق آمار موجود در سال ۲۰۰۵ میلادی كشور چین بیش از ۱میلیارد تن سیمان تولید كرد كه بیش از ۴۵ درصد كل سیمان تولید شده در جهان بود . در مقابل كل تولید سیمان كشور هند دومین قطب فعال در این صنعت معادل ۱۳۰ میلیون تن و كل سیمان تولید شده در امریكا برابر با ۹۹ میلیون و ۱۰۰ هزار تن اعلام شد.به عبارت دقیق تر در زمانی كه چین ۴۵ درصد از سیمان جهان را تولید می كرد كشورهای هند و ایالات متحده آمریكا به ترتیب ۶ درصدو ۵/۴ درصد از كل سیمان جهان را تولید می كردند.پس از ایالات متحده آمریكا كشورهای ژاپن و كره جنوبی چهارمین و پنجمین تولید كننده سیمان در جهان هستند كه به ترتیب ۶۶ میلیون و ۵۰ میلیون تن سیمان تولید كردند.در سال گذشته اسپانیا با تولید ۴۸ میلیون تن سیمان رتبه ششم ، روسیه با تولید ۴۵ میلیون تن سیمان رتبه هفتم ،تایلند با تولید ۴۰ میلیون تن سیمان رتبه هشتم ،برزیل با تولید ۳۹ میلیون تن سیمان رتبه نهم و دو كشور ایتالیا و تركیه هریك با ۳۸ میلیون تن تولید در رتبه دهم قرار دارند. در سال گذشته یازده كشور بزرگ تولید كننده سیمان جهان در مجموع یك میلیارد و ۵۹۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تن سیمان تولید كردند كه ۷۶/۷۱ درصد كل تولید جهان است .در میان یازده كشور بزرگ تولید كننده سیمان چین ۷/۶۲ درصد از كل سهم تولید را دارد در حالیكه سهم ایالات متحده آمریكا در این گروه تنها برابر با ۲/۶ درصد است.در این آمار اعلام شده است كه كشور ایران در سال ۲۰۰۵ میلادی حدود ۳۲ میلیون تن سیمان تولید كرد كه نسبت به سال گذشته ۲ میلیون تن معادل ۲۵/۶ درصد رشد داشته است این در حالی است كه نرخ رشد تولید سیمان در این بازه زمانی یك ساله در ایالات متحده امریكا برابر با ۱۰۰ هزار تن یا ۱/۰ درصد بوده است.در سال گذشته كشورهای مصر ، ژاپن، كره وفرانسه سطح تولید سیمان خود را كاهش دادند و كشورهای تركیه ، آلمان و ایتالیا تغییری را در سطح تولید خود تجربه نكردند.
در سال گذشته كلینكر نیز بعنوان ماده اولیه حایز اهمیت در صنعت وضعیتی مشابه سیمان داشت. در این سال ظرفیت تولید كلینكر در جهان برابر با ۲ میلیارد و ۱۲۰ میلیون تن بود كه نسبت به سال ۲۰۰۴ میلادی تنها ۲۰ میلیون تن افزایش داشته است. در سال گذشته ظرفیت تولید كلینكر ایران ۳۵ میلیون تن بود كه در مقایسه با سال پیش از آن ۶ درصد افزایش داشته است.در سال ۲۰۰۵ میلادی ظرفیت تولید كلینكر در چین ۸۵۰ میلیون تن ، در هند۱۵۰ میلیون تن و در آمریكا ۱۰۶ میلیون تن بود .این سه كشور از نظر ظرفیت تولید كلینكر در جهان رتبه های اول تا سوم را دارند.پس از آمریكا كشور ژاپن با ظرفیت تولید ۷۶ میلیون تن كلینكر رتبه چهارم و روسیه با ظرفیت تولید ۶۵ میلیون تن كلینكر رتبه پنجم را دارد. كشورهای كره ، تایلند ،ایتالیا ،برزیل و اندونزی به ترتیب رتبه های ششم تا دهم را به خود اختصاص داده اند.ظرفیت تولید كلینكر در این ده كشورمعادل یك میلیارد و ۴۹۰ میلیون تن بود كه ۲/۷۰ درصد از كل ظرفیت تولید جهان بود . در میان این ده كشور ظرفیت تولید كلینكر كشور چین برابر با ۵۷ درصد است كه نشان از اهمیت بسیار بالای این كشور آسیایی در عرصه صنایع جهان دارد.در همین سال ظرفیت تولید كلینكر كشور هند۱۰ درصد كل ظرفیت این ده كشور و ۷ درصد كل ظرفیت جهان و ظرفیت تولید كلینكر در ایالات متحده امریكا ۱/۷ درصد از كل ظرفیت این ده كشور و۹/۴ درصد از كل ظرفیت كلینكر جهان بود.در سال مورد بررسی كشور چین ۴۰ درصد از كل ظرفیت تولید كلینكر جهان را داشت كه از سهم این كشور در بازار سیمان حدود ۵ درصد كمتر است.سهم بالای تولید سیمان و كلینكر در كشور چین این تئوری را قوت می بخشد كه تا چندین سال آتی بازار سیمان نیز همچون بازار فولاد و محصولات صنعت نساجی در انحصار چین در آید و همین امر موجب تخریب بازار كشورهای دیگر شود . بدون تردید درصورتی كه رشد صنعت سیمان چین با همین سرعت ادامه یابد چین به قدرت بلامنازع بازار سیمان بدل خواهد شد و اقتصاد داخلی كشورهای مختلف كاملا نابود خواهد شد.
مونا مشهدی رجبی

منبع : مجله گسترش صنعت