دوشنبه, ۱۶ مهر, ۱۴۰۳ / 7 October, 2024
مجله ویستا


قلم، یا، کشکول: در احوالات حسن بصری، شاه نعمت‌الله ولی، معروف کرخی


تاریخ نشر : ۸۵۰۴۲۶
تیراژ : ۱۵۰۰
تعداد صفحه : ۹۶
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۹۹۱۰-۰۹-۳
شماره کنگره : ۸۵۴۲۶۰۰۵
رده دیویی : ۲۹۷.۸۳
محل نشر : قم
جلد : شومیز
قطع : جیبی
زبان کتاب : فارسی
نوع اثر : تالیف
نویسنده : مردانی - محمد

این مجموعه شرح مختصر زندگی و احوال 'حسن بصری'، 'معروف کرخی' و 'شاه نعمت‌الله ولی' است. گفتنی است حسن بصری از مشاهیر زهاد عهد اموی است. پدر وی از اسرای میسان بود، و خود نیز از موالی به شمار می‌آید. حسن در مدینه به دنیا آمد و در وادی‌القری نشو و نما یافت. پس از آن به بصره رفت و آن جا اقامت گزید و به زودی به سبب زهد و تقوا و فصاحت و شجاعت اخلاقی خویش شهرت یافت وی در مسجد بصره حلقه‌ی درس داشت و واصل ابن عطاء و عمرو ابن عبید، از روسای معتزله، نخست از شاگردان وی بوده‌اند وی هفتاد تن از صحابه را که در واقعه‌ی بدر بوده‌اند دیافته و احادیث بسیار از او نقل است. وی نه فقط در پیدایش معتزله نقش داشت بلکه در ترویج فکر زهد نیز سهم بسیار داشت و صوفیه او را از قدمای مشایخ خویش می‌شمردند. 'معروف کرخی' از مشاهیر متصوفان و از دوستان حضرت امام رضا (ع) بود. او در محله‌ی کرخ بغداد به دنیا آمده بود. به نیکی و پاکی شهرت فراوان داشت و مردمان برای تبرک بستن به نزد او می‌رفتند و امام احمدابن حنبل نیز با او آمد و شد داشت. 'شاه نعمت‌الله ولی' متخلص به سید از اعاظم عرفانی قرن هشتم هجری قمری و موسس طریقت صوفیان نعمهٔالهی است. وی به سال 730 یا 731 هـ. ق. در حلب ولادت یافت. دوران جوانی او در عراق گذشت، سپس به مکه رفت و هفت سالی در آن جا مقیم گشت و در مجلس شیخ عبدالله یافعی تلمذ کرد. برخی از عمر خود را در سمرقند و هرات و یزد به سر برد. سرانجام به کرمان آمد و در قصبه‌ی ماهان مقیم گشت و 25 سال آخر عمر را در آن جا به ریاضت پرداخت و در سال 843 هـ. ق. درگذشت.