شنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 11 May, 2024
مجله ویستا


وقتی کوئن ها با موسیو تارانتینو دیدار می کنند!


وقتی کوئن ها با موسیو تارانتینو دیدار می کنند!
اینکه کوئن ها برای برون رفت از مقوله ی دست و پا گیری به نام ژانر که محصول نگاه خط کشی شده ی هالیوودی ست ،به خود ژانر باز می گردند در ابتدا می تواند همان قصه ی لوث التقاط ژانر پست مدرنی باشد.
قصه ای که امثال تارانتینو را تارانتینو کرد ! ولی کوئن ها چیزی دارند که تارانتینو ندارد و آن بینش برخورد با ژانر است که از رهگذر آن دغدغه های ژانری می توانند فارغ از مکمل های خودشان در قالب خود ژانر یکسویه شوند .
اگر تارانتینو با ارجاع به ژانر سعی در گلچین کردن نوستالژیک سینما دارد ، کوئن ها سعی در بیرون کشیدن دلمشغولی های ویژه ی هر ژانر برای سند زدن بر دغدغه های خودشان دارند . این که " کمدی فارس" چگونه در راستای کلبی مسلکی فیلم نوآر می تواند به هم نشینی مسالمت آمیزی برسد و همزمان الگوی روایی منطق پذیری را طی کند نمونه ای از نبوغ کوئن ها ست .
اگر برای تارانتینو ارجاعات ژانری در پاساژهای فیلم نقشی جانبی برای پیش بردن" پارودی" است ، کوئن ها از ژانرها آلیاژی می آفرینند که هر کدام ازعناصر این آلیاز به تنهایی شکل مستقلی ندارد و جدا کردن هر جزء آن به منزله ی فروپاشی ساختار آلیاژیست ساخته ی کارخانه ی نبوغ کوئن ها!
این واقعیت مهمی است که سینمای کلاسیک به مدد ژانر در پی هدایت شعور بصری تماشاگران بود و این به پیشداوری سینماروان برای انتخاب کمک می کرد در بیان ساده "شما تکلیفتان با فیلم معلوم بود" باید همراه با اشک های اینگرید برگمن در کازابلانکا گریه می کردید . با دیدن جان وین بی محابا یاد دشت های وسیع غرب می افتادید و ... ولی با رونق گرفتن اندیشه های پست مدرنی ،التقاط ژانر همانقدر سینما روان را گیج می کرد که گسستگی معنای دریدایی در حوزه ی متن.
ولی برای کوئن ها به عکس ِتارانتینو ژانر آمیزی یک وظیفه نبود ، یک نیازمندی بود . اگر تارانتینو سعی می کند با چنگ و دندان هم که شده تمام تاریخ سینما را خلاصه کند ودراین راستا به شکلی از پارودی نوستالژیک برسد ، کوئن ها سعی بر برطرف کردن نیازها شان با کمک تاریخ سینما بودند و به این جهت نیازهاشان را خاصه در چند ژانر جستند : کمدی فارس ، کمدی سیاه و فیلم نوآر .
موجودیت بخشیدن به لحظاتی که در آن بیننده در قبال احساساتش سردرگم می شود نتیجه ی همین انتخاب ژانرهای پارادوکسیکال کوئن هاست.وقتی"چیکو" در"کشوری برای پیرمردها نیست" سرِ ِزندگی شیر یا خط می اندازد اساسن اکتی کمیک رخ داده است با این تفاوت که تماشاگر جرات خندیدن را ندارد یا اینکه موقعیت " تامی " در " تقاطع میلر " که مرتب بین دو دسته ی گنگستری به یک دسته نزدیک ، و از دسته ی دیگر دور می شود در بطن خود نوعی موقعیت روایی کمیک پیدا می کند که نقشی بسیار موثر در پیشبرد ایده ی سیکل معیوب ابزورد را دارد .
این ویژگی کوئن ها بیش از آنکه قصد استهزای ژانر یا پارودی نوستالژیک ژانر را داشته باشد قصد فرارفتن از الگوهای ژانر برای ارتقای قابلیت های ژانر را دارد . در " کشوری برای پیرمردها نیست " ، "وسترن" درهمه جا ریشه دوانده است ولی خبری از اسب ها و آپاچی ها نیست و کلانتر مجبور است همزمان در جستجوی ِ ضد قهرمان آثار اسلش(چیکو با بازی خاویر باردم ) و " قهرمان نگون بخت ِ فیلم نوآر(با بازی جاش برولین ) بگردد !
ژانرها بنا به فراخور بینش فلسفی تلخ کوئن ها یا در قواعد خود نوعی کلبی مسلکی دارند مثل فیلم نوآر یا کمدی سیاه و یا با عبور از فیلتر بینشی کوئن ها، این قواعد به این شکل ِ کلبی مسلکانه تغییر ماهیت می دهند .حضور نامیرای شیطان ابدی ، دغدغه ی بزرگ کوئن هاست و همین دغدغه است که "چیکو " را در پایان "کشوری برای پیرمردها نیست " زنده نگاه می دارد .
وقتی تمام عوامل از کلانتر،ِجایزه بگیر (کارسون ولز ) ،دزد پول ها ( لولین موس ) نمی توانند شیطان (چیکو )را متوقف کنند باید دست به دامان "حادثه "شد ( تصادف پایان فیلم ) ، ولی از دست آن هم کاری بر نمی آید چرا که برای کوئن ها شیطان و شر ابدی ست واین دلیل خوبی است تا دریابیم چرا قهرمانان کوئن ها در سرتاسر فیلم هرزه گردی می کنند و به هر دری می زنند تا از تقدیر شوم ِاز پیش تعیین شده شان بگریزند ولی در پایان تسلیم آن می شوند .
تقدیری که در دنیای کوئن ها کارش انسان زدایی کردن و کشتن است . مرگ های بی شمار در فیلم های کوئن ها و تبدیل تدریجی انسانها به ماشین های آدم کشی تا آنجا که فریاد ِ" به درون قلبت نگاه کن " در "تامی " ِ"تقاطع میلر "که در شروع فیلم و شروع روند انسان زدایی اثر می کرد در پایان فیلم و اتمام کار تقدیرِ دنیای کوئن ها دیگر اثر نمی کند .اگرچه پرسوناژهای کوئن ها امیدی برای انسان بودن یا حداقل زندگی ندارند ولی ما به مدد نبوغ دو برادر می توانیم هنوز به زنده بودن سینما امیدوار باشیم!
میلاد روشنی پایان
منبع : وب سایت سینمایی سی نگاه