جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

همیشه پای چند نویسنده در میان است


همیشه پای چند نویسنده در میان است
● تاملی بر همیشه پای یک زن در میان است
اقتباس تصویری از آثار ادبی، همواره یکی از اصلی ترین و تاثیرگذارترین گونه های سینمایی در سراسر جهان محسوب می شود، در این سیر، اقتباس به دو گونه است، در شیوه نخست سناریست با وفاداری کامل به متن ادبی، تنها خط داستانی قصه را با نشانه هایی تصویری دراماتیزه می کند و در گونه دوم که عموما با عناوینی هم چون: نگاه آزاد و برداشت آزاد، تعریف شده است فیلمنامه نویس به تنهایی یا در تعامل با کارگردان، شمایی تماتیک از کلیت اثر را با نگاهی نو و ساختاری متفاوت به تماشاگر ارائه می دهد، اما در هر دو شیوه، وفاداری به مضمون، ضروری و از اصول یک پروسه حرفه ای فرهنگی به شمار می رود.
جدیدترین اثر سینمایی کمال تبریزی، با نگاهی آزاد به کتاب غیرقابل چاپ اثر سید مهدی شجاعی محصول نوشتاری به ظاهر کارآگاهیست، اما برخلا ف انسجام موجود در متن اثر فوق، آشفتگی و به بیانی عامیانه تر، شلختگی موجود در روایت خط سیر اصلی و حوادث فرعی، موید این واقعیت است که گروه نویسندگان هر یک با تزریق ذهنیت ویژه خود به بدنه داستان، تلا ش کرده اند تا سکان هدایت کاراکترها را بر بستر مضمون، به دست گیرند و این تشتت آرا، سبب سرگردانی و ناتوانی تماشاگر در اتصال منطقی رخدادهای فیلم می شود. حال آن که وقتی پای چند نویسنده در میان است، تشکیل جلسات متناوب گروهی و رسیدن به تجمیع آرا از اصول بدیهی کار محسوب می شود.
شخصیتی با نام پری طلعت پور که زائیده تخیل کاراکتر اصلی داستان است، قرار است حلقه پیوند حوادث اصلی و فرعی قصه باشد اما ازدیاد و پراکندگی رویدادها، ناخودآگاه موجب کم رنگ شدن نقش کلیدی این حلقه می شود، به طوری که اغراق بیش از حد در خلق فضاهای فانتزی و طنزگونه بر ساختار کلی فیلم لطمه زده و بیننده به جای این که، داستان را در خطی ثابت دنبال کند هر لحظه منتظر اتفاق جدیدی است.
همیشه پای یک زن در میان است بیش از حد بر دیالوگ و شوخی های کلا می استوار است و کمدی موقعیت چندان جایگاه تثبیت شده ای در این فیلم ندارد، حال آن که صرف نظر از ذائقه جغرافیایی تماشاگر، تلفیق کلا م و موقعیت از ضرورت های ژانر طنز محسوب می شود و چنان چه عنصر دوم از فیلم حذف شود، اثر مذکور دیگر سینما نیست.
اما فیلم برداری نقاط قوتی است که فی نفسه ارزشمند و موجب جذب مخاطبان حرفه ای و عام سینما می شود. تبعات تلخ پس از طلا ق و نگاه تاریخی مذموم جامعه به این پدیده، به خوبی در لا یه های مختلف اثر به تصویر کشیده شده است.
همچنین بی توجهی به زوجین و علا ئق و خواسته های شخصی یکدیگر و نیاز روحی زن و مرد نسبت به هم در طنزی شیرین با بازی نسبتا قابل قبول حبیب رضایی و مهران مدیری به خوبی روایت شده است.
شاید بازی رضا کیانیان در هیبت فردی به ظاهر متدین، که پیش از این نیز توسط افراد معتمدی تجربه و تا حدی نیز کلیشه شده است، نقطه مثبت و متفاوت دیگری در کارنامه وی باشد. کاراکتری با همان اصول رایج تعریف شده اما بدیع و منسجم در پرداخت.
اما آن چه مسلم است، تماشاگر «همیشه پای یک زن در میان است» پس از تماشای این فیلم، شاید رضایت مندانه از دیدن طنزی به ظاهر موفق سالن را ترک کند اما یک علا مت سوال ذهن وی را مشغول می کند: حرف اصلی قصه چه بود؟

نویسنده : سهیلا قوسی
منبع : روزنامه مردم‌سالاری